دوره 28، شماره 4 - ( 10-1399 )
جلد 28 شماره 4 صفحات 948-933 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khaleghi, Abedini, Ranjbar, Calagari. Mineralogy and trace elements geochemistry of argillic alteration zone: the Zamin Hossein district, Kerman Province, SE Iran. www.ijcm.ir 2020; 28 (4) :933-948
URL: http://ijcm.ir/article-1-1559-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-1559-fa.html
خالقی محمد، عابدینی علی، رنجبر حجت اله، کلاگری علی اصغر. کانیشناسی و زمینشیمی عناصر جزئی پهنه دگرسانی آرژیلیک: منطقه زمینحسین، استان کرمان، جنوب شرق ایران. مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1399; 28 (4) :933-948
کانیشناسی و زمینشیمی عناصر جزئی پهنه دگرسانی آرژیلیک: منطقه زمینحسین، استان کرمان، جنوب شرق ایران
محمد خالقی1 
، علی عابدینی* 1، حجت اله رنجبر2 ، علی اصغر کلاگری3
، علی عابدینی* 1، حجت اله رنجبر2 ، علی اصغر کلاگری3
1- دانشگاه ارومیه
2- دانشگاه شهید باهنر کرمان
3- دانشگاه تبریز
2- دانشگاه شهید باهنر کرمان
3- دانشگاه تبریز
چکیده: (1686 مشاهده)
منطقه زمینحسین در 170 کیلومتری جنوبشرق شهر کرمان، کمربند فلززایی دهج – ساردوئیه در جنوب شرق ایران واقع است. اندرکنش سیالهای گرمابی با سنگهای آتشفشانی ائوسن پیشین (به طور عمده آندزیت) در این منطقه با رخداد یک سامانه دگرسانی گسترده همراه بوده است. این سامانه دگرسانی گرمابی شامل پهنههای دگرسانی آرژیلیک، فیلیک و پروپلیتیک است. با توجه به بررسیهای میکروسکوپی، کالکوپیریت، مگنتیت، پیریت، هماتیت، گوتیت، مالاکیت و آزوریت کانیهای مهم در رگهها و رگچههای کانی سازی شده پهنه دگرسانی آرژیلیک محسوب میشوند. نتایج کانیشناسی نشان میدهند که پهنه دگرسانی آرژیلیک دربردارنده کانیهایی چون کوارتز، کائولینیت، مونتموریلونیت، مسکوویت-ایلیت، جاروسیت، هماتیت، گوتیت، آلبیت، اورتوکلاز و کلسیت است. محاسبات تغییرات جرم عناصر جزئی با فرض Al به عنوان عنصر شاخص کم تحرک نشان میدهند که فرایند تبدیل سنگهای آندزیتی به پهنه دگرسانی آرژیلیک با غنیشدگی عناصری چون U، Ba، Nb، Ga، Tl، Sr، Sc، Ta، Th و Mo و تهیشدگی عناصری مانند Th، Co، Cs، Rb، V، Pb، Ni، Cu و Zn همراه بوده است. سایر عناصر جزئی مثل Hf، Y، Zr و عناصر خاکی نادر (REE) طی تشکیل پهنه دگرسانی آرژیلیک دستخوش هر دو فرایند شستشو و تثبیت شدهاند. الگوی توزیع REEها بهنجار شده به کندریت بیانگر جدایش و غنیشدگی عناصر خاکی نادر سبک (LREE) نسبت به عناصر خاکی نادر سنگین (HREE) و رخداد بیهنجاری منفی ضعیف Eu طی گسترش پهنه دگرسانی آرژیلیک هستند. نتایج به دست آمده از بررسی های کانیشناسی، زمینشیمی تغییرات جرم و بررسی ضرایب همبستگی بین عناصر آشکار میکنند که رفتار عناصر جزئی طی تشکیل پهنه دگرسانی آرژیلیک در منطقه زمینحسین تابعی از عواملی چون تغییرات دما و شیمی محلولهای مسئول دگرسانی، اختلاف در شدت دگرسانی، جذب سطحی توسط کانیهای رسی، روبش توسط اکسیدها و هیدروکسیدهای فلزی، و تثبیت در فازهای کانیایی تازه تشکیل شده بوده است.
فهرست منابع
1. [1] Alavi M., "Regional stratigraphy of the Zagrosfold-thrust belt of Iran and its proforeland evolution" American Journal of Science 304 (2004) 1-20. [DOI:10.2475/ajs.304.1.1]
2. [2] Dimitrijevic M. D., Dimitrijevic M. N., Djordjevic M., Djokovic I., "Geological Survey of Iran", 1:100000 Series, Sheet 72 50, Anar (1971).
3. [3] Ghorbani M., "The economic geology in Iran: Mineral deposits and natural resources", Springer Science Business Media Dordrecht (2013) 1-581. [DOI:10.1007/978-94-007-5625-0_1]
4. [4] Salehi Tinooni M., Abedini A., Calagari A. A., "Investigation of mineralization, REE geochemistry, and fluid inclusions studies of the Shalang vein-type polymetallic ore deposit, southwest of Kerman", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 27 (2019) 767-780. [DOI:10.29252/ijcm.27.4.767]
5. [5] Hosseini M. R., Ghaderi M., Alirezaei S., Sun W., "Geological characteristics and geochronology of the Takht-e-Gonbad copper deposit, SE Iran: A variant of porphyry type deposits", Ore Geology reviews 86 (2017) 440-458. [DOI:10.1016/j.oregeorev.2017.03.003]
6. [6] Dimitrijevic M. D., "1:100000 geological map of Chahar Gonbad", Geological Survey of Iran (1973).
7. [7] Ranjbar H., Shahriari H., "Comparison of ETM+ and ASTER data for hydrothermal alteration mapping in the central part of the Dehaj-Sarduyeh belt, Kerman Province", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 14 (2006) 367-382.
8. [8] Stocklin J., "Structural history and tectonics of Iran: A review", Bulletin-American Association of Petroleum Geologists 52 (1985) 1258-1299.
9. [9] Whitney D. L., Evans B. W., "Abbreviations for names of rock-forming minerals", American Mineralogist 95 (2010) 185-187. [DOI:10.2138/am.2010.3371]
10. [10] Nesbitt H. W., "Mobility and fractionation of rare earth elements during weathering of a granodiorite", Nature 279 (1979) 206-210. [DOI:10.1038/279206a0]
11. [11] Nesbitt H. W., Markovics G., "Weathering of granodioritic crust, long-term storage of elements in weathering profiles, and petrogenesis of siliciclastic sediments", Geochimica et Cosmochimica Acta 61 (1997) 1653-1670. [DOI:10.1016/S0016-7037(97)00031-8]
12. [12] Gresens R. L., "Composition-volume relationships of metasomatism", Chemical Geology 2 (1967) 47-55. [DOI:10.1016/0009-2541(67)90004-6]
13. [13] Grant J. A., "The isocon diagram; a simple solution to Gresen's equation for metasomatic alteration ", Economic Geology 81 (1986) 1976-1982. [DOI:10.2113/gsecongeo.81.8.1976]
14. [14] Grant J. A., "Isocon analysis: A brief review of the method and applications", Physics and Chemistry of the Earh 30 (2005) 997-1004. [DOI:10.1016/j.pce.2004.11.003]
15. [15] MacLean W. H., Kranidiotis P., "Immobile elements as monitors of mass transport in hydrothermal alteration: Phelps Dodge massive sulfde deposit, Matagami", Economic Geology 82 (1987) 951-962. [DOI:10.2113/gsecongeo.82.4.951]
16. [16] MacLean W. H., "Mass change calculations in altered rock series", Mineralium Deposita 25 (1987) 44-49. [DOI:10.1007/BF03326382]
17. [17] Maanijou M., Rasa I., Lentz D., "Petrology, geochemistry, and stable isotope studies of the Chehelkureh Cu-Zn-Pb deposit, Zahedan, Iran", Economic Geology 107 (2012) 683-712. [DOI:10.2113/econgeo.107.4.683]
18. [18] Maanijou M., Lentz D. R., Alirezaei S., Rasa I., "Petrography and alteration of Chehelkureh copper deposit: Mass balance of elements and behavior of REE", Geosciences 67 (2008) 86-101.
19. [19] Abedini A., "Mineralogy and geochemistry of the Hizeh-Jan kaolin deposit, northwest of Vazaghan, East-Azarbaidjan province, NW Iran", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 24 (2017) 647-660.
20. [20] Abedini A., "The mineralogical and geochemical control on distribution and mobilization of trace and rare earth elements during development of argillic alteration zone: A case study from northeast of Kharvana, NW Iran", Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 25 (2017) 353-366.
21. [21] Abedini A., Rezaei Azizi M., Dill H. G., "The tetrad effect in REE distribution patterns: A quantitative approach to genetic issues of argillic and propylitic alteration zones of epithermal Cu-PbFe deposits related to andesitic magmatism (Khan Kandi District, NW Iran", Journal of Geochemical Exploration 212 (2020) 1-16. [DOI:10.1016/j.gexplo.2020.106516]
22. [22] Abedini A., Calagari A. A., "Geochemical characteristics of the Arabshah kaolin deposit, Takab geothermal field, NW Iran", Arabian Journal of Geosciences 9 (2016) 1-16. [DOI:10.1007/s12517-016-2572-x]
23. [23] Kadir S., Erkoyun H., "Genesis of the hydrothermal karacayir kaolinite deposit in Miocene volcanics and Palaeozoic metamorphic rocks of the Usak-Gure Basin, western Turkey" Turkish Journal of Erath Science 22 (2013) 444-468.
24. [24] Jiang N., Sun S., Chu X., Mizuta T., Ishiyama D., "Mobilization and enrichment of high-field
25. strength elements during late- and post-magmatic processes in the Shuiquangou syenitic complex,
26. Northern China", Chemical Geology 200 (2003) 117-128. [DOI:10.1016/S0009-2541(03)00162-1]
27. [25] Fulignati P., Gioncada A., Sbrana A., "Rareearth element (REE) behaviour in the alteration facies of the active magmatic-hydrothermal system of Vulcano (Aeolian Islands, Italy)", Journal of
28. Volcanology and Geothermal Research 88 (1999) 325-342. [DOI:10.1016/S0377-0273(98)00117-6]
29. [26] Salvi S., Williams-Jones, A. E., "The role of hydrothermal processes in concentrating high-field
30. strength elements in the strange Lake peralkaline complex, northeastern Canada", Geochimica et
31. Cosmochimica Acta 60 (1996) 1917-1932.
32. [27] Ndjigui P. D., Bilong P., Bitom D., Dia A., "Mobilization and redistribution of major and
33. trace elements in two weathering profiles developed on serpentinites in the Lomié ultramafic
34. complex, South-East Cameroon", Journal of African Earth Sciences 50 (2008) 305-328. [DOI:10.1016/j.jafrearsci.2007.10.006]
35. [28] Kadir S., Akbulut A., "Mineralogy, geochemistry and genesis of the Taşoluk kaolinite deposits in pre-Early Cambrian metamorphites and Neogene volcanites of Afyonkarahisar, Turkey", Clay Minerals 44 (2011) 89-112. [DOI:10.1180/claymin.2009.044.1.89]
36. [29] Feng J., "Trace elements in ferromanganese concretions, gibbsite spots, and the surrounding
37. terra rossa overlying dolomite: Their mobilization, redistribution and fractionation", Journal of
38. Geochemical Exploration 108 (2011) 99-111. [DOI:10.1016/j.gexplo.2010.10.010]
39. [30] Patino L. C., Velbel M. A., Price J. R., Wade, J. A., "Trace element mobility during spheroidal
40. weathering of basalts and andesites in Hawaii and Guatemala", Chemical Geology 202 (2003) 343- [DOI:10.1016/j.chemgeo.2003.01.002]
42. [31] Höhn S., Frimmel H. E., Pašava J., "The rare earth element potential of kaolin deposits in the
43. Bohemian Massif (Czech Republic, Austria)", Mineralium Deposita 49 (2014) 967-986. [DOI:10.1007/s00126-014-0542-3]
44. [32] Taylor Y, McLennan S. M., "The continental crust: Its composition and evolution", 1st ed. Oxford, UK: Blackwell (1985).
45. [33] Kadir S., Kulah T., Eran M., Önagil N., Gurel A., "Minerlogical and geochemical characteristics and genesis of the Gözelyurt alunite-bearing kaolinite deposit within the late Miocene Gördeles ignimbrite, central Anatolia, Turkey ", Clays and Clay Minerals 62 (2014) 477-499. [DOI:10.1346/CCMN.2014.0620603]
46. [34] Mongelli G., "REE and other trace elements in a granitic weathering profile from ''Serre'', southern Italy", Chem Geol 103 (1993) 17-25. [DOI:10.1016/0009-2541(93)90288-T]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
