دوره 30، شماره 2 - ( 3-1401 )
جلد 30 شماره 2 صفحات 238-223 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mohmmadi Niaei, Nezafati, Ghorbani, Sheikhzakariaei, daliran. Mineralogy and chemical variations of Sulfosalts of epithermal deposit of Ay-Qalasi (southeast of Takab, northwest of Iran). www.ijcm.ir 2022; 30 (2) :223-238
URL: http://ijcm.ir/article-1-1744-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-1744-fa.html
محمدی نیائی رامین، نظافتی نیما، قربانی منصور، شیخ‌ذکریایی جمال، دلیران فرحناز. کانیشناسی و تغییرات شیمیایی سولفوسالت‌های کانسار سرب و روی فراگرمایی آی قلعه‌سی (جنوب‌شرق تکاب، شمال‌غرب ایران). مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1401; 30 (2) :223-238
رامین محمدی نیائی* 
1، نیما نظافتی1 ، منصور قربانی2 ، جمال شیخ‌ذکریایی1 ، فرحناز دلیران3
1، نیما نظافتی1 ، منصور قربانی2 ، جمال شیخ‌ذکریایی1 ، فرحناز دلیران3
1- دانشگاه علوم تحقیقات تهران
2- دانشگاه شهید بهشتی تهران
3- دانشگاه کارلسروهه آلمان
2- دانشگاه شهید بهشتی تهران
3- دانشگاه کارلسروهه آلمان
چکیده: (1174 مشاهده)
کانسار فراگرمایی سرب و روی (نقره) آی قلعه‌سی در شمال‌غرب ایران و جنوب‌شرق تکاب واقع است. جایگاه ساختاری آن در برخوردگاه کمربند آتشفشانی ارومیه- دختر با پهنه سنندج- سیرجان است. براساس بررسیهای میکروسکوپی و تجزیه به روش ریزپردازش الکترونی، ترکیب این سولفوسالت‌ها از سری تنانتیت- تتراهدریت است. این کانی‌ها بیشتر در کانی‌های میزبان جایگزین شدهاند و نتایج ریزپردازش الکترونی نشان میدهد که ترکیب شیمیایی آنها وابسته به ترکیب کانیشناسی کانههای سولفیدی میزبان است. با نفوذ گنبدهای داسیتی نزدیک کانسار، سیالهای گرمابی با گریزندگی بالای گوگرد و آرسنیک و به‌طور فرعی آنتیموان تشکیل می‌شوند. فعالیت دوباره گسلها سبب برشی شدن کانههای سولفیدی اولیه شده و زمینه را برای نفوذ سیالهای گرمابی فراهم میکند. نفوذ و چرخش این سیالها در بخشهای برشی شده کانسار به‌دلیل گریزندگی بالای گوگرد و آرسنیک، شرایط ترمودینامیکی جدیدی را برای سامانه موجب شده که خود سبب ناپایداری کانی‌های سولفیدی می‌شود. در وضعیت جدید، خردههای برشی کانههای اسفالریت، کالکوپیریت و پیریت با این سیالها واکنش کرده و کانههای سولفوسالت سری تنانتیت- تتراهدریت را بوجود می‌آورند.
واژه‌های کلیدی: آی قلعه‌سی، فعالیت دوباره گسلها، ریزپردازش الکترونی، گریزندگی گوگرد و آرسنیک، سولفوسالت سری تنانتیت– تتراهدریت.
فهرست منابع
1. [1] George L. L., Cook N.J., Ciobanu C.L.,, "Minor and Trace Elements in Natural Tetrahedrite-Tennantite: Effects on Element Partitioning among Base Metal Sulphides", Journal of Minerals, 2017 . p. 25. [DOI:10.3390/min7020017]
2. [2] George, L.L.; Cook, N.J.; Ciobanu, C.L. , "Partitioning of trace elements in co-crystallized sphalerite-galena-chalcopyrite hydrothermal ores", Ore Geology Reviews, 2016. , p. 77 [DOI:10.1016/j.oregeorev.2016.02.009]
3. [3] Karimpour, M. H., Large, R. R., Razmara1, M., Pattrick, R. A. D.,, "Bi- sulfosalt mineral series and their paragenetic associations in specularite-rich Cu-Ag-Au deposit, Qaleh-Zari mine, Iran", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy , vol. 13, no. 2, 2005.
4. [4] Zhu Y.F., An F., Tan J., "Geochemistry of hydrothermal gold deposits: A review", Geoscience frontiers, Vol. 2, no.3, 2011, Pages 367-374. [DOI:10.1016/j.gsf.2011.05.006]
5. [5] Hackbarth C.J., Petersen U., "A fractional crystallization model for the deposition of argentian tetrahedrite", Economic Geology 79 (3), 1984, 448-460. [DOI:10.2113/gsecongeo.79.3.448]
6. [6] Reich M., Kesler S.E., Utsunomiya S.,"Solubility of gold in arsenian pyrite", Geochimica et Cosmochimica Acta , Volume 69, Issue 11, 69, 2005, p2781-2796. [DOI:10.1016/j.gca.2005.01.011]
7. [7] Cook N.J., Spry P., Vokes F.M., "Mineralogy and textural relationships among sulphosalts and related minerals in the Bleikvassli Zn-Pb-(Cu) deposit, Nordland, Norway", Mineralium Deposita 34(1), 1998, p 35-56. [DOI:10.1007/s001260050184]
8. [8] Bose, P., Sharma, .A.,, "Role of iron in controlling speciation and mobilization of arsenic in subsurface environment", Water Research Volume 36, Issue 19, 2002, P 4916-4926. [DOI:10.1016/S0043-1354(02)00203-8]
9. [9] Blanchard M., Alfredsson M., Brodholt J., Wright, K., Catlow, R.,R., A., "Arsenic incorporation into FeS2 pyrite and its influence on dissolution: A DFT study", Geochimica et Cosmochimica Acta, Volume 71, Issue 3, 2007, pages 624-630. [DOI:10.1016/j.gca.2006.09.021]
10. [10] Mohammadi Niaei R., Daliran F., Nezafati N., Ghorbani M., Sheikh Zakariaei J., Kouhestani H.,"The Ay Qalasi deposit: An Epithermal Pb-Zn (Ag) mineralization in the Urumieh-Dokhtar Volcanic Belt of northwestern Iran", Neues Jahrbuch für Mineralogie - Abhandlungen, vol. 19, Issue 3, 2015pp. 263-274. [DOI:10.1127/njma/2015/0284]
11. [11] Shirkhani M., "Mineralogy, Geochemistry and Genesis of Lead-Zinc Deposit of Ayqalasi, Southeast of Takab", MS Thesis, Tarbiat Modarres University, 2008, p. 143.
12. [12] Mohammadi Niaei R., "Genesis and economic Geology of Ay-Qalasi lead and zinc deposit with special emphasize on mineralization of precious metals", PHD Thesis , 2015, p234.
13. [13] Sahandi R., "Structural geology map of Iran (1: 1000000 scale)", Geol. Surv. of Iran, 2013.
14. [14] Ghorbani M., "Geology and Metallurgy of Takab Region", Journal of Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, 2001, p. 164-181.
15. [15] Alavi M., Hajian J., Amidi M., Bolourchi H., "Geology of Takab-Saein-Qaleh, 1:250000", Report No. 50, Geological Survey of Iran., GSI., 1982.
16. [16] Yousefi T, Abedini A, Aliyari F, Calagari A., "Mineralogy and fluid inclusion investigations in the Zarshuran gold deposit, north of Takab, NW", IranIranian Journal of Crystallography and Mineralogy, vol. 27, no. 3, 2019, pp. 537-550. [DOI:10.29252/ijcm.27.3.537]
17. [17] Karimi M., "The occurrence of Getchellite (AsSbS3) at Zarshuran As-Au deposit", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, vol. 17, no. 2, 2009, p:231-238.
18. [18] Daliran F., "The carbonate rock-hosted epithermal gold deposit of Agdarreh, Takab geothermal field, NW Iran, hydrothermal alteration and mineralization", Mineralium Deposita, vol. 43, , 2008 pp. 383-404. [DOI:10.1007/s00126-007-0167-x]
19. [19] Marangi H., Azimzadeh M., Nabatian G., Kohestani H., "Application of mineralogy and trace/rare earth elements geochemistry to determine of strategic element-bearing phases in the Angouran Zn-Pb mine, SW Zanjan", Journal of Advanced Applied Geology, vol. 25, , 2018, pp. 95-113.
20. [20] Gilg H.A., Boni M., Balassone G., Allen C.R., Banks D., Moore F., "Marble-hosted sulphid ores in the Angouran Zn-(Pb-Ag) deposit, NW Iran: interaction of sedimentary brines with a metamorphic core complex", Mineralium Deposita, vol. 41, 2006, pp. 1-16 . [DOI:10.1007/s00126-005-0035-5]
21. [21] Boni M., Gilg H.A., Balassone G., Schneider J., Allen C.R., Moore F.,"Hypogene Zn carbonate ores in the Angouran deposit, NW Iran", Mineralium Deposita, vol. 42:, 2007, pp. 799-820. [DOI:10.1007/s00126-007-0144-4]
22. [22] Lotfi M., "Mineralization and formation of Baycheh Bagh Ni-Co-As-Base metals in northwest of Zanjan, Iran", Quarterly of Geosciences, vol. 53, 2004, pp. 40-55.
23. [23] Karami F., Kohestani H., Mokhtari M.A.A., Azimzade A.M.,, "Geological and mineralization characteristics of Halab Zn-Pb (Ag) deposit, SW Zanjan", second international congress of geosciences Geological Survey of Iran , 2016.
24. [24] Mohammadi Niaei R., "Exploration report of Lead and Zinc of Alamkandi mine, Calcimin Company", 2006, p.150.
25. [25] Nafisi R., Kouhestani H., Mokhtari M.A.A., Sadeghi M.,, "Geological and mineralogical characteristics of Halab Au mineralization, SW of Zanjan", in 35th national conference of earth science, 2017.
26. [26] Taghilou R., Jahangiri A., Mohammadi Niaei, R., "Investigation of mineralogy, geochemistry and P and T conditions of amphibolite rocks of Qozlou region", in 11th conference of Iranian Geological Society, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhahd, 2007.
27. [27] Najafzade M., Ebrahimi M., Mokhtari M.A.A., Kohestani H., "Mineral occurance in Arabshah Carlin type mineralization of Au, As, Sb of the in the metallogenic zone of Takab-Anguaran-Takht-e-Soleyman, West Azarbaijan", Journal of Advanced Applied Geology, vol. 22, 2017, pp. 62-77.
28. [28] Heydari M., Ghaderi M., Kohestani H., "Sediment-hosted epithermal gold mineralization of Arabeshah, SE Takab, NW Iran", Scientific Quaterly Journal, vol. 27, no. 105, 2016, pp. 265-282.
29. [29] Talebi L., Mokhtari M.A.A.,, "The Arpachay mineralization occurrence, north of Takab: an epithermal base metal mineralization in the Takab-Angouran-Takht-e-Soleyman metallogenic zone", Earth Sciences Journal, 2017, pp. 281-296.
30. [30] Heidari, S.M., Ghaderi, M., Kohestani, H., Hosseini, M., "Touzlar Epithermal Au-Ag (Cu) Deposit, Subvolcanic Intrusion-related of Intra-Arc Extensional Setting, Northwest Mahneshan, Iran", Earth Sciences Quarterly , vol. 94, 2015, pp. 329-348.
31. [31] Rahmati N., Mokhtari M.A.A., "Ebrahimi M., Nabatian G., "Geology, mineralogy, structure and texture of Agh-Otagh base-precious metal mineralization, North Takab", journal of petrology, 2017, Pages 157 to 180.
32. [32] R. Mohammadi Niaei, "Final exploration report of Chichaklou Lead-Zinc deposit", Internal reports of Madan-Zamin company, 2004, pp.120.
33. [33] Fonodi M., Hariri A., "Geological map of 1: 100,000 Takab", Geological Survey of Iran, 2011.
34. [34] M. Ghorbani, The Economic Geology of Iran: Mineral Deposits and Natural Resources", 2013, pp.569. [DOI:10.1007/978-94-007-5625-0]
35. [35] Daliran, F., Pride, K., Walther, J., Berner, Z.A., Bakker, R.J., "The Angouran Zn (Pb) deposit, NW Iran: evidence for a two stage, hypogene zinc sulfide zinc carbonates mineralization", Ore Geology Reviews , vol. 53, pp. 373-402, 2013. [DOI:10.1016/j.oregeorev.2013.02.002]
36. [36] Krismer M., Vavtar F., Tropper P., Kaindl R., Satory B., "The chemical composition of tetrahedrite-tennantite ores from the prehistoric and historic Schwaz and Brixlegg mining areas (North Tyrol, Austria)", European Journal of Mineralogy, vol. 23, no. 6, pp. 925-936, 2011. [DOI:10.1127/0935-1221/2011/0023-2137]
37. [37] Krismer M., Vavtar F., Tropper P., Kaindl R., Satory B., "Mineralogy, mineral chemistry and petrology of the Ag-bearing Cu-Fe-Pb-Zn sulfide mineralizations of the Pfunderer Berg (South Tyrol, Italy)", Austrian Journal of Earth Sciences, vol. 104, no. 1, pp. 36-48, 2011.
38. [38] Fadda S., Fiori M., Maria Grillo S., "Chemical variations in tetrahedrite - tennantite minerals from the Furtei epithermal Au deposit, Sardinia, Italy: Mineral zoning and ore fluids evolution", Academi of Sciences Geochemistry, Mineralogy and Petrology, vol. 43, no. Bulgarian Academi of Sciences Geochemistry, Mineralogy and Pe, 2005.
39. [39] Moëlo Y., Makovicky E., Mozgova N., Jambor J., Cook N., Pring A., Paar W., Nickel Ernest H., Graeser S., Karup-Møller S., Balic-Žunic T., Mumme W., Vurro F., Topa D., "Sulfosalt systematics: a review", Report of the sulfosalt sub-committee of the IMA Commission on Ore Mineralogy, European Journal of Mineralogy, vol. 20(1), 2008, pp. 7-46. [DOI:10.1127/0935-1221/2008/0020-1778]
40. [40] M. Reed, "Sulfide Mineral Precipitation from Hydrothermal Fluids", Reviews in Mineralogy and Geochemistry, vol. 61, no. 1, 2006 pp. 609-631. [DOI:10.2138/rmg.2006.61.11]
41. [41] Mohammadi Niaei R., "Faulting an active process in formation of sulfide-nonsulfide ores of Angouran deposit", 8th Iranian society of economic geology, Zanjan University , 2017, p.8.
42. [42] Tooth, B., Ciobanu, C., L., Green, L., O'Neill, B., "Bi-melt formation and gold scavenging from hydrothermal fluids: An experimental study", Geochimica et Cosmochimica Acta , vol. 75, no. 19, 2011, pp. 5423-5443. [DOI:10.1016/j.gca.2011.07.020]
43. [43] Henley, R., Mavrogenes, J., Tanner, D., "Sulfosalt melts and heavy metal (As‐Sb‐Bi‐Sn‐Pb‐Tl) fractionation during volcanic gas expansion: The El Indio (Chile) paleo‐fumarole", Geofluids, vol. 12, 2012, p. 199-215. [DOI:10.1111/j.1468-8123.2011.00357.x]
44. [44] Mehrabi B., Tale Fazel E., "Mineralogy and Cu-Au-Bi ore paragenesis of Kuh-e Dom prospecting area (northeastern Ardestan), Anarak metallogenic province", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy , vol. 24, no. 4, 2017, pp. 635-646.
45. [45] Seal, R. R., Essene, E. J., Kelly W. C., "Tetrahedrite and tennantite; evaluation of thermodynamic data and phase equilibria", The Canadian Mineralogist, vol. 28, 1990, pp. 725-738.
46. [46] Asadi H.H., Voncken J.H.L., Kanel R.A., Hale, M., "Petrography, mineralogy and geochemistry of the Zarshuran Carlin-like gold deposit, northwest Iran", Mineralium Deposita , vol. 35, 2000, pp. 656-671. [DOI:10.1007/s001260050269]
47. [47] Kouhestani, H., Ghaderi, M., Large, R., R., Zaw, K., "Texture and chemistry of pyrite at ChahZard epithermal gold-silver deposit, Iran", Ore Geology Reviews, vol. 84, 2017, p. 80-101. [DOI:10.1016/j.oregeorev.2017.01.002]
48. [48] H. Kouhestani, "Geology, Alteration, Isotope Geochemistry and Origin of Chah Zard Ag-Au Deposit Southwest of Yazd", Ph.D. thesis, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran, 2011, p. 285.
49. [49] Mehrabi B., Tale Fazel E, "The role of magmatic and meteoric water mixing in mineralization of Shurab polymetal ore deposit South of Ferdows: isotope geochemistry and microthermometry evidences", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy,19 (1), 2011), pp. 121-130.
50. [50] Whitney D. L., Evans B. W., "Abbreviations for names of rock-forming minerals"American Mineralogist" , 2010 Volume 95(1), pages 185-187. [DOI:10.2138/am.2010.3371]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
