دوره 29، شماره 1 - ( 1-1400 )
جلد 29 شماره 1 صفحات 48-35 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Salehi Tinooni, Abedini, Calagari. Investigation of mineralization, alteration, and fluid inclusions of the Takht-e-Gonbad copper deposit (northeast of Sirjan, SE Iran). www.ijcm.ir 2021; 29 (1) :35-48
URL: http://ijcm.ir/article-1-1584-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-1584-fa.html
صالحی تینونی محمد، عابدینی علی، کلاگری علی‌اصغر. بررسی کانیسازی، دگرسانی و میانبارهای سیال ذخیره مس تختگنبد
(شمالشرق سیرجان، جنوبشرق ایران). مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1400; 29 (1) :35-48
1- سازمان زمین‌شناسی کشور، اداره کل جنوب شرق کشور، کرمان، ایران
2- گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
3- گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2- گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
3- گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده: (1449 مشاهده)
ذخیره مس تختگنبد در 63 کیلومتری شمالشرق شهرستان سیرجان، جنوبشرق ایران واقع است. کانیسازی درونزاد در این ذخیره به شکل رگه-رگچهای داربستی و رگههای ضخیم کوارتزی رخ داده است که توسط توده میکروگرانودیوریتی الیگو-میوسن و مواد آذرآواری (به طور عمده توف با ترکیب حدواسط) ائوسن میزبانی میشود. رگه- رگچههای داربستی دربردارنده سه نسل کانیسازی (1) کوارتز + مگنتیت ± کالکوپیریت، (2) کوارتز + کالکوپیریت + پیریت ± مگنتیت و (3) کوارتز + پیریت + کالکوپیریت هستند. دگرسانی فیلیک بیشتر در سنگهای دیواره پیرامون رگه- رگچههای داربستی گسترش یافته است. کانیسازی برونزاد در این ذخیره با جانشینی سولفیدهای آهندار توسط هماتیت و گوتیت مشخص میشود. همچنین، تشکیل مالاکیت، آزوریت و مس طبیعی در جریان تخریب سولفیدهای درونزاد آهن و مس در شرایط اکسایشی رخ داده است. بررسی میانبارهای سیال در بلورهای کوارتز موجود در رگه- رگچههای کوارتزی نشان داده که آنها بیشتر از نوع مایع+گاز+جامد (L+V+S)، مایع+گاز(L+V) و گاز+مایع (V+L) بوده و دارای دمای همگنی در گستره 146 تا 450 درجه سانتیگراد و شوری 35/0 تا 8/57 درصد وزنی معادل نمک طعام هستند. فازهای جامد شامل هالیت، سیلویت و کانیهای تیره هستند. میانبارهای سیال مورد بررسی در رگههای کوارتزی ضخیم از نوع L+V بوده و دارای دمای همگنی در گستره 207 تا 344 درجه سانتیگراد و شوری 35/0-39/3 درصد وزنی معادل نمک طعام هستند. بر اساس نتایج ریزدماسنجی میانبارهای سیال، جوشش سیالهای ماگمایی عامل مؤثر در نهشت کانیهای کانسنگی و باطله در رگه- رگچههای داربستی است. همچنین سردشدگی و آمیختگی سیالهای جوی و ماگمایی علت نهشت کانیها در رگههای ضخیم کوارتزی هستند. در کل، یافتههای به دست آمده در این پژوهش نشان میدهند که روند تشکیل و تکامل سامانه گرمابی تختگنبد بیشترین شباهت را به سامانههای مس پورفیری دارد.
فهرست منابع
1. [1] Shafiei B., "Two distinct occurrences in Palaeogene magmatic of Cenozoic magmatic arc of the Kerman: Geochemical characteristics and rock-forming processes", Journal of Sciences, University of Tehran 36 (2010) 137-156 (in Persian).
2. [2] Naimi- Ghasabian N., Khatib M. M., Nazari H., Heyhat M. R., "Present- day tectonic regime and stress patterns from the formal inversion of focal mechanism data, in the North of Central- East Iran blocks", Journal of African Erath Sciences 111 (2015) 113-126. [DOI:10.1016/j.jafrearsci.2015.07.018]
3. [3] Stocklin J., "Structural history and tectonic of Iran: A review", American Association of Petroleum Geologists Bulletin USA 52 (1968) 1229-1258. [DOI:10.1306/5D25C4A5-16C1-11D7-8645000102C1865D]
4. [4] Dimitrijevic M. D., "1:100000 geological map of the Chahar Gonbad", Geological Survey of Iran (1973).
5. [5] Atapour H., Aftabi A., "Geochemistry and metallogeny of calc-alkaline, shoshonitic and adakitic igneous rocks associated with porphyry Cu-Mo and vein type deposits of Dehaj-Sarduieh volcano-plutonic belt, Kerman", Geosciences 18 (2009) 161-172.
6. [6] Behpour S., Moradian A., Ahmadipour H., "Application of amphibole and plagioclas mineral chemistry for studing of Jebal-E-Barez granitoid genesis and geothermobarometry (Kerman province, Bam)", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 26 (2018) 751- 766. [DOI:10.29252/ijcm.26.3.751]
7. [7] Salehinejad H., Ahmadipour H., Moeinzadeh H., Moradian A., "Using mineral chemistry for determination of crystalization conditions and tectonic setting of diabasic intrusive rocks from Deh-Zahir area (west of rafsanjan)", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 27 (2019) 809-820. [DOI:10.29252/ijcm.27.4.809]
8. [8] Aghanabati S.A., "Geology of Iran", Geological Survey of Iran (2004) 1-606 (in Persian).
9. [9] Ahmadi S., Tahmasbi Z., Ahmadi Khalaji A., Zal F., "Mineral chemistry of tourmaline in Lalezar granite mass (Kerman province", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 26 (2019) 975-988. [DOI:10.29252/ijcm.26.4.975]
10. [10] Salehi Tinooni M., Abedini A., Calagari A. A., "Investigation of mineralization, REE geochemistry, and fluid inclusions studies of the Shalang vein-type pollymetalic ore deposit, south of Kerman", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 274 (2019) 767-780. [DOI:10.29252/ijcm.27.4.767]
11. [11] Nedimovic R.,"Exploration for ore deposits in Kerman Region", Geological Survey of Iran, Report No.53 (1973) 1-274.
12. [12] Ghorbani M., "The economic geology in Iran: Mineral deposits and natural resources", Springer Science Business Media, Dordrecht (2013) 1-581. [DOI:10.1007/978-94-007-5625-0_1]
13. [13] Mining Company of Zamin Pajouhan., quot, "Geological map of the Takht-e Gonbad copper deposit, Sirjan, scale 1:1000"", Internal Reports (2010) 1-180 (in Persian).
14. [14] Sirjan Takht-e-Gonbad Copper Company., "Report of geological map of the Takht-e-Gonbad district mine", (2010) 1-102 (in persian).
15. [15] Khan-Nazer N. H., "Geological map of the Chahar-Ghonbad (1:100000 scale)", Geological Survey of Iran (1994).
16. [16] Dimitrijevic M. D., "geological map of the Chahar Gonbad (1:100000 scale)", Geological Survey of Iran (1973).
17. [17] Fazlnia A., "Petrography and petrology of the Chahar-Ghonbad intrusive masses", MSc Thesis, University of Shahid Bahonar, Kerman, Iran (2000) 1-180 (in Persian).
18. [18] Anssary A. H., Sheikh Zakariaii S. J., Dargahi S., Arvin M., "Petrology and Geochemical properties of the Granitoid Complex of the Chahar-Gonbad, Southeast Iran", Open Journal of Geology 7 (2017) 847-858. [DOI:10.4236/ojg.2017.76058]
19. [19] Whitney D. W., Evans B. W., "Abbreviations for names of rock forming minerals", American Mineralogist 95 (2010) 185-187. [DOI:10.2138/am.2010.3371]
20. [20] Shahabpour J., "Economic Geology", Publications of Shahid Bahonar University of the Kerman (2005) 1-544 (in Persian).
21. [21] Watanabe Y., Sato R., Sulaksono A., "Role of potassic alteration for porphyry cu mineralization: Implication for the absence of porphyry Cu deposits in Japan", Resource Geology 68 (2018) 195-207. [DOI:10.1111/rge.12165]
22. [22] Hosseini M., Ghaderi M., Alirezaei S., "Types of vein-veinlet systems and their relationship with mineralization in the Takht-e-Gonbad ore deposit, northeast of Sirjan", 15th Symposium of Iranian Geological Association, Teacher Training University of Tehran (2011).
23. [23] Sillitoe R. H., "Porphyry copper systems", Economic Geology 105 (2010) 3-41. [DOI:10.2113/gsecongeo.105.1.3]
24. [24] Gustafson L. B., Hunt J. P., "The porphyry copper deposit at El Salvador, Chile", Economic Geology 70 (1975) 857-912. [DOI:10.2113/gsecongeo.70.5.857]
25. [25] Robb L. J., "Introduction to ore-forming processes", Blackwell Publishing (2005) 1-373.
26. [26] Seedorff E., Dilles J. H., Proffett J. M., Einaudi M. T., Zurcher L., Stavast W. J. A., Johnson D.A., Barton M.nD.,"Porphyry deposits: Characteristics and origin of hypogene features", Economic Geology 100th Anniversary Volume (2005) 251-298. [DOI:10.5382/AV100.10]
27. [27] U. S. Geological Survey., "Preliminary model of porphyry copper deposits", Open File Report 1321 (2008) 1-62.
28. [28] Pirajno F., "Hydrothermal processes and mineral systems", Springer (2009) 1-1243. [DOI:10.1007/978-1-4020-8613-7_1]
29. [29] Wilkinson J. J., "Fluid inclusion in hydrothermal ore deposits", Lithos 55 (2001) 229-272. [DOI:10.1016/S0024-4937(00)00047-5]
30. [30] Shapherd T. J., Rankin A. H., Alderton D. H. M., "A practical guide to fluid inclusion studies", Blackie, Glasgow (1985) 1-239.
31. [31] Roedder E., Bodnar R. J., "Geologic pressure determinations from fluid inclusions studies", Earth and Planetary Science Letters 8 (1980) 263-301. [DOI:10.1146/annurev.ea.08.050180.001403]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
