دوره 27، شماره 3 - ( 7-1398 )
جلد 27 شماره 3 صفحات 596-577 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Yeganehfar H, Ahadnejad V, Deevsalar R. The Malayer plutonic complex: field geology, petrography and geochemical interpretation. www.ijcm.ir 2019; 27 (3) :577-596
URL: http://ijcm.ir/article-1-1328-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-1328-fa.html
یگانه‌فر هادی، احدنژاد وحید، دیوسالار رضا. بررسی چگونگی تشکیل و سیر تحولی مجموعه آذرین نفوذی ملایر با استفاده از شواهد صحرایی، بررسی‌های سنگ‌نگاری و تحلیل‌های زمین شیمیایی. مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1398; 27 (3) :577-596
هادی یگانه‌فر* 
1، وحید احدنژاد1 ، رضا دیوسالار2
1، وحید احدنژاد1 ، رضا دیوسالار2
1- دانشگاه پیام نور
2- دانشگاه تربیت مدرس
2- دانشگاه تربیت مدرس
چکیده: (2760 مشاهده)
مجموعهای از شواهد زمینشیمیایی چون عدم هماهنگی الگوی تغییرات برخی از عناصر اصلی و کمیاب و مقادیر آنها بین سنگ‌های اسیدی- حدواسط و برونبومهای بازیک و سنگ‌های بازیک منطقه ملایر، روندهای مشاهده شده در نمودار دوتایی عناصر کمیاب سازگار و ناسازگار، معیارهایی مانند کاهش مقادیر اکسیدهای FeOt، TiO2، MgO، MnO، CaO و Al2O3 با افزایش مقدار SiO2 از نمونه‌های بازیک به اسیدی، روند نزولی تغییرات مقادیر Ni، Cr و Co با افزایش SiO2 به عنوان نشانه‌ای برای آمیختگی ماگمایی ناقص و ماهیت آهکی- قلیایی پتاسیم بالای گرانیتهای منطقه ملایر در نظر گرفته شده است. سنگ‌های اسیدی و بازیک منطقه مورد بررسی تفاوت مشخصی در شیب الگوی عناصر خاکی نادر (نسبت مقدار عناصر خاکی نادر سبک به سنگین HREE/LREE)، مقدار LaN/SmN به عنوان شاخص میزان تمرکز LREEها، GdN/YbN به عنوان معیار میزان تمرکز HREEها و درجهی بیهنجاری Eu نشان میدهند. بالا بودن مقدار عناصر سنگ دوست بزرگ یون (LILE) در مقایسه با عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) و ثبات نسبی عناصر سازگار در فازهای ناهمسان، همراه با بیهنجاری منفی Nb و Ta در همه نمونه‌ها، به عنوان شاخص فرآیند آبزدایی از قطعه فرورانده شده و نقش پوسته در تشکیل ماگمای گرانیتی منطقه هستند. فرایند موثر در تشکیل گرانیت‌ها و دیوریتهای منطقه (سنگ‌های اسیدی و حدواسط) ناهمسانی ماگمایی همراه با آلایش پوسته‌ای، آمیختگی ماگمایی ناقص و برای برونبومهای ماگمایی، آمیختگی ماگمایی است. در حالیکه بیهنجاری منفی Eu در سنگ‌های اسیدی و حدواسط با توجه به پیوستگی مشاهده شده در الگوی عناصر خاکی نادر بیانگر نقش جدایش پلاژیوکلاز طی فرآیند تبلور جدایشی است، بیهنجاری منفی Eu در سنگ‌های بازیک با توجه به عدم پیوستگی، شیب ناچیز و غنی‌شدگی ضعیف LREEها نسبت به HREEها بیانگر جدایش پلاژیوکلاز در نتیجهی فرآیند ذوب بخشی است. بدین ترتیب، فرآیند احتمالی موثر در تشکیل سنگ‌های بازیک، ذوب بخشی یک سنگ خاستگاه فرابازیک است. القای گرمایی ماگمای بازیک منجر به تشکیل ماگمای اسیدی خاستگاه گرانیتهای منطقه شده است. آمیختگی ماگمای بازیک با ماگمای ناشی از ذوب بخشی مواد پوسته‌ای، عامل تشکیل برونبومها و دایک‌های ماگمایی بازیک بوده است.
فهرست منابع
1. [1] Berberian M., King G.C.P., "Toward a paleogeography and tectonic evolution of Iran", Canadian Journal of Earth Science, 18 (1981) 210-265. [DOI:10.1139/e81-019]
2. [2] Koop W., Sloneley R.,"Subsidence history of the Middle East Zagros basin, Permian to Recent", Philos.Trans. R. Sot. London. Ser. A. 305(1982) 149-148. [DOI:10.1098/rsta.1982.0031]
3. [3] Sengör A.M.C., "A new model for the Late Paleozoic-Mesozoic tectonic evolution of Iran and implications for Oman, In: Robertson, A.H.F., Searle M.P., Ries A.C. (Eds.): The Geology and Tectonics of the Oman region", Geological Society, London, Special Publication, 49(1990) 797-831. [DOI:10.1144/GSL.SP.1992.049.01.49]
4. [4] Kazmin V.G., "Collision and rifting in the Tethys ocean: geodynamic implications", Tectonophysics, 196(1991) 371-384. [DOI:10.1016/0040-1951(91)90331-L]
5. [5] Alavi M., "Structures of the Zagros fold-thrust belt in Iran", American Journal of Sciences, 307 (2007) 1064 - 1095. [DOI:10.2475/09.2007.02]
6. [6] Grabowski J.R., Norton G.J., "Tectonic controls on the stratigraphic architecture and hydrocarbon systems of the Arabia Plate", The Middle East Petroleum Geosciences (GEO), 1 (1994) 413-430.
7. [7] Mohajjel M., Fergosen C.L., "Dextral transpression in Late Cretaceous continental collision, Sananda-Sirjan Zone, western Iran", Journal of Structural Geology 22(2000) 1125-1139. [DOI:10.1016/S0191-8141(00)00023-7]
8. [8] Stampfli G.M., Mosar J., Faver P., Pillevuit A., Vannay C.J., "Permo-Mesozoic evolution of the western Tethyan realm: the Neotethys/East-Mediterranean 2001connection. Peritethys memoir 6: peritethyan rift/wrench basins and passive margins", International Geological Correlation Program, 369(2001) 51-108.
9. [9] Ghasemi A., Talbot C.J., "A new tectonic scenario for the Sanandaj-Sirjan Zone (Iran)", Journal of Asian Earth Sciences, 26 (2006) 683-693. [DOI:10.1016/j.jseaes.2005.01.003]
10. [10] Mazhari S.A., Bea F., Amini S., Ghalamghash S., "Estimation of pressure and temperature of intrusive rocks crystallization: A case study of Naqadeh, Pasveb and Delkeh plutons, W Iran", Journal of Applied Sciences, 8 (2008) 934-945. [DOI:10.3923/jas.2008.934.945]
11. [11] Ahadnejad V., Valizadeh M.V., Esmaeili D.,"The Role of Shear Zone on the Emplacement of Malayer Granitoid Rocks, NW Iran", Journal of Applied Sciences 23 (2008) 4238-4250. [DOI:10.3923/jas.2008.4238.4250]
12. [12] Ahmadi-Khalaji A., Esmaely D., Valizadeh M.V., Rahimpour-Bonab H., "Petrology and geochemistry of the granitoid complex of Boroujerd, Sanandaj- Sirjan Zone, Western Iran", Journal of Asian Earth sciences, 29 (2007) 859-877. [DOI:10.1016/j.jseaes.2006.06.005]
13. [13] Ghalamghash J., Mirnejad H., Rashid H., "Mixing and mingling of mafic and felsic magmas along the Neo-Tethys continental margin, Sanandaj-Sirjan zone, NW Iran: A case study from the Alvand pluton", N. Jb. Miner. Abh. 186, 1(2009) 79-93. [DOI:10.1127/0077-7757/2009/0133]
14. [14] Asnaashary A., Hassanzadeh J., Wernicke B., Schmitt A.K., Axen G., Horton B., "Middle Jurassic flare-up and Cretaceous magmatic luul in the central Sanandaj-Sirjan arc, Iran: An analogy with the southwestern United States" GSA Annual Meeting(2009) Paper No.183-4.
15. [15] Ahadnejad V., Valizadeh M.V., Deevsalar Reza., Rezaei Kahkhaei Mehdi., "Age and geotectonic position of the Malayer granitoids: Implication for plutonism in the Sanandaj-Sirjan Zone, W Iran", Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie-Abhandlungen, 261 (2011) 61-75. [DOI:10.1127/0077-7749/2011/0149]
16. [16] Moinevaziri H., Azizi H., Mehrabi B., Izadi F., "Oligocene Magmatism in the Zagros Thrust Zone (Sahneh-Marivan Area): Evidences for the second Neotethyan Subduction Occurrence in the Paleogene (in Persian)", Journal of Science, University of Tehran 34 (2008)113-122.
17. [17] Ghasemi, H., Valizadeh, M. V., "Petrogenesis of granitoid body of Bouin-Miyandasht (SE Aligudarz) (in Persian)", Geosciences Quarterly GSI. 2 (1993) 74 - 83
18. [18] Sepahi, A. A., "Petrology of the Alvand plutonic complex with special reference on Granitoids (in Persian)"Ph. D. Thesis (in Persian), Tarbiat Moallem University of Tehran, Iran (1999) 325.
19. [19] Ahmadi Khalaji, A., "Petrology of the granitoid rocks of theBoroujerd area (in Persian)", Ph.D Thesis(in Persian), University of Tehran, Tehran, Iran.(2006)
20. [20] Sepahi a.a., "Typology and petrogenesis of granitic rocks in the Sanandaj-Sirjan metamorphic belt, Iran: with emphasis on the Alvand plutonic complex", N. Jb. Geol. Paläont. Abh., 247(2008) 295-312. [DOI:10.1127/0077-7749/2008/0247-0295]
21. [21] Deevsalar, R. "Petrology, geochemistry and tectonomagmatic evolution of mafic-intermediate rocks from the Malayer-Boroujerd plutonic complex, northern Sanandaj-Sirjan magmatic zone, Iran (in Persian)", Thesis Tarbiat Modares University (TMU), Iran (2015). [DOI:10.1127/njgpa/2014/0435]
22. [22] Deevsalar, R., Ghorbani, M. R., Ghaderi, M., Ahmadian, J., Murata, M., Ozawa, H., Shinjo, R. "Geochemistry and petrogenesis of arc-related to intraplate mafic magmatism from the Malayer-Boroujerd plutonic complex, northern Sanandaj-Sirjan magmatic zone, Iran. Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Abhandlungen" 274 (2014) 81-120. [DOI:10.1127/njgpa/2014/0435]
23. [23] Deevsalar R, Shinjo R, Wang K-L, Yeganehfar H, Neill Ia. "Gabbroic-dioritic dykes from the Sanandaj-Sirjan Zone: windows on Jurassic and Eocene geodynamic processes in the Zagros Orogen, western Iran." Journal of the Geological Society 175 (2018): 915-933. [DOI:10.1144/jgs2017-156]
24. [24] Deevsalar, R., Shinjo, R., Ghaderi, M., Murata, M., Hoskin, P. W. O., Oshiro, S., Neill, I. "Mesozoic-Cenozoic mafic magmatism in Sanandaj-Sirjan Zone, Zagros Orogen (Western Iran): Geochemical and isotopic inferences from Middle Jurassic and Late Eocene gabbros", Lithos 284 (2017), 284 588 - 607. [DOI:10.1016/j.lithos.2017.05.009]
25. [25] Deevsalar, R., Shinjo, R., Liégeois, J. P., Valizadeh, J. P., Ahmadian, J., Yeganehfar, H., Neill, I. "Subduction-related mafic to felsic magmatism in the Malayer-Boroujerd plutonic complex, western Iran". Swiss Journal of Geosciences, 111(2018), 269 - 293.
https://doi.org/10.1007/s00015-017-0287-y [DOI:10.1007/s00015-017-0287-y.]
26. [26] Deevsalar, R., Valizadeh, M. V., & Ahadnejad, V. "Tectonic setting and origin of Malayer Plutonic Complex (in Persian)", Journal of Science, Kharazmi University, 8 (2009) 205 - 226.
27. [27] Deevsalar, R., Valizadeh, M. V., & Ahadnejad, V. "Determining the nature of magmatic encalves in granites from the Malayer plutonic complex based on geochemical and statistical methods (in Persian)", Geosciences Quarterly GSI 21 (2011) 129 -140.
28. [28] Eftekharnejad J.,"Tectonic division of Iran with respect to sedimentary basins (in Persian)", Journal of Iranian Petroleum Society 82(1981) 19-28.
29. [29] Yeganehfar, H., Deevsalar, R., Ahadnejad, V., Shinjo, R & Neill, I. "Biotite compositional variations - A physicochemical approach to investigate crustal involvement and Cu-Au ore potential in Middle Jurassic plutonic rocks from the Malayer-Boroujerd Plutonic complex, W Iran", Neues Jahrbuch für Mineralogie - Abhandlungen, Journal of Mineralogy and Geochemistry, 2019 (doi: 10.1127/njma/2019/0131). [DOI:10.1127/njma/2019/0131]
30. [30] Vernon R.H.,"A Practical Guide to Rock Microstructure", Cambridge University Press (2004) 594 . [DOI:10.1017/CBO9780511807206]
31. [31] Yashikura S., Yamawaki Y.,"Mafic-felsic magma interactions in the A-type granitoids of the Cape Ashizuri Complex, southwest Japan. In The Origin of Granites and Related Rocks", Fourth Hutton Symposium abstracts, Clermont-Ferrand, France (1999) 41.
32. [32] Deevsalar, R., Valizadeh, M. V., Esmaeili, D., Ahadnejad, V., "The geochemical study on mafic magmatic enclaves from the Malayer Plutonic Complex, W Iran(in Persian)", Journal of Science, University of Tehran 35 (2009) 71-85.
33. [33] Deevsalar, R., Valizadeh, MV., "The Using of Field and Microstructural Evidence in Determination of the Origin of Magmatic Enclaves and Metapelitic Xenoliths in Malayer Plutonic Complex (West Of IRAN) (in Persian)", Geosciences Quarterly GSI 19 (2010) 9-16.
34. [34] Bateman P.C., Clack, L.D., Huber, N.K., Moore, J.G and Rinehart C.D., "The Sierra Nevada Batholith - a synthesis of recent work across the central part", U.S. Geol. Surv. Prof. Paper, 414 (1963) 46 . [DOI:10.3133/pp414D]
35. [35] Bateman P.C., Chappell B.W., "crystalization, fractionation, and solidification of the Tuolome Intrusive Series, Yeosemite National Park, California", Geol. Soc. Am. Bull 90 (1979) 465-482.
https://doi.org/10.1130/0016-7606(1979)90<465:CFASOT>2.0.CO;2 [DOI:10.1130/0016-7606(1979)902.0.CO;2]
36. [36] Richter D.H., Lanphere M.A., Matson N.A.,"Granitic plutinism and metamorphism, eastern Alaska Range", Alaska. Geol. Soc. Am. Bull 86 (1975) 819-829.
https://doi.org/10.1130/0016-7606(1975)86<819:GPAMEA>2.0.CO;2 [DOI:10.1130/0016-7606(1975)862.0.CO;2]
37. [37] Olade M.A., "geochemical, evolution of copper-bearing granitic rocks of Guichon Creek Batholith; British Columbia, Canada", Can. Jour. Earth Sci 13 (1976) 199-209. [DOI:10.1139/e76-023]
38. [38] Harris N.B.W., Pearce J.A., Tindle A.G.,"Geochemical characteristics of collision-zone magmatism. In: Coward M.P., Ries. A.C. (eds). Collision Tectonics", Geological Society,19 (1986) p.67-81. [DOI:10.1144/GSL.SP.1986.019.01.04]
39. [39] Condie, K.C.," Archean and crustal thickening", Geol. Soc. Am. Bull. 84 (1989) 2981-2992.
https://doi.org/10.1130/0016-7606(1973)84<2981:AMACT>2.0.CO;2 [DOI:10.1130/0016-7606(1973)842.0.CO;2]
40. [40] Floyd P.A., Winchester J.A., "Magma type and tectonic setting discrimination using immobile elements", Earth and Planetary Science Letters 27 (1975) 211-218. [DOI:10.1016/0012-821X(75)90031-X]
41. [41] Rogers J.J.W., Bodgea K.V., Ghuma Y.A. "Trace elements in continental margin magmatism: Part 11; trace elements in Ben Ghnema Batholith and nature of the Precambrian crust in central North .Africa", Geol. Soc. Am. Bull 91 (1980) 1742-1788. [DOI:10.1130/GSAB-P2-91-1742]
42. [42] Saunders A.D., Thurney J., Weaver S.D.,"Transverse geochemical variations across the. Antarctic Peninsula: implications for the genesis of calc-alkaline magmas", Earth and Planetary Sciences (1980) 210-220.
43. [43] Rogers G., and Hawkesworth C.J., "A geochemical traverse across the North Chilean Anes: evidence for crust generation from the mantle wedge", Earth and Planetary science Letters, 91(1989) 271-285. [DOI:10.1016/0012-821X(89)90003-4]
44. [44] Sajona F.G, Bellon, R.C. Cotton J. and Defant M., "High field strength elements of Pliocene-Pleistocene island-arc basalts Zamboanga Pensilvania, Western Mindanao(Philippines)", Journal of Petrology, 37 (1996) 693-726. [DOI:10.1093/petrology/37.3.693]
45. [45] Roberts M.P., Clemens J.D., "Origin of high-potassium, calc-alkaline, I-type granitoids", Geology 21 (1993) 825-828.
https://doi.org/10.1130/0091-7613(1993)021<0825:OOHPTA>2.3.CO;2 [DOI:10.1130/0091-7613(1993)0212.3.CO;2]
46. [46] Vernon R.H., "Restite, xenoliths and microgranitoid enclaves in granites", Journal and Proceedings of Royal Society of New South Wales, 116 (1983) 77-103.
47. [47] Chappell B.W., White A.J.R., "Two contrasting granite types: 25 years later", Australian Journal of Earth Sciences 48 (2001) 489-499. [DOI:10.1046/j.1440-0952.2001.00882.x]
48. [48]Whalen J. B., Currie K. L., Chappell B.W., "A - Type granite: Geochemical characteristics, discrimination and petrogenesis", Cont. Min. Petrol 95 (1987) 407-419. [DOI:10.1007/BF00402202]
49. [49] Kumar S., Rino V. "Mineralogy and geochemistry of microgranular enclaves in Palaeoproterozoic Malanjkhand granitoids, central India: evidence of magma mixing, mingling, and chemical equilibration" Contrib.Mineral.Petrol 152(2006) 591-609. [DOI:10.1007/s00410-006-0122-3]
50. [50] Zorpi M.J., Coulon C., Orsini J.B., "Hybridization between mafic and felsic magma in calc - alkalin granitoids - a case study northern Sardina, Italy. In: A, Peccerillo (Guest - Editor) Geochemistry of granitoid rockes", Chem.Geol 92 (1991) 42-86. [DOI:10.1016/0009-2541(91)90049-W]
51. [51] Kumar S., "Microstructural evidence of magma quenching inferred from enclaves hosted in the Hodrus a granodiorites, Western Carpathians", Geol. Carpath. 46 (1995) 379-382.
52. [52] Kumar S., Rino V., Pal A.B., "Field evidence of magma mixing from microgranular enclaves hosted in Palaeoproterozoic Malanjkhand granitoids Central India", Gondwana Res 7 (2000) 539-548. [DOI:10.1016/S1342-937X(05)70804-2]
53. [53] Vernon R.H.,"Restite, xenoliths and microgranitoid enclaves in granites", Journal and Proceedings of Royal Society of New South Wales, 116 (1983) 77-103.
54. [54] Piccoli P.M., Candela P.A., "Apatite in igneous system: in Kohn, M.J., Rakovan, J., Hughes, J.M. (eds.), Reviews in Mineralogy and Geochemistry", Washington DC, The Mineralogical Society of America 48 (2002) 255-292. [DOI:10.2138/rmg.2002.48.6]
55. [55] Hibbard M., "Textural anatomy of twelve magma mixed granitoid systems, in Didier J., Barbarin, B. (Eds.), Enclaves and Granite Petrology", Developments in Petrology, 13(1991) 431-444.
56. [56] Mason B., Moore C.B., "Principles of Geochemistry", John Wiley and Sons: New York (1982).
57. [57] Rollinson H.R.,"Using Geochemical Data: Evaluation, Presentation, Interpretation", HarlowLongman (1993) 352.
58. [58] Arvin M., Dargahi S., Babaei A.A., "Petrogenesis and origin of the Chenar granitoid stock, NW of Kerman, IRAN: Evidence of neotectonic subduction related arc magmatism", Journal of Asian Earth Sciences, 24 (2004) 105-113. [DOI:10.1016/j.jseaes.2003.09.004]
59. [59] Pearce, Julian A. "Role of the sub-continental lithosphere in magma genesis at active continental margins", (1983) 230-249
60. [60] Sun S S, Bailey D K., Tarney J., Dunham K ., "Lead isotopic study of young volcanic rocks from mid-ocean ridges, ocean islands and island arcs", Philos Trans R Soc London 297(1980) 409-445. [DOI:10.1098/rsta.1980.0224]
61. [61] Cocherie A., "systematic use of trace element distribution pattern in log-log diagrams for plutonic suite", Geochemical et cosmochemica acta 50 (1986) 25217-2522. [DOI:10.1016/0016-7037(86)90034-7]
62. [62] Henderson P., "General geochemical properties and abundances of the rare earth elements", In Rare Earth Element Geochemistry (ed. P. Henderson) Elsevier, Amsterdam (1984) 1-32. [DOI:10.1016/B978-0-444-42148-7.50006-X]
63. [63] Sun S. S., Mcdonough W.F., "Chemical and isotopic systematic of ocean basalts: Implication for mantle composition and processes, In: Saunders, A.D. and Norry, M. J., Ed., Magmatism in Ocean Basins", Geological Society of London Special Publication 42 (1989) 313-345. [DOI:10.1144/GSL.SP.1989.042.01.19]
64. [64] Teylor S.R., Mc Lenon S.M., "The continental crust, its composition and evolution", Blackwell scientific publication, Oxford (1985) 312.
65. [65] Hotz P.E., "Plutonic rocks of the Kamath Mountains , California and Oregon", U.S. Geol.. Surv. prof. Paper (1971) 684-B. [DOI:10.3133/pp684B]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
