گنایسهای حاشیهی شمالی دریاچهی سد زایندهرود از نظر ساختار زمینشناسی در پهنهی زمینساختی سنندج – سیرجان قرار گرفته است. این گنایسها همراه با تودههای متابازیت و مرمرهای فنژیتدار بخشی از واحدهای فشار بالای همتافت دگرگونی شمال شهرکرد را تشکیل میدهند. از نظر کانیشناسی این سنگها دارای کوارتز، گارنت، فنژیت، بیوتیت، فلدسپار قلیایی، آلبیت، تورمالین و روتیل به همراه دانههای زیرکن هستند. به منظور شناخت خاستگاه آذرین (ارتو) یا خاستگاه رسوبی (پارا) این گنایسها، از شواهدی نظیر روابط صحرایی (تناوب واحدهای سنگی وابسته به گنیسهای مورد بررسی)، کانیشناسی و از شواهد ژئوشیمیایی نظیر نمودار P۲O۵/TiO۲ در مقابل MgO/CaO، مقادیر نیگلی c در برابر al-alk، ti و al-alk، فراوانی Cr و Ni استفاده شدند که تمامی شواهد دال بر وجود پروتولیت رسوبی (پارا) برای گنیسهای مورد بررسی است. مجموعهی کانیشناسی یک پروتولیت رسوبی (پاراگنایس) را نشان میدهد. ترکیب شیمیایی سنگ خاستگاه، حاصل از منابع آذرین فلسیک پوستهای تکامل یافته است که در نمودار Cr در مقابل Ni نمونهها تماماً در گسترهی اواخر آرکئن تا بعد از آرکئن قرار گرفتهاند. شواهد بدست آمده (بویژه شواهد ژئوشیمیایی) نشان میدهند که این سنگها برخلاف آنچه قبلاً ارتوگنایسهایی با سن اوایل نئوپروتروزوئیک تصور شده، دارای خاستگاه رسوبی هستند. پروتولیت این سنگها در موقعیت زمینساختی حاشیهی فعال قارهای یا حوزهی پشت کمان تشکیل شده است.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |