دوره 31، شماره 1 - ( 1-1402 )
جلد 31 شماره 1 صفحات 16-3 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Jahanshahi M, Darvishzadeh L. Investigation of parent magma evolution and origin of chromites in Cheshmeh-Bid, in ophiolite of Neyriz, Fars. www.ijcm.ir 2023; 31 (1) :3-16
URL: http://ijcm.ir/article-1-1696-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-1696-fa.html
جهانشاهی مریم، درویش زاده لیلا. بررسی سیر دگرگونی ماگمای مادر و خاستگاه کرومیت‌های چشمه بید، نیریز، فارس در افیولیت نیریز. مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1402; 31 (1) :3-16
1- دانشگاه شیراز
2- دانشگاه تبریز
2- دانشگاه تبریز
چکیده: (764 مشاهده)
کانسار کرومیت چشمه بید در افیولیت نیریز و 200 کیلومتری شمال شرق شیراز واقع است. توالی افیولیتی در این منطقه شامل سنگهای فرامافیک (دونیت، هارزبورژیت و پیروکسنیت) است. در این کانسار، کرومیتها در پهنه انتقالی گوشته-پوسته قرار دارند و با غلاف دونیتی دربرگرفته شدهاند. بر اساس بررسیهای شیمی عناصر اصلی، کانی کرومیت از عناصر Al و Ti تهی و از Fe، Cr و Mg غنی است. محاسبه مقدار TiO2، Al2O3 و FeO/MgO نشان میدهد که ماگمای مادر از نوع بونینیتی و ترکیب آن در تعادل با کرومیتیتهای انبانی است. این کرومیتیتها ناشی از ذوب بخشی به نسبت بالای گوشته و تشکیل مذاب بونینیتی هستند که در نتیجه بالا آمدن و آمیختگی ماگما با هارزبورژیتهای گوشتهای در محیط بالای منطقه فرورانش تشکیل شدهاند. دادههای شیمی کانی کرومیت و سنگنگاری کرومیتیت کانسار چشمه بیدکه بزرگترین ذخیره کرومیت در افیولیت نیریز است نشانگر روندهای افزایشی و کاهشی کروم در کرومیتیتهای موجود در منطقه بوده که با تطبیق بافتی بیانگر تزریق ماگمای جدید در دست کم دو تپ هستند؛ این موضوع با ضخامت عدسیهای کرومیت و دمای تشکیل کرومیت تایید میشود.
واژه‌های کلیدی: کرومیت، چشمه بید، ماگمای بونینیتی، انبانی، افیولیت، نیریز.
فهرست منابع
1. [1] Dilek Y., Furnes H., "Structure and geochemistry of Tethyan ophiolites and their petrogenesis in subduction rollback systems". Lithos, 113 (1-2) (2009) 1-20. [DOI:10.1016/j.lithos.2009.04.022]
2. [2] Ahrabian Fard P., Nabatian G., Mokhtari M.A., Honarmand M., Kouhestani H., "Mineral chemistry and chromite mineralization in the Qaranaz-Alamkandi area, west Zanjan". Journal Of Economic Geology, 12 (4) (2021) 585-610.
3. [3] Torabi G., "Chromitite potential in mantle peridotites of the Jandaq ophiolite (central Iran)". Comptes Rendus Geoscience, 341 (12) (2009) 1982-92. [DOI:10.1016/j.crte.2009.07.014]
4. [4] Nicholson K.N., Black P.M., Picard C., "Geochemistry and tectonic significance of the Tangihua ophiolite complex, New Zealand". Tectonophysics, 321 (1) (2000) 1-5. [DOI:10.1016/S0040-1951(00)00081-0]
5. [5] Kearey P., Vine F.J., "Global tectonics". Blackwell Science, Surveys in Geophysics, 19 (1) (1996) 333 pp.
6. [6] Condie, K.C., "Plate Tectonics and Crustal Evolution". 4th ed, Geological Magazine, (1997) 282 pp. [DOI:10.1016/B978-075063386-4/50001-X]
7. [7] Babaie H.A., Babaei A., Ghazi A.M., Arvin M., "Geochemical, 40Ar/39Ar age, and isotopic data for crustal rocks of the Neyriz ophiolite, Iran". Canadian Journal of Earth Sciences, 43 (1) (2006) 57-70. [DOI:10.1139/e05-111]
8. [8] Rajabzadeh, M.A., "Geological and lithological location of chromite deposits in the northwest of Neyriz ophiolite in Abadeh Tashk region". M.Sc. Thesis, Shiraz University (1991).
9. [9] Rajabzadeh M.A., Moosavinasab Z., Rakhshandehroo G., "Effects of rock classes and porosity on the relation between uniaxial compressive strength and some rock properties for carbonate rocks". Rock mechanics and rock engineering, 45 (1) (2012) 113-22. [DOI:10.1007/s00603-011-0169-y]
10. [10] Sarkarinejad K., "Structures and microstructures related to steady-state mantle flow in the Neyriz ophiolite, Iran". Journal of Asian Earth Sciences, 25 (6) (2005) 859-81. [DOI:10.1016/j.jseaes.2004.08.007]
11. [11] Mohammadi N., Ahmadipour H., Daliran F., "Textural and geochemical significance of chromitites in the Baft ophiolite melange: a petrogenetic approach". Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 20 (3) (2012) 469-478.
12. [12] Mohammadi M., Ahmadipour H., Moradian A., "The use of mineral chemistry in the study of origin and evolution of dunitic rocks from Ab-Bid ultramafic complex (East Haji Abad, Hormozgan Province)". Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 24 (4) (2017) 621-634.
13. [13] Uysal I., Tarkian M., Sadiklar M.B., Zaccarini F., Meisel T., Garuti G., Heidrich S., "Petrology of Al-and Cr-rich ophiolitic chromitites from the Muğla, SW Turkey: implications from composition of chromite, solid inclusions of platinum-group mineral, silicate, and base-metal mineral, and Os-isotope geochemistry". Contributions to Mineralogy and Petrology, 158 (5) (2009) 659-674. [DOI:10.1007/s00410-009-0402-9]
14. [14] Babaie H.A., Ghazi A.M., Babaei A., La Tour T.E., Hassanipak A.A., "Geochemistry of arc volcanic rocks of the Zagros Crush Zone, Neyriz, Iran". Journal of Asian Earth Sciences, 19 (1-2) (2001) 61-76. [DOI:10.1016/S1367-9120(00)00012-2]
15. [15] Mohammadzadeh Z., Ebrahimi Nasrabadi KH., Mazaheri S.A., Ghaemi F., "Petrography, geochemistry and genesis of Kuhi chromite ore deposite (Rabat Sefid ophiolite melang)". Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 21 (4) (2014) 765-77.
16. [16] Veisinia A., Ebrahimi M., Mokhtari M., Ahmadian J., Azimzadeh A., "Application of Cr-spinel mineral chemistry in petrogenetic evolution and tectonic setting of NE Kamyaran ophiolitic complex". Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 26 (3) (2018) 581-596. [DOI:10.29252/ijcm.26.3.581]
17. [17] Mazhari S.A., "Distribution of platinum-group elements (PGE) in chromitites of Sabzevar, NE of Iran". Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 27 (1) (2019) 109-122. [DOI:10.29252/ijcm.27.1.109]
18. [18] Jaques A.L., Green D.H., "Anhydrous melting of peridotite at 0-15 kb pressure and the genesis of tholeiitic basalts". Contributions to mineralogy and petrology, 73 (3) (1980) 287-310. [DOI:10.1007/BF00381447]
19. [19] Bazamad M., Mirnezhad H., "Geochemistry and genesis of chromites from Darvazeh-Chenar (Neyriz) and Faryab areas". Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 23 (1) (2015) 135-146.
20. [20] Cheng J., Zhou T., Liu C., Shapiro J.P., Brauer M.J., Kiefer M.C., Barr P.J., Mountz J.D., "Protection from Fas-mediated apoptosis by a soluble form of the Fas molecule". Science, 263 (5154) (1994) 1759-62. [DOI:10.1126/science.7510905]
21. [21] Arai S., Yurimoto H., "Podiform chromitites of the Tari-Misaka ultramafic complex, southwestern Japan, as mantle-melt interaction products". Economic Geology, 89 (6) (1994 1279-88. [DOI:10.2113/gsecongeo.89.6.1279]
22. [22] Khavari L., Biyabangard H., Mirnezhad H., Niromand Sh.A., Soloki H.R., "Gheochemistry and genesis of Golab chromites in ophiolite rocks East of Sarbisheh, South Khorasan Province". Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 23 (4) 2016) 709-722.
23. [23] Zaeimnia F., Kananian A., Mirmohammadi M.S., Emamipour A., "Comparison of PGE concentration in the chromitites of Khoy Ophiolite: Its implication for the presence of two types of chromitites with two different origins". Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 26 (2) (2018) 273-286. [DOI:10.29252/ijcm.26.2.273]
24. [24] Barnes S.J., Roeder P.L., "The range of spinel compositions in terrestrial mafic and ultramafic rocks". Journal of petrology, 42 (12) (2001) 2279-302. [DOI:10.1093/petrology/42.12.2279]
25. [25] Ghosh B., Pal T., Bhattacharya A., Das D., "Petrogenetic implications of ophiolitic chromite from Rutland Island, Andaman-a boninitic parentage in supra-subduction setting". Mineralogy and Petrology, 96 (1) (2009) 59-70. [DOI:10.1007/s00710-008-0039-9]
26. [26] Ahmed A.H., "Highly depleted harzburgite-dunite-chromitite complexes from the Neoproterozoic ophiolite, south Eastern Desert, Egypt: a possible recycled upper mantle lithosphere". Precambrian Researchو 1 (233) (2013) 173-92. [DOI:10.1016/j.precamres.2013.05.001]
27. [27] Payghambari S., Ahmadipour H., "Application of chromite composition as a petrological indicator for determination of the Dehsheikh ultramafic complex origin (south of Kerman Province, Iran)". 20 (3) (2012) 415-428.
28. [28] Cameron W.E., "Petrology and origin of primitive lavas from the Troodos ophiolite, Cyprus". Contributions to Mineralogy and Petrology, 89 (2-3) (1985) 239-55. [DOI:10.1007/BF00379457]
29. [29] Coish R.A., Church W.R., "Igneous geochemistry of mafic rocks in the Betts Cove ophiolite, Newfoundland". Contributions to Mineralogy and Petrology, 70 (1) (1979) 29-39. [DOI:10.1007/BF00371869]
30. [30] Augé T., "Chromite deposits in the northern Oman ophiolite: mineralogical constraints". Mineralium Deposita, 22 (1) (1987) 1-0. [DOI:10.1007/BF00204235]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
