دوره 26، شماره 2 - ( 4-1397 )
جلد 26 شماره 2 صفحات 368-355 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mineral chemistry, paragenesis and geochronological studies of the Hormuz Formation diabase rocks in the salt domes of sothern Iran, Hormozgan Province. www.ijcm.ir 2018; 26 (2) :355-368
URL: http://ijcm.ir/article-1-1103-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-1103-fa.html
احمدی‌مقدم پریچهر، مرتضوی محسن، پوستی محمد، احمدی‌پور حمید. بررسی شیمی کانی، همبرزایی و سن‌سنجی سنگهای دیابازی گنبدهای نمکی سازند هرمز، جنوب ایران (استان هرمزگان). مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1397; 26 (2) :355-368
1- دانشگاه هرمزگان
2- دانشگاه شهید باهنر
2- دانشگاه شهید باهنر
چکیده: (3891 مشاهده)
سنگهای دیابازی سازند هرمز، دستخوش انواع فرآیندهای ثانویه دگرسانی و دگرگونی رخسارهی شیست سبز تا اوایل رخسارهی آمفیبولیت شدهاند. این سنگها، در نتیجه فرآیند دگرنهادی نفوذی و دگرسانی گرمابی، دگرسان و به دلیل سیالهای آبدار غنی از CO2 و برهمکنش سنگ-سیال، دگرگون شدهاند. کانیهای فلدسپات، پیروکسن، الیوین، آپاتیت، روتیل، مگنتیت و پیریت، جزء کانیهای ماگمایی اولیهی این سنگها و سایر کانیهای موجود در این سنگها، فراورده تبدیل کانیهای اولیه در اثر دگرسانی و دگرگونی گرمایی هستند. فلدسپاتها به لابرادوریت، آلبیت و ارتوکلاز تفکیک میشوند. لابرادوریت و آلبیت در دمای کمتر از 700 درجهی سانتیگراد و فشار کمتر از 6 کیلوبار متبلور شدهاند که شرایط دمای باز تبلور آنهاست. ارتوکلاز در 700 درجهی سانتیگراد، 6 کیلوبار و بیش از 1000 درجهی سانتیگراد، بیش از 7 کیلوبار متبلور شدهاند و جزء کانیهای ماگمایی است. کلینوپیروکسنها به اوژیت و دیوپسید تفکیک میشوند که در دمای 1100 تا 1300 درجه سانتیگراد متبلور شده و جزء کانیهای ماگمایی هستند. پیروکسن‌ها نیمه قلیایی تا قلیایی هستند و در محیط بازالتهای تولئیتی درونصفحهای یا بازالتهای کفاقیانوسی تشکیل شدهاند. پلاژیوکلاز فلدسپاتها و کلینوپیروکسنها شرایط اکسیدان را نشان میدهند. با توجه به زیرکنهای تجزیه شدهی دیابازهای گنبد نمکی بند معلم (Ma 4/6 ± 4/539) و گنبد نمکی چمپه (Ma 1/6 ± 5/543)، سن تبلور و تشکیل این سنگها، کامبرین پیشین است. بیشتر این زیرکنها، خاستگاه ماگمایی دارند. سن این دیابازها نشان میدهد که نفوذ آنها همزمان و/یا پس از شروع کافت‌شدگی پیشین زیستی نو تا کامبرین پیشین بخش شمالی صفحهی عربستان و رسوبگذاری سازند هرمز در حوضهی خلیج فارس بوده است.
واژه‌های کلیدی: گنبد نمکی، سازند هرمز، دیاباز، شیمی کانی، همبرزایی، سن‌سنجی.
فهرست منابع
1. [1] Husseini M.I., Husseini S.I., "Origin of the Infracambrian Salt Basins of the Middle East", From BROOKS, J. (ed.), Classic Petroleum Provinces, Geological Society Special Publication 50 (1990) 279-292. [DOI:10.1144/GSL.SP.1990.050.01.14]
2. [2] Mortazavi M., Jafari Sadr A., Houshmandzadeh A., "Progress report on studying salt domes of Hormozgan province", Prepared in Mineral Department of Hormozgan Governorate Economic Review GroupReport number 1.(1989).
3. [3] McQuillan H., "The role of basement tectonics in the control of sedimentary facies, structural patterns and salt plug emplacements in the Zagros fold belt of southwest Iran", Journal of Southeast Asian Earth Sciences 5(1) (1991) 453-63. [DOI:10.1016/0743-9547(91)90061-2]
4. [4] Faramarzi N.S., Amini S., Schmitt A.K., Hassanzadeh J., Borg G., McKeegan K., Razavi S.M.H., Mortazavi S.M., "Geochronology and geochemistry of rhyolites from Hormuz Island, southern Iran: A new record of Cadomian arc magmatism in the Hormuz Formation", Lithos 236–237 (2015) 203–211. [DOI:10.1016/j.lithos.2015.08.017]
5. [5] Bosak P., Garos J., Spudil J., Sulovsky P., Vaclavek V., "Salt plugs in the East Zagros, Iran: Results of Regional Geological Reconnaissance", Geolines, (Praha) (1998) 7.
6. [6] Gansser A., "The enigma of the Persian salt dome inclusions", Eclogae Geologicae Helvetiae. Symposium on Swiss Molasse Basin 85 (1992).
7. [7] Rahnama-Rad J., Farhoudi G., Ghorbani H., Habibi Mood Sh., Derakhshani R., "Pierced salt domes in the Persian Gulf and in the Zagros mountain ranges in southern Iran and their relationship to hydrocarbon and basement tectonics", Iranian Journal of Earth Sciences 1 (2009) 57-72.
8. [8] Talbot C.J., Jarvis R.J., "Age, budget and dynamics of an active salt extrusion in Iran", Journal of Structural Geology 6(5) (1984) 521-533. [DOI:10.1016/0191-8141(84)90062-2]
9. [9] Talbot C.J., "Extrusions of Hormuz salt in Iran", Geological Society, London, Special Publications 143 (1998) 315-334. [DOI:10.1144/GSL.SP.1998.143.01.21]
10. [10] Talbot C., Aftabi P., Chemia Z., "Potash in a salt mushroom at Hormoz Island, Hormoz Strait, Iran", Ore Geology Reviews 35 (2009) 317–332. [DOI:10.1016/j.oregeorev.2008.11.005]
11. [11] Ghazban F., Al-Aasm I.S., "Hydrocarbon-induced diagenetic dolomite and pyrite formation associated with the Hormoz Island salt dome, offshore Iran", Journal of Petroleum Geology 33(2) (2010) 183-196. [DOI:10.1111/j.1747-5457.2010.00472.x]
12. [12] Edgell H.S., "Salt tectonism in the Persian Gulf Basin", Salt Tectonics, Geological Society Special Publication 100 (1996) 129-151. [DOI:10.1144/GSL.SP.1996.100.01.10]
13. [13] Kent P.E., "The Emergent Hormoz Salt Plugs of Southern Iran", Journal of Petroleum Geology 2(2) (1979) 117-144. [DOI:10.1111/j.1747-5457.1979.tb00698.x]
14. [14] Jahani S., Callot J.P., Letouzey J., Frizon de Lamotte D., "The eastern termination of the Zagros Fold-and-Thrust Belt, Iran: Structures, evolution, and relationships between salt plugs, folding, and faulting", TECTONICS 28 (2009). [DOI:10.1029/2008TC002418]
15. [15] Reuning L., Schoenherr J., Heimann A., Urai J.L., Littke R., Kukla P.A., Rawahi Z., "The surface-piercing salt domes in the Ghaba Salt Basin (Oman): A comparison to the intra-salt hydrocarbon play of the Ara Group", Geophysical Research Abstracts 11 (2009).
16. [16] Taghipour S., Taghipour B., "Mineralogical studies of metasomatic minerals within volcanic rocks of High Zagros salt domes", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 4(17) (1388) 535-550.
17. [17] Atapour H., Aftabi A., "Rapitan-type banded iron formation at Hormuz Island, Iran", Geological Survey of Iran, The 30th Symposium, Programme with Abstracts with English abstract (2012).
18. [18] Rostami A., Baz Amad M., Haj Alilu B., Moazzen M., "Study of the Geochemical behaviour of rare earth minerals in the Hormoz Island Apatite", Journal of Economic Geology 1(6) (2014).
19. [19] Pourkaseb H., Rangzan K., Charchi A., Saiedi S., "Mineralogical studies of Igneous rocks in Jahani salt dome (Firuzabad), with emphasis on their economic importance", Second National Conference of the Iranian Economic Geology Society (2012).
20. [20] Aghanabati A., Fotouhi V., Escandari S., "The geological and Exploratory activitiescarried out in provinces and the third five years program", ministry of mine and industries, the Ministry of Industry and Mines, Geological Survey of Iran report(1) (2002).
21. [21] Momenzadeh M, Heidari E., "Genesis and formation of the Hormoz Formation and its mineral restores: a genetic analyses", Geological Survey of Iran (1990).
22. [22] National Geosciences Database, http://ngdir.ir/GeoportalInfo/PSubjectInfoDetail.as.p?PID=725&index=7 (2015).
23. [23] Ahmadi Moghadam P., "Petrogenesis of mafic igneous rocks in the Hormuz series, south of Iran", Doctor of Philosophy (PhD) thesis, not defended.
24. [24] Deer W.A., Howie R.A., Zussman J., "Rock-Forming Minerals", New York: Wiley 4 (1963) 2.
25. [25] Taghipour S., Khalili M., Mackizadeh M.A., Kananian A., Taghipour B., "Mineralogy, geochemistry and petrogenesis of igneous inclusions within three inactive diapirs, Zagros belt, Shahre-kord, Iran", Geol. Mag. 150 (1) (2013) 72–88. [DOI:10.1017/S0016756812000301]
26. [26] Fuhrman M.L., Lindsley D.H., "Ternary-feldspar modeling and thermometry", American Mineralogist 73 (1988) 201−215.
27. [27] Morimoto N., "Nomenclature of pyroxenes", Canadian Mineralogist 27 (1989) 143-156. [DOI:10.2465/minerj.14.198]
28. [28] Lindsley D.H., Andersen D.J., "A two-pyroxene thermometer", Journal of Geophysical Research 88 (S2) (1983) A887–A906. [DOI:10.1029/JB088iS02p0A887]
29. [29] LE BAS M.J., "The role of aluminum in igneous clinopyroxene with relation to their parentage", American Journal of Science 260 (1962) 267–88. [DOI:10.2475/ajs.260.4.267]
30. [30] Nisbet E.G., Pearce J.A., "Clinopyroxene composition in mafic lavas from different tectonic settings", Contributions to Mineralogy and Petrology 63 (1977) 149–60. [DOI:10.1007/BF00398776]
31. [31] France L., Ildefonse B., Koepke J., Bech F., "A new method to estimate the oxidation state of basaltic series from microprobe analyses", Journal of Volcanology and Geothermal Research 189 (2010) 340–346. [DOI:10.1016/j.jvolgeores.2009.11.023]
32. [32] Spray A., "METAMORPHIC TEXTURES", Pergamon Press Ltd. (1969).
33. [33] Bucher K., Grapes R., "Petrogenesis of Metamorphic Rocks", Springer-Verlag Berlin Heidelberg (2011). [DOI:10.1007/978-3-540-74169-5]
34. [34] Wu C.Z., Santosh M., Chen Y., Samson I.M., Lei R.X., Dong L.H., Qu X., Gu L.X., "Geochronology and geochemistry of Early Mesoproterozoic meta-diabase sills from Quruqtagh in the northeastern Tarim Craton: Implications for breakup of the Columbia supercontinent", Precambrian Research 241 (2014) 29– 43. [DOI:10.1016/j.precamres.2013.11.007]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
