دوره 25، شماره 4 - ( 10-1396 )
جلد 25 شماره 4 صفحات 738-727 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Fatahi S, Calagari A, Abedini A, tabatabaii S H. Mineralogy and geochemistry of ignimbrite-related bentonitic clay in Tashtab, southwest of Khur and Biabanak, Isfehan Province. www.ijcm.ir 2018; 25 (4) :727-738
URL: http://ijcm.ir/article-1-991-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-991-fa.html
فتاحی شیرین، کلاگری علی اصغر، عابدینی علی، طباطبایی سید حسن. کانیشناسی و زمین‌شیمی رس بنتونیتی وابسته به ایگنیمبریت در تشتاب، جنوب خاور خور و بیابانک، استان اصفهان. مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1396; 25 (4) :727-738
شیرین فتاحی*1 
، علی اصغر کلاگری1 ، علی عابدینی2 ، سید حسن طباطبایی3
، علی اصغر کلاگری1 ، علی عابدینی2 ، سید حسن طباطبایی3
1- دانشگاه تبریز
2- دانشگاه ارومیه
3- دانشگاه صنعتی اصفهان
2- دانشگاه ارومیه
3- دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده: (3975 مشاهده)
ذخیره رس بنتونیتی تشتاب در فاصله 25 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان خور و بیابانک، در استان اصفهان واقع است. این ذخیره نتیجه دگرسانی ایگنیمبریتها به سن ائوسن زیرین است. بررسیهای کانیشناسی نشان میدهند که مونتموریلونیت، ساپونیت، کوارتز، نانترونیت، بیدلیت، میکروکلین، آنورتیت، ایلیت، آلبیت، و کلسیت فازهای کانیایی اصلی در این ذخیره هستند که در مقادیر کمتر با کانیهایی نظیر ورمیکولیت، سانیدین، کلریت، اورتوکلاز، اکتینولیت، و دولومیت همراهی میشوند. بررسیهای بیشتر آشکار نمودند که نمونههای مورد مطالعه در رده اسمکتیتهای دوهشتوجهی طبقهبندی میشوند و ترکیب کانیشناسی آنها در گستره بیدلیت- مونتموریلونیت- نانترونیت قرار میگیرند. بر اساس بررسیهای زمینشیمیایی، فرایند تبدیل ایگنیمبریتها به رسهای بنتونیتی با غنیشدگی Mg، شستشو-تثبیت Si، Ca، Mn، Cr، Ba، Co، Cs، Rb، Ta، U، Zn، Cu، و Ni و تهیشدگی Al، Fe، K، Ti، P، Na، Hf، Nb، Sr، Th، V، Zr، Y، و REEs همراه بوده است. با توجه به نتایج بدست آمده، به نظر میرسد که توسعه ذخیره رس بنتونیتی در تشتاب در کنترل فرآیندهای زمینساختی بوده است. اختلاف در میزان شدت دگرسانی مواد دستگاه، شیمی محلولهای دگرسان کننده، جذب سطحی، ترکیب در ساختار بلوری، دسترسی به لیگاندهای کمپلکسساز، و تفاوت در میزان پایداری کانیهای اولیه در برابر دگرسانی شش عامل کلیدی کنترل کننده تحرک، توزیع، و تمرکز عناصر در ذخیره رس بنتونیتی منطقه تشتاب هستند.
فهرست منابع
1. [1] Calagari A. A., Abedini A., Fatahi S., "Mineralogical and geochemical of the Sangab bentonite deposit, Isfahan province, Iran", Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Abhandlugen 277 (2015) 125-139. [DOI:10.1127/njgpa/2015/0504]
2. [2] ملک محمودی ف.، خلیلی م.، مکی زاده م.، "مطالعات کانی شناسی و ژئوشیمیایی دگرسانی گرمابی و کانی‌زایی در کوه تشتاب خور (شمال شرق استان اصفهان)"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، (1389) 108ص.
3. [3] نظری م.، "کانیشناسی و ژنز آگات‌‌ها و ژئودهای شرق خور و رابطه آنها با تشکیل بنتونیت‌ها"، دومین همایش انجمن زمین شناسی ایران، (1374) ص 487-485.
4. [4] نوروزی ج.، اسدی ه. و طباطبایی م.، "بررسی آلتراسیون های سنگ های آذرین منطقه خور و بیابانک در ارتباط با پتانسیل یابی معدن بنتونیت با استفاده از داده های ماهواره ای ETM+ و پی جویی صحرایی"، پایان نامه کارشناسی، (1386) 63 ص.
5. [5] Hints R., Kirsimäe K., Somelar P., Kallaste T., Kiipli T., "Multiphase Silurian bentonites in the Baltic Palaeobasin", Sedimentary Geology 209 (2008) 69-79. [DOI:10.1016/j.sedgeo.2008.06.009]
6. [6] Savage D., Walker C., Arthur R., Rochelled C., Odae C., Takase H., "Alteration of bentonite by hyperalkaline: A review of the role of secondary minerals", Physics and Chemistry of the Earth 32 (2007) 287-297. [DOI:10.1016/j.pce.2005.08.048]
7. [7] مهروری ر.، نقره ئیان م.، مکی زاده م.، پورنقشبند ع.، "بررسی کانیشناسی و ژئوشیمیایی کانسار بنتونیت مهرآباد (شرق اصفهان)"، مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، سال نوزدهم، شماره 1 (1390) ص 3-14.
8. [8] فتاحی ش.، کلاگری ع ا.، عابدینی ع.، باقری ه.، "کانی شناسی و زمین شیمی ذخیره بنتونیت تمینان، جنوب باختر نایین، استان اصفهان"، مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، سال بیست و سوم، شماره 3 (1394) ص 391-402.
9. [9] Ghasemi A., Talbot C. J., "A new tectonic scenario for the Sanandaj- Sirjan zone (Iran)", Journal of Asian Earth Sciences 26 (2006) 683-693. [DOI:10.1016/j.jseaes.2005.01.003]
10. [10] Technoexport Company., "Geology of the Khur. Geological Survey of Iran", 1:100000 Series (1984) Sheet 70058.
11. [11] Kretz R., "Symbols for rock-forming minerals", American Mineralogists 68 (1983) 277-279.
12. [12] Christidis G.E., " Validity of the structural formula method for layer charge determination of smectite: Are-evalution of published data", Applied Clay Science 42 (2008) 1-7. [DOI:10.1016/j.clay.2008.02.002]
13. [13] Weaver C. E., Pollard L. D., "The Chemistry of Clay Minerals. Elsevier", Amsterdam, (1973) 213p.
14. [14] Guven N., " Smectite in hydrous Phyllosilicates: Reviews in mineralogy", Mineralogical Society of America 19 (1988) 497-559.
15. [15] Spears D.A., Kanaris-Sotirios R., Riley N., Krause P., "Namurian bentonites in the Pennine basin, UK-origin and magmatic affinities", Sedimentology 46 (1999) 385-401. [DOI:10.1046/j.1365-3091.1999.00220.x]
16. [16] Winchester J. A., Floyd P. A., "Geochemical discrimination of different magma series and their differentiation products using immobile elements", Chemical Geology 20 (1977) 325-343. [DOI:10.1016/0009-2541(77)90057-2]
17. [17] Muchangos A. C., "The mobility of rare-earth and other elements in process of alteration of rhyolitic rocks to bentonite (Lebombo Volcanic Mountainous Chain, Mozambigue)", Journal of Geochemical Exploration 88 (2006) 300-303. [DOI:10.1016/j.gexplo.2005.08.061]
18. [18] Jiang N., Sun S., Chu X., Mizuta T., Ishiyama D., "Mobilization and enrichment of high-field strength elements during late- and post-magmatic processes in the Shuiquangou syenitic complex, Northern China", Chemical Geology 200 (2003) 117-128. [DOI:10.1016/S0009-2541(03)00162-1]
19. [19] Fulignati P., Gioncada A., Sbrana A., "Rare-earth element (REE) behaviour in the alteration facies of the active magmatic-hydrothermal system of Volcano (Aeolian Islands, Italy)", Journal of Volcanology and Geothermal Research 88 (1999) 325-342. [DOI:10.1016/S0377-0273(98)00117-6]
20. [20] Kadir S., Akbulut A., "Mineralogy, geochemistry and genesis of the Taşoluk kaolinite deposits in pre-Early Cambrian metamorphites and Neogene volcanites of Afyonkarahisar, Turkey", Clay Minerals 44 (2011) 89-112. [DOI:10.1180/claymin.2009.044.1.89]
21. [21] Salvi, S., Williams-Jones, A. E., "The role of hydrothermal processes in concentrating high-field strength elements in the strange Lake peralkaline complex, northeastern Canada", Geochimica et Cosmochimica Acta 60 (1996) 1917-1932. [DOI:10.1016/0016-7037(96)00071-3]
22. [22] Zeilinski R. A., "The mobility of uranium and other elements during alteration of rhyolite ash to montmorillonite: a case study in the Troublesome formation, Colorado, U.S.A", Chemical Geology 35 (1982) 185-204. [DOI:10.1016/0009-2541(82)90001-8]
23. [23] Patino L. C., Velbel M. A., Price J. R., Wade, J. A., "Trace element mobility during spheroidal weathering of basalts and andesites in Hawaii and Guatemala", Chemical Geology 202 (2003) 343-364. [DOI:10.1016/j.chemgeo.2003.01.002]
24. [24] Christidis G. E., "Comparative study of the mobility of major and trace elements during alteration of an andesite and a rhyolite to bentonite in the islands of Milos and Kimolos, Aegean, Greece", Clays and Clay Minerals 46 (1988) 379-399. [DOI:10.1346/CCMN.1998.0460403]
25. [25] Arslan M., Kadir S., Abdioglu E., Kolayli H., "Origin and formation of kaolin minerals in saprolite of Tertiary alkaline volcanic rocks, Eastern Pontides, NE Turkey", Clay Minerals 41 (2006) 597-617. [DOI:10.1180/0009855064120208]
26. [26] Vogt K., Kostner H.M., "Zur Mineralogie, Kristallchemie und Geochemie einiger Montmorillonite aus Bentoniten", Clay Minerals 13 (1978) 25-43. [DOI:10.1180/claymin.1978.013.1.03]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
