دوره 31، شماره 1 - ( 1-1402 )
جلد 31 شماره 1 صفحات 122-105 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Torkian A, Shirmohamadi Z, Kokabi F, Tahmasbi M. Application of mineral chemistry in determination of protolith and thermobarometry of the Sartip Abad metamorphic rocks (Qorveh-Kurdistan Province). www.ijcm.ir 2023; 31 (1) :105-122
URL: http://ijcm.ir/article-1-1725-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-1725-fa.html
ترکیان اشرف، شیرمحمدی زهرا، کوکبی فاطمه، طهماسبی مهسا. کاربرد شیمی کانی در تعیین سنگ مادر و دمافشارسنجی سنگهای دگرگونی سرتیپآباد (قروه-استان کردستان). مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1402; 31 (1) :105-122
اشرف ترکیان* 
1، زهرا شیرمحمدی1 ، فاطمه کوکبی1 ، مهسا طهماسبی1
1، زهرا شیرمحمدی1 ، فاطمه کوکبی1 ، مهسا طهماسبی1
1- دانشگاه بوعلی سینا
چکیده: (787 مشاهده)
مجموعه دگرگونی سرتیپآباد در شهرستان قروه (کردستان) بخشی از پهنه سنندج – سیرجان است. این مجموعه از سنگهای دگرگونی ناحیهای شامل انواعی از شیست (آمفیبولشیست، اکتینولیتشیست، میکاشیست و گارنت شیست)، مرمر، متادیوریت، متاگابرو و پاراگنیس و نیز سنگهای دگرگونی مجاورتی از نوع هورنفلس، تشکیل شده است. ترکیب کانی بیوتیت در شیستها و پاراگنیس از نوع سیدروفیلیت و در هورنفلسها و متادیوریت به ترتیب از نوع آنیتی و فلوگوپیتی است. آمفیبولها در پاراگنیسها از نوع هورنبلند و در متادیوریتها دارای ترکیب اکتینولیت هستند. گارنتها درگارنت میکاشیست از نوع آلماندن، پلاژیوکلازها در متادیوریتها و متاگابروها از نوع لابرادوریتی و در پاراگنیسها از نوع آندزین هستند. نتایج بررسیهای کانیشناسی و دمافشارسنجی نشان میدهد که طیف سنگهای دگرگونی ناحیهای در گستره رخساره شیست سبز تا اپیدوت آمفیبولیت و در مرز بین پهنههای بیوتیت تا استارولیت تشکیل شدهاند در این راستا، برای انواع سنگهای دگرگونی مجاورتی دست بالا رخساره آلبیت اپیدوت هورنفلس در نظر گرفته میشود که برای سنگهای دگرگونی مجاورتی بیانگر قلمرو رخساره آلبیت اپیدوت هورنفلس در پهنه های زوئیزیت تا آمفیبول است. در دماسنجی با روشهای تک کانی بیوتیت و با دماسنج تبادلی گارنت-بیوتیت، میانگین دما برای سنگهای دگرگونی ناحیهای حدود ۵۶۷ درجه سانتیگراد و برای سنگهای دگرگونی مجاورتی حدود ۶۴۷ درجه سانتیگراد به دست آمد. همچنین براساس دما-فشار سنجی به روش تک کانی بیوتیت، دما و فشار دگرگونی به طور میانگین برای مرحله دگرگونی M1 حدود ۵۷۸ درجه سانتیگراد و ۱۶/۵ کیلوبار و برای مرحله M2 حدود ۵۶۵ درجه سانتیگراد و ۶/۴ کیلوبار است. بر اساس بررسیهای صحرایی، شواهد سنگنگاری و دادههای زمینشیمیایی سنگهای مادر از سنگهای رسوبی بوده و به ترتیب در سنگهای پاراگنیسی، هورنفلسها و شیستها از نوع آرکوز، ماسه سنگ تیره و شیل هستند.
واژه‌های کلیدی: دگرگونی، سنگ مادر، دماسنجی، متاگابرو، پاراگنیس، سنندج- سیرجان.
فهرست منابع
1. [1] Aghanabati S.A., "Geology of Iran, Geological survey and mineral exploration of Iran, (In Persian)", (2004) 640P.
2. [2] Berberian M., Alavi-tehrani N., "Structural analyses of Hamadan metamorphic tectonites, A paleotetonic discussion. In: contribution to the seismotectonic of Iran", Geological and Mining Survey of Iran, 40 (1977) 263-278.
3. [3] Mohajjel M., "Structure and tectonic Evolution of Paleozoic-Mesozoic rocks, Sanandaj- Sirjan zone, Western Iran", Ph.D. thesis, The University of Wollongong, New south wales, Australia. (1997) 279p.
4. [4] Mohajjel M., Sahandi R., "Tectonic evolution of Sanandaj-Sirjan zone in the northwestern half and introduction of new sub-zones in it" (In Persian), Geosciences Scientific Quarterly Journal, 32(8) (1999) 21-49.
5. [5] Mahmoudi S., Corfu F., Masoudi F., Mehrabi B., Mohajjel M., "U-Pb dating and emplacement history of granitoid plutons in the northern Sanandaj-Sirjan Zone, Iran", Journal of Asian Earth Sciences, 41(3) (2011) 238-249. [DOI:10.1016/j.jseaes.2011.03.006]
6. [6] Hosseini M., "Geological Qorveh Map 1:100000", No. 5560", Geological Survey of Iran, (1999).
7. [7] Blourchi M.H., "Metamorphic lithological research in the south of Qorveh city", (In Persian), Master Thesis, Tehran University, (1967).
8. [8] Hariri A., A "view on the origin of a group of metamorphic rocks in Qorveh area", (In Persian), Master Thesis, Shahid Beheshti University, (1995) 161P.
9. [9] Omravani H., "Study of metamorphism and deformation of southern Qorveh rocks", (In Persian), Master Thesis, Tabriz University, (2005).
10. [10] Torkian A., Izadyar J., Rezvani-mokaber Z., sepahi A., "Petrography and application of mineral chemistry in thermodynamic studies of metamorphic rocks, Zarineh region, S-Qorveh, Kurdistan (In Persian)", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 27(4) (2018) 775-786. [DOI:10.29252/ijcm.25.4.775]
11. [11] Cheraghi S., "Petrology of metamorphic complex from the Asifabad-Tazehabad, South Qorveh, Kordistan Province" (In Persian), Bu-Ali Sina University, Master Thesis, (2019) 100P.
12. [12] Deer W.A., Howie R.A., Zussman J., "An Introduction to the Rock Forming Minerals", Longman, London, (1992) 528p.
13. [13] Coleman R.G., Lee D.E., Beatty L.B., Brannock W.W., "Eclogites and Eclogites: their differences and similarities", Geological Society of America Bulletin, 76 (5) (1965) 483-508. [DOI:10.1130/0016-7606(1965)76[483:EAETDA]2.0.CO;2]
14. [14] Leak B.E., Wolley A.R., Bird W.D., Gilbert M. C., Grice J.D., "Nomenclature of amphiboles: Report of the subcommittee on amphiboles of International mineralogical Association, commission on newminerals and mineral names", American Mineralogy, 82 (1997) 1019-1037.
15. [15] Hawthorne F.C., Oberti R., Harlow G.E., Maresch W.V., Martin R.F., Schumacher J.C., Welch M.D., "IMA report, nomenclature of the amphiboles upper group", American Mineralogist, 97 (2012) 2031-2048. [DOI:10.2138/am.2012.4276]
16. [16] Henry D.J., Guidotti C.V., Thomson J.A., "The Tisaturation surface for low-to-medium pressure metapelitic biotites: implications for geothermometry and Ti substitution mechanisms implications for geothermometry and Ti-substitution mechanisms", American Mineralogist, 90 (2005) 316-328. [DOI:10.2138/am.2005.1498]
17. [17] Henry D.J., Guidotti C.V., "Titanium in biotite from metapelitic rocks: Temperature effects, crystal-chemical controls, and petrologic applications", American Mineralogist, 87 (2002) 375- 382. [DOI:10.2138/am-2002-0401]
18. [18] Winter J., "An introduction to igneous and metamorphic petrology", (2010), No., 552.
19. [19] Kuthe J.R., "The classification of eclogites and how the role of fluids, mineralogy and chemistry helps to determine their processes of formation", Geological hazards and mitigation, (2016).
20. [20] Vielzeuf D., Holloway J.R., "Experimental determination of fluid-ascent melting relations in the pelitic system", Contributions to Mineralogy and Petrology, 98 (1988) 257-276. [DOI:10.1007/BF00375178]
21. [21] Vielzeuf D., Schmidt M.W., "Melting relations in hydrous systems revisited: application to metapelites, metagreywackes and metabasalts", Contributions to Mineralogy and Petrology 141(2001) 251-267. [DOI:10.1007/s004100100237]
22. [22] Holland T.J.B., "Experimental determination of the reaction paragonite: jadeite + kyanite + water, and internally consistent thermodynamic data for part of the system Na2O-Al2O3- SiO2-H2O, with applications to eclogites and blueschists", Contributions to Mineralogy and Petrology, 68 (1979) 293-301. [DOI:10.1007/BF00371551]
23. [23] Ferry J. M., Spear F. S., "Experimental calibration of the partitioning of Fe and Mg between biotite and garnet", Contributions to Mineralogy and Petrology, 66 (1978) 113-117. [DOI:10.1007/BF00372150]
24. [24] Thompson A.B., "Mineral reactions in pelitic rocks: I Predication P-T-X (Fe-Mg) phase relations", American Journal of Science, (1976). [DOI:10.2475/ajs.276.4.401]
25. [25] Schmidt M.W., "Amphibole composition in tonalite as a function of pressure: an experimental calibration of the Al-in hornblende barometer", Contribution to Mineralogy and Petrology, 110 (1992) 304-310. [DOI:10.1007/BF00310745]
26. [26] Graham C.M., Powell R., "A garnet-hornblende geothermometer: calibration, testing, and application to the Pelona Schist, Southern California", Journal of Metamorphic Geology, 3 (1984) 13-31. [DOI:10.1111/j.1525-1314.1984.tb00282.x]
27. [27] Spear F.S., Rumble D., "Pressure, temperature and structural evolution of the Orfordville Belt, west-central New Hampshire", Journal of Petrology, 27 (1986) 1071-1093. [DOI:10.1093/petrology/27.5.1071]
28. [28] Hodges K.V., Crowley P.D., "Error estimation in empirical geothermometry and geobarometry for pelitic systems", American Mineralogist, 70 (7-8) (1985) 702-709.
29. [29] Ellis D.J., Green D.H., "An experimental study of the effect of Ca upon garnet-clinopyroxene Fe-Mg exchange equilibria", Contributions to Mineralogy and Petrology, 71 (1979) 13-22. [DOI:10.1007/BF00371878]
30. [30] Bohlen S.R., Wall V.J., Boettcher A.L., "Experimental investigation and application of garnet granulite equilibria", Contrib. Mineral. Petrol., 83 (1983) 52-61. [DOI:10.1007/BF00373079]
31. [31] Newton R.C., Perkins D., "Thermodynamic calibration of geobarometers based on the assemblages garnet-plagioclase-orthopyroxene (clinopyroxene)-quartz", American Mineralogist, 67 (3-4) (1982) 203-222.
32. [32] Goldman D.S.Y., Albee A.L., "Correlation of Mg/Fe partitioning between garnet and biotite with 18O/16 O partitioning between quartz and magnetite", American Journal of Science, 277 (1977) 750-767. [DOI:10.2475/ajs.277.6.750]
33. [33] Holdaway M., Lee, S.N., "Fe-Mg cordierite stability in high-grade pelitic rocks based on experimental, theoretical and natural observations", Contributions to Mineralogy and Petrology, 63 (1977) 175-98. [DOI:10.1007/BF00398778]
34. [34] Lavrenteva E.V., Perchuck L.L., "Cordierite-garnet thermometer, A collection of these", The Academy of Sciences of the USSR, 259 (1981) 607-700.
35. [35] Hodges K.V.Y., Spear F.S., "Geothermometry, geobarometry and the Al2SiO 5 triple point at Mt, Moosilauke, New Hampshire", American Mineralogis, 67(1982) 1118-1134.
36. [36] Pigage L.C., Greenwood H.J., "Internally consistent estimates of pressure and temperature: the staurolite problem", American Journal of Science, 282(7) (1982) 943 - 969. [DOI:10.2475/ajs.282.7.943]
37. [37] Perchuk L.L., Lavrenteva I.V., "Experimental investigation of exchange equilibria in the system cordierite-garnet-biotite", In: Saxena, S.K. (Eds.) Kinetics and Equilibrium in Mineral Reactions, Advances in Physical Geochemistry, Springer, New York, 3 (1983) 199-239. [DOI:10.1007/978-1-4612-5587-1_7]
38. [38] Ganguly J., Saxena S.K., "Mixing properties of aluminosilicate garnets: constrains for natural and experimental data and application to geothermobarometry", American Mineralogist, 69 (1984) 88-97.
39. [39] Perchuk L.L., Aranovich L.Ya., Podlesskii K.K., Lavrenteva I.V., "Precambrian granulites of the Alden Shield, eastern Siberia USSR", Journal Metamorphic Geology, 3 (1985) 265-310. [DOI:10.1111/j.1525-1314.1985.tb00321.x]
40. [40] Indares A.Y., Martignole J., "Biotite-garnet geothermometry in granulite facies: the influence of Ti and Al in biotite", American Mineralogist, 70 (1985) 272-278.
41. [41] Williams M.L., Grambling J.A., "Manganese, ferric iron, and the equilibrium between garnet and biotite", American Mineralogist, 75 (1990) 886-908.
42. [42] Dasgupta S., Sengupta P., Guha, D., Fukuoka M., "A refined garnet-biotite Fe-Mg exchange geothermometer and its application in amphibolites and granulites", Contributions to Mineralogy and Petrology, 109 (1991) 130-137. [DOI:10.1007/BF00687206]
43. [43] Bhattacharya A., Mohanty L., Maji A., Sen S.K., Raith M., "Non-ideal mixing in the phlogopite annite binary: constraints from experimental data on Mg-Fe partitioning and a reformulation of the biotite-garnet geothermometer", Contributions to Mineralogy and Petrology, 111 (1992) 87-93. [DOI:10.1007/BF00296580]
44. [44] Yardley B.W.D., "An Introduction to Metamorphic Petrology", Longman, (1991) 248p.
45. [45] Kretz R., "Metamorphic crystallization", John Wiley and Sons, (1994) 507p.
46. [46] Spear F.S., "Metamorphic phase equilibria and pressure-temperature-time paths", Mineralogical Society of America Monograph, (1993) 799p.
47. [47] Winkler H.G.F., "Petrogenesis of metamorphic rock" (4thed.), Springer- Verlag, New York Inc., (1976) 334p. [DOI:10.1007/978-1-4615-9633-2]
48. [48] Thompson J.B., Norton S.A., "Paleozoic regional metamorphism in New England and adjacent areas", In: Zen et al. (Eds.) Studies in Appalachian geology- Northern and Maritime, New York, Interscience, (1968) 319-327.
49. [49] Miyashiro A., "Metamorphism and Metamorphic belts", George Allen and Unwin, London, (1973) 492p. [DOI:10.1007/978-94-011-6836-6]
50. [50] Hsu K.J., "The principles of melanges and their bearing on the Franciscan-Knoxville paradox. Bull", Geological Society of America, 79 (1968) 1063-1074. [DOI:10.1130/0016-7606(1968)79[1063:POMATB]2.0.CO;2]
51. [51] Hirschberg A., Winkler H.G.F., "Stabilitats beziehungen Zwischen Chlorit, Cordierit und Almandin bei der metamorphose", Contributions to Mineralogy and Petrology, 18 (1968) 17-92. [DOI:10.1007/BF00371984]
52. [52] Spear F.S., "Petrologic determination of metamorphic pressure-temperature-time paths", Metamorphic pressure‐temperature‐time paths. (1989), 7:1-55. [DOI:10.1029/SC007p0001]
53. [53] De La Roche H., "Sur l' existence de plusiers facies geochimiques dans les schistes palezoiques des Pyrenees Luchonnaises", Geologische Rundschau, (1966), 55(2): 274-301. [DOI:10.1007/BF01765767]
54. [54] Herron M.M., "Geochemical classification of terrigenous sands and shales from core or log data", Journal of Sedimentary Petrology 58 (1988) 820-829. [DOI:10.1306/212F8E77-2B24-11D7-8648000102C1865D]
55. [55] Mackenzie, F.T. and Garrels, R.M., "Evolution of sedimentary rocks", New York: Norton (1971).
56. [56] Mason B., Moore C.B., "Principle of geochemistry", John Wiley and Sons, (1982) 344p.
57. [57] Barker A.J., "Introduction to metamorphic textures and microstructures", Routledge, (2013). [DOI:10.4324/9781315831626]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
