نوع کانی­های رسی موجود در خاک، بیانگر مرحله­ی تکاملی خاک است. پالیگورسکیت از جمله کانی­های رسی فراوان در خاک­های مناطق خشک و نیمه خشک است. این پژوهش با هدف بررسی چگونگی تشکیل و پراکنش کانی پالیگورسکیت در برخی خاک­های تشکیل شده بر روی رسوب­های ترشیاری و مواد مادری آن­ها در استان اصفهان انجام شد. بدین منظور تعداد 6 نیمرخ خاک بررسی و نمونه­برداری شدند. نمونه­ها پس از آماده­سازی، با دستگاه پراش پرتو ایکس و میکروسکوپ الکترونی روبشی بررسی شدند. بنابر نتایج این بررسی­ها بیشترین مقدار پالیگورسکیت در افق­های انباشت گچ و افق­هایی که در آن­ها انباشت همزمان گچ و آهک شکل گرفته است وجود دارد. افق­های انباشت آهک و نمک مقادیر کمتری از کانی پالیگورسکیت را نشان دادند. مقایسه­ی ترکیب کانی­شناسی مواد مادری مورد بررسی و خاک­های حاصل از آن­ها نشان داد که بیشتر کانی­های موجود در خاک­های مورد بررسی حاصل مواد مادری است، ولی بخشی از پالیگورسکیت موجود در برخی خاک­ها دارای خاستگاه خاکزایی است. نتایج حاصل از تجزیه­ی مولفه­های اصلی نشان داد که نسبت Mg/Ca، اسیدیته، میزان سیلیس محلول و گچ بیشترین نقش را در تشکیل و پراکنش کانی پالیگورسکیت در خاک­ها و مواد مادری مورد بررسی دارند که بیانگر تشکیل درجای پالیگورسکیت از محلول خاک و در شرایط با تبخیر بالاست.