Sotvan, Biabangard. Petrology, geochemistry and origin of Hesaruiyeh Granitoid, east of Zahedan, southweast Iran. www.ijcm.ir 2021; 29 (2) :315-328
URL:
http://ijcm.ir/article-1-1615-fa.html
ستوان مینا، بیابانگرد حبیب. سنگ شناسی، زمین شیمی و خاستگاه تودهی گرانیتوئیدی حصاروئیه، غرب زاهدان، جنوب شرق ایران. مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1400; 29 (2) :315-328
URL: http://ijcm.ir/article-1-1615-fa.html
1- گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
چکیده: (1428 مشاهده)
توده گرانیتوئیدی حصاروئیه، واقع در فاصله 85 کیلومتری غرب شهر زاهدان، در پهنه زمیندرز سیستان برونزد دارد. این توده به صورت استوکهای کم وسعت در آمیزه افیولیتی (کرتاسه) و مجموعههای فلیشی (ائوسن) رخنمون دارد. ترکیب سنگشناسی آن گرانیت، گرانودیوریت و دیوریت است. گرانیت و گرانودیوریتها بیشتر از کانیهای کوارتز، پلاژیوکلاز، ارتوکلاز، بیوتیت و هورنبلند و دیوریتها بیشتر از پلاژیوکلاز و هورنبلند تشکیل شدهاند. این سنگها بیشتر دارای بافت دانهای هستند. این توده دربردارنده برونبومهای مافیک بوده و با دایکهای دیوریتی قطع شده است. این برونبومها و دایکها دارای کانیشناسی مشابه با توده اصلی هستند، امّا اغلب بافتهای دانهای و دانهای پورفیری دارند. بررسیهای زمین شیمیایی نشان میدهد که گرانیتوئید حصاروئیه دارای ماهیت آهکی قلیایی، متاآلومین، با خاستگاه I بوده و در عناصر خاکی نادر سبک (LREE) نسبت به عناصر نادر خاکی سنگین (HREE) و از عناصر سنگ دوست بزرگ یون (LILE) نسبت به عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) غنی شدهتر هستند. بر پایه نمودارهای زمینساختی ماگمایی، سنگهای گرانیتوئیدی حصاروئیه وابسته به محیطهای کرانه فعال قارهای هستند. به نظر میرسد که تشکیل گرانیتوئید حصاروئیه ناشی از بالا آمدن مذابهای باقی مانده از ذوب بخشی پوسته اقیانوسی نئوتتیس طی برخورد قطعه لوت به قطعه سیستان (به ویژه پوسته اقیانوسی فرورفته سیستان و گوه گوشته روی آن) است و پوسته قارهای (ته نشستهای فلیشی و ماسه سنگهای تیره دگرگون شده) در آلایش ماگمای آن اثر گذار بودهاند.
نوع مقاله:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي