Afkhami Nahand A, Abedini A, Alipour S, Zakeri L. Mineralogy and REE geochemistry of argillic alteration zone of the Asbkhan area in northwest of Heris, NW Iran. www.ijcm.ir 2020; 28 (2) :285-296
URL:
http://ijcm.ir/article-1-1466-fa.html
افخمی نهند عادل، عابدینی علی، علیپور صمد، ذاکری لیلا. کانیشناسی و زمینشیمی عناصر خاکی نادر پهنه دگرسانی آرژیلیک منطقه اسبخوان در شمال غرب هریس، شمال غرب ایران. مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1399; 28 (2) :285-296
URL: http://ijcm.ir/article-1-1466-fa.html
1- دانشگاه ارومیه
2- دانشگاه تبریز
چکیده: (2517 مشاهده)
نفوذ تودههای آذرین گرانودیوریتی و کوارتز دیوریتی به سن الیگوسن به درون سنگهای آندزیتی ائوسن در منطقه اسبخوان هریس (استان آذربایجانشرقی، شمال غرب ایران) باعث رخداد سامانه دگرسانی گستردهای شده است. بخش قابل توجهی از این سامانه را پهنه دگرسانی آرژیلیک تشکیل میدهد. بر اساس بررسیهای کانیشناسی، کائولینیت، کوارتز، اسمکتیت، آلونیت، مسکوویت- ایلیت، هماتیت، پیروفیلیت، روتیل، کلریت، استیلبیت و کلسیت فازهای کانیایی غالب در این پهنه دگرسانی هستند. الگوی توزیع عناصر خاکی نادر (REE) بهنجار شده به کندریت نشانگر جدایش و غنیشدگی قوی عناصر خاکی نادر سبک (LREE) نسبت به عناصر خاکی نادر سنگین (HREE) همراه با رخداد بیهنجاریهای منفی Eu طی آرژیلیتیشدن هستند. ترکیب نتایج بررسیهای کانیشناسی، محاسبات تغییرات جرم لانتانیدها و بررسی پارامترهای مختلف زمینشیمیایی نشان میدهد که توزیع و تحرک عناصر خاکی نادر طی گسترش پهنه دگرسانی آرژیلیک وابسته به عواملی چون pH، دما، درجه پایداری لیگاندهای کمپلکسساز، جذب سطحی و روبش توسط اکسیدهای آهن است. ضرایب همبستگی بین عناصر نشان میدهند که کانیهای رسی به همراه هماتیت، روتیل و فسفاتهای ثانویه میزبان لانتانیدها در این پهنه دگرسانی هستند. شواهد صحرایی (حضور پوشسنگهای سیلیسی روی پهنه دگرسانی آرژیلیک به همراه برشیشدن موضعی)، انباشتههای کانیایی (آلونیت و پیروفیلیت) و ویژگیهای زمینشیمیایی (جدایش و غنیشدگی LREEها نسبت به HREEها) نشان میدهند که فرآیندهای درونزاد نسبت به فرآیندهای برونزاد نقش بسیار مهم و برجستهای در گسترش و تکامل پهنه دگرسانی آرژیلیک منطقه اسبخوان ایفا نمودهاند.
نوع مقاله:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي