ذخیره روی - سرب شهرستانک، به عنوان بخشی از کمان ماگمایی ارومیه - دختر، در فاصله 50 کیلومتری جنوبشرق شهرستان قم واقع میباشد. نفوذ تودههای آذرین مونزودیوریتی تا کوارتزدیوریتی به سن میوسن به درون توالیهای آتشفشانی- رسوبی ائوسن (به طور عمده بازالت آندزیتی)، عامل اصلی توسعه دگرسانیهای کربناتی، سیلیسی و کلریتی به همراه رخداد کانهزایی روی - سرب به شکل رگهای و برشی در منطقه شهرستانک بوده است. مشاهدات سنگنگاری و کانهنگاری نشان میدهند که اسفالریت، گالن، پیریت، تنانتیت، سروزیت، پلانتریت، هیدروزینکیت، هماتیت و لیمونیت در این ذخیره توسط کانیهای باطله نظیر کلسیت، باریت و کوارتز همراهی میشوند. بافتهای غالب در کانسنگها شامل دانه پراکنده، رگهای، برشی، جانشینی و بازماندی میباشند. اگرچه الگوی توزیع عناصر کمیاب خاکی (REE) به هنجار شده به کندریت در بازالتهای آندزیتی با تککانیهایی نظیر گالن، اسفالریت و کلسیت کانسنگها تا حدی متفاوت میباشند، با این حال نسبت نزدیک مقادیر Y/Ho بین آنها حکایت از این نکته دارد که شستشوی فلزات از سنگهای میزبان بازالت آندزیتی نقش مهمی در تشکیل و توسعه این ذخیره داشته است. رخداد بیهنجاری مثبت Eu و Ce در گالن (83/2- 18/2 = Eu/Eu* و 54/1- 35/1 Ce/Ce* =) و اسفالریت (28/2-92/1 = Eu/Eu* و 63/1- 36/1 Ce/Ce* =) دلالت بر طبیعت احیایی سیالات کانسنگساز دارد. مقادیر ایزوتوپ δ34S در نمونههای گالن و اسفالریت به ترتیب بازه تغییراتی از 3- تا 1+‰ و 2- تا 9/0+‰ را نشان میدهد، جاییکه بر منشاء ماگمایی این دو کانی سولفیدی دلالت دارد. ترسیم مقادیر 18Oδ در برابر 13Cδ در نمونههای کلسیت نشان از اختلاط سیالات ماگمایی با سیالات جوی در طی تکامل و توسعه این ذخیره دارد. تلفیق نتایج به دست آمده از مشاهدات صحرایی، کانیشناسی، ساخت و بافت، تیپ دگرسانیهای گرمابی، زمینشیمی REE و بررسیهای ایزوتوپهای پایدار نشان میدهد که کانهزایی رخ داده در منطقه شهرستانک شباهت زیادی به کانسارهای اپیترمال سولفیداسیون حدواسط دارد.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |