دوره 27، شماره 1 - ( 1-1398 )
جلد 27 شماره 1 صفحات 94-83 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shoja yami G, Ebrahimi K, Zarrinkoub M H. Investigation of major, trace and rare earth elements variations in Esfezar bentonite deposit, east of Birjand, South Khorasan Province. www.ijcm.ir 2019; 27 (1) :83-94
URL: http://ijcm.ir/article-1-1227-fa.html
URL: http://ijcm.ir/article-1-1227-fa.html
شجاع یامی غلامرضا، ابراهیمی خسرو، زرین‌کوب محمدحسین. بررسی تغییرات عناصر اصلی، جزئی و نادرخاکی در کانسار بنتونیت اسفزار شرق بیرجند، استان خراسان جنوبی. مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران. 1398; 27 (1) :83-94
1- دانشگاه فردوسی مشهد
2- دانشگاه بیرجند
2- دانشگاه بیرجند
چکیده: (2121 مشاهده)
کانسار بنتونیت اسفزار در 50 کیلومتری شرق بیرجند در استان خراسان جنوبی و در مرز شرقی پهنه لوت قرار دارد. این کانسار به دلیل لایهای بودن، حضور ژیپس و گستردگی در پیرامون منطقه مورد بررسی، از نوع درونزایی است. بررسی سنگنگاری و شیمی سنگهای میزبان نمونههای بنتونیتی نشان میدهد که این سنگها، داسیت و تراکی آندزیت هستند. کانیشناسی به روش پراش پرتوی X (XRD) ترکیب کانیهای رسی منطقه را از نوع مونتموریونیت سدیمی و کلسیم سدیمی همراه با پلاژیوکلاز، کریستوبالیت، ژیپس، مسکوویت، میکروکلین و کوارتز نشان میدهد. نمودارهای کاهیدگی- افزودگی بنتونیتها نسبت به سنگهای آتشفشانی میزبان نشاندهنده تهیشدگی قابل توجه پتاسیم و آلومینیم و تهیشدگی جزئی سدیم و کلسیم، همچنین افزودگی قابل توجه سیلیس و منیزیم و افزودگی جزئی آهن، تیتانیم و گوگرد است. مقدار عناصر سنگ دوست بزرگ یون از جمله روبیدیم، سزیم و باریم مانند پتاسیم در بنتونیت پایین است. استرانسیم از آنجا که میتواند جایگزین کلسیم شود غنیشدگی نمایانی را نشان میدهد. عناصری مانند مس، نیکل، کروم، وانادیوم و تیتانیوم به دلیل جذب سطحی مونتموریلونیت افزایش یافتهاند و از میان این عناصر، وانادیوم بیشترین غنیشدگی را دارد. عناصر خاکی نادر در نمونههای بنتونیتی روندی مشابه سنگ میزبان دارند، و تهیشدگی عناصر خاکی نادر سبک بیشتر از عناصر سنگین است. به نظر میرسد که مواد اولیه یا شیشه آتشفشانی در محیط آبی قرار گرفته و بین آب سرد و شیشه داغ واکنش شدیدی رخ داده که منجر به سردشدن سریع شیشه آتشفشانی و در نتیجه خلل و فرج در آن شده است. بعضی عناصر شیمیایی مانند کلسیم، آلومینیم و قلیاییها از آن شسته شدهاند. بدینترتیب، شیشه آتشفشانی دگرسان شده و بنتونیت از بازتوزیع Mg و Fe و دریافت Mg از آب دریاچه شکل گرفته است همچنین بازتوزیع Si سبب تهنشینی سیلیس بی شکل و کریستوبالیت شده است.
واژه‌های کلیدی: بنتونیت، مونتموریلونیت، درونزادی، داسیت، تراکی آندزیت.
فهرست منابع
1. [1] Hosterman J.W., Patterson S.H., "Bentonite and fuller's earth resources of the United States ". US Geological Survey Professional Paper, 1522,(1992), 45.
2. [2] Yalcin H., Gumuser G., "Mineralogical and geochemical characteristics of late Cretaceous bentonite deposits of the Kelkit Valley region", northern Turkey, Clay minerals, 35,(2000)807- 825. [DOI:10.1180/000985500547250]
3. [3] Christidis G.E. "Geochemical correlation of bentonites from Milos Island, Aegean, Greece ", Clay Minerals, 36 (2001 ).295-306
4. [4] Zabihi R., Ebrahimi K. Zarrincoub M.H., " Mineralogical, geochemical and industrial use of kaolinite deposit of Sheikhabad (south-west Birjand) ", Iranian journal of crystallography and mineralogy, 1 (1998 ) 112-130
5. [5] Karimpour M.H., Adabi, M.H.,"Mineralogical, geochemical and industrial use of bentonites from ferdows, kashmar and gonabad in comparison with imported active bentonites", Iranian journal of crystallography and mineralogy, 1 (1998 ) 103-112.
6. [6] Malakmotiee F., Khalili M.,"Investigation of elements variations in alteration of andesite-basalt to bentonite in Tashtab mauntain, Khur Journal of Economic Geology, 4 (1391 ) 109-121.
7. [7] Namayandeh A., Modaberi S., Ranjbaran M.,"Investigation of mineralogy and geochemichal bentonite mine of chahgolestan,Sarayan"Journal of Economic Geological advanced application, 5 (1391 ) 69-79.
8. [8] Karimpour M.H., Malekzadeh Shafaroudi A., Farmer G.L., Stern C.R., "Petrogenesis of granitoids, U-Pb Zircon geochronology, Sr-Nd isotopic characteristics and important occurrence of Tertiary mineralization within the Lut block, eastern Iran". Journal of Economic Geology, 4(2012)1-27.
9. [9] Nazari H., Salamati R.,"Geological map of sarbisheh 1 : 100,000", G.S.I., 1999.
10. [10] Renjith M.l., "Micro-textures in plagioclase from the 1994e 1995v eruption, Barren Island Volcano: Evidence of dynamic magma plumbing systemin the Andaman subduction zone". Geosience Fronits, 5(2014)، 116-126.
11. [11] Perugini D., Poli G., "The mixing of magmas in plutonic and volcanic enviroments: Analogies and difference. Lithos", 153(2012): 227-261. [DOI:10.1016/j.lithos.2012.02.002]
12. [12] Poma S., Quenardelle S., Litvak V., Maisonnave E.B., Koukharsky M., "The Sierra de Macon, plutonic expression of the Ordovician magmatic arc, Salta Province, Argentina", .Journal of South American Earth Sciences, 16(2004) 587-697. [DOI:10.1016/j.jsames.2003.10.002]
13. [13] Kawabata H., Shuto K.," Magma mixing recorded in intermediate rocks associated with high-Mg andesites from the Setouchi volcanic belt, Japan: implications for Archean TTG formation". Journal of Volcanology and Geothermal Reserarch, 140(2005)، 241-271. [DOI:10.1016/j.jvolgeores.2004.08.013]
14. [14] Winchester J.A., Floyd P.A.,"Geochemical discrimination of different magmaseries and their differntation products using immobile elements".Chem. Geol., 20 (1971) 325-343 [DOI:10.1016/0009-2541(77)90057-2]
15. [15] Muchangos A. D., "The mobility of rare-earth and other elements in the process of alteration of rhyolitic rocks to bentonite (Lebombo Volcanic Mountainous Chain,Mozambique)", Journal of Geochemical Exploration 88 (2005) 300-303. [DOI:10.1016/j.gexplo.2005.08.061]
16. [16] Mason B., Moore G. B., "Principles of Geochemistry", Wiley, New York (1982) 344.
17. [17] Lottermoser B. G., "Rare earth elements and heavy –metal behavior associated with epithermal gold deposit on Lihir Island, Papua New Guinea", Journal of Volcanology and Geothermal Research. 40 (1990) 269-289. [DOI:10.1016/0377-0273(90)90109-S]
18. [18] Michard A., Albarede F., "The REE content of some hydrothermal fluids", Chemical Geology 55 (1986) 51-60 [DOI:10.1016/0009-2541(86)90127-0]
19. [19] Boyonton W.V., "Geochemistry of the rare earth elements: meteorite studies. In: Henderson P. (ed),Rare earth element geochemistry". Elsivier, pp. (1984) 63-114 [DOI:10.1016/B978-0-444-42148-7.50008-3]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
