دوره 28، شماره 4 - ( 10-1399 )
جلد 28 شماره 4 صفحات 858-845 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Derakhsh, Izadyar, Pouromidi, Hajabolfath, Tahmasebi. Chemical compositions and optical characters of sodic–calcic and calcic amphiboles in basic schists of Shahneshin area, southwest of Zanjan. www.ijcm.ir 2020; 28 (4) :845-858
URL: http://ijcm.ir/article-1-1552-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-1552-fa.html
درخش صادق، ایزدیار جواد، پورامیدی ابوالفضل، حاج ابوالفتح علی، طهماسبی مهسا. ترکیب شیمیایی و ویژگیهای نوری آمفیبولهای سدیمی- کلسیمی و کلسیمی
شیستهای بازیک منطقه شاهنشین، جنوب غرب زنجان. مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1399; 28 (4) :845-858
صادق درخش1 
، جواد ایزدیار* 1، ابوالفضل پورامیدی1 ، علی حاج ابوالفتح1 ، مهسا طهماسبی1
، جواد ایزدیار* 1، ابوالفضل پورامیدی1 ، علی حاج ابوالفتح1 ، مهسا طهماسبی1
1- دانشگاه زنجان
چکیده: (1401 مشاهده)
منطقه شاهنشین در جنوب غرب زنجان و در مرز استانهای زنجان و کردستان قرار دارد. بر اساس بررسیهای سنگنگاری، شیستهای بازی این منطقه شامل اکتینولیت شیست، اکتینولیت پیروکسن شیست، اکتینولیت پیروکسن گارنت شیست و اکتینولیت اپیدوت شیست هستند. اکتینولیت شیستها فراوانترین نوع شیستهای بازی هستند و از آمفیبول، موسکوویت، کلریت و آلبیت به عنوان کانیهای اصلی تشکیل شدهاند. در این شیستها، آمفیبولها در دو جایگاه بافتی مایل به شیستوارگی اصلی و هم راستا با شیستوارگی اصلی دیده میشوند. بررسی ویژگیهای نوری آمفیبولها نشان میدهد که از مرکز به سمت لبه بلور، مقادیر شکست مضاعف و زاویه خاموشی(nγᴧ c) کاهش یافته و رنگ غیر تداخلی از سبز مایل به آبی در راستا nγ در مرکز به سبز کمرنگ در لبه تغییر میکند. از سوی دیگر، بررسی ویژگیهای شیمیایی آمفیبولها نشان میدهد که مرکز آن دارای ترکیب وینچیت – ریشتریت است، درحالی که لبهها دارای ترکیب اکتینولیت هستند. بنابراین، تغییر ویژگیهای نوری ارتباط مستقیمی با تغییر ترکیب شیمیایی آمفیبولها دارد که بیشتر بر اثر عکس جانشینی گلوکوفانی CaM4 MgOct
AlOctو جانشینی پلاژیوکلازی
(CaM4 AlT
) رخ میدهد. محاسبات فشار – دما برای ترکیب شیمیایی مرکز آمفیبولها نشان دهنده شرایط میانگین فشار kbar 14 و دمای OC 440 است درحالی که لبه آنها در شرایط میانگین kbar4 و OC 520 تشکیل شدهاند. از این رو، ساختار منطقهبندی نوری و شیمیایی در آمفیبولهای شیستهای بازی منطقه شاهنشین برآمده از تغییر شرایط فشار – دمای دگرگونی است.
AlOctو جانشینی پلاژیوکلازی(CaM4 AlT
) رخ میدهد. محاسبات فشار – دما برای ترکیب شیمیایی مرکز آمفیبولها نشان دهنده شرایط میانگین فشار kbar 14 و دمای OC 440 است درحالی که لبه آنها در شرایط میانگین kbar4 و OC 520 تشکیل شدهاند. از این رو، ساختار منطقهبندی نوری و شیمیایی در آمفیبولهای شیستهای بازی منطقه شاهنشین برآمده از تغییر شرایط فشار – دمای دگرگونی است.
واژه‌های کلیدی: آمفیبولهای سدیمی - کلسیمی و کلسیمی، شیستهای بازی، ویژگیهای نوری، شاهنشین، زنجان.
فهرست منابع
1. [1] Hawthorne, F.C. and Veblen, D.R., "Amphiboles and other hydrous pyriboles-mineralogy", Reviews in Mineralogy (1981) 1-102. [DOI:10.1515/9781501508219-005]
2. [2] Veblen D. R., & Ribbe P. H. "Amphiboles: Petrology and experimental phase relation", Reviews in Mineralogy (1982) 390p. [DOI:10.1515/9781501508196]
3. [3] Gilbert M. C., Helz R. T., Popp R. K., Spear F. S., Veblen D. R., Ribbe, P. H., "Amphiboles: petrology and experimental phase relations", MSA Reviews in Mineralogy 9 (1982) 231-267.
4. [4] Deer W.A., Howher. a., Zussman. J., "An introduction to the rock forming minerals", Longman Scientific and Technical, England (1992) 581p.
5. [5] Spear F.S., "Metamorphic phase equilibria and pressure- temperature- time path", Mineralogical Society of America, Washington (1995) 799p.
6. [6] Izadyar J., "Optical characters, chemical composition and formation mechanism of colorless sodic and sodic-calcic amphiboles in piemontite-quartz schists from high P-low T Sanbagawa metamorphic belt in central Shikoku, Japan", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 13(1) (2005) 135-154 (in Persian).
7. [7] Nasrabadi M., Roseti F., Moein vVaziri H., Razavi M. H., Mojalal M., "Mineralogy and thermobarometery of blueschists from Soltan Abad metamorphic complex (NE Sabzevar)", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 20(1) (2013) 123-140 (in Persian).
8. [8] Nasrabadi M., Gholizadeh K., "Thermobarometry and tectonic setting of metamorphic rocks from the ophiolitic complex of north Torbat-E-Heidarieh", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 24(2) (2016) 355-370 (in Persian).
9. [9] Hajalioghli R., "Mineral chemistry, P-T and tectonometamorphic evolutions of garnet amphibolites from the Takht-e-Soleyman", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 25(4) (2018) 749-760 (in Persian). [DOI:10.29252/ijcm.25.4.749]
10. [10] Hosseini B., Ahmadi A. R., "Structural and thermobarometric investigations of metamorphic rocks in the north of Asadabad (Sanandaj-Sirjan zone)", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 27(1) (2019) 151-166 (in Persian). [DOI:10.29252/ijcm.27.1.151]
11. [11] Borg I. Y., "Optical properties and cell parameters in the glaucophane-riebeckite series", Contributions to Mineralogy and Petrology 15(1) (1967) 67-92. [DOI:10.1007/BF01167215]
12. [12] Holland T. J. B., and Powell R., "An internally consistent thermodynamic data set with uncertainties and correlations: The system Na2O-K2O-CaO-MgO-MnO-FeO-Fe2O3-Al2O3-SiO2-TiO2-C-H2-O2", Journal of Metamorphic Geology 8 (1990) 89-124. [DOI:10.1111/j.1525-1314.1990.tb00458.x]
13. [13] Fonoudi, M and Sayareh, A.R., "Geology map of Yassoukand (Ghojor) 1:100000" Geological Survey and Mineral Exploration of Iran (2000) (in Persian).
14. [14] Pouromidi A., "Petrography and thermodynamic studying of basic schists from Shahneshin metamorphic complex in north of Yasoukand, southwest of Zanjan", M.Sc. thesis in petrology, University of Zanjan (2016) (in Persian).
15. [15] Whitney D. L., Evans B. W., "Abbreviations for names of rock-forming minerals", American Mineralogist 95 (2010) 185-187. [DOI:10.2138/am.2010.3371]
16. [16] Klein C. and Hurlbut Jr C. S., "Manual of Mineralogy. John Wiley & Sons. Inc", New York (1999) 681p.
17. [17] Leak B.E., The IMA Commission., "Nomenclature of amphiboles. Report of the sub-committee on Amphiboles of the international mineralogical Association on New-Minerals and mineral names", Eur J Mineral 9 (1997) 623 -651. [DOI:10.1127/ejm/9/3/0623]
18. [18] Spear F. S., & Selverstone J., "Quantitative PT paths from zoned minerals: theory and tectonic applications", Contributions to Mineralogy and Petrology 83(3-4) (1983) 348-357. [DOI:10.1007/BF00371203]
19. [19] Holland T. J., & Richardson S. W., "Amphibole zonation in metabasites as a guide to the evolution of metamorphic conditions", Contributions to Mineralogy and Petrology 70(2) (1979) 143-148. [DOI:10.1007/BF00374442]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
