آقای قهرمان سهرابی، خانم فاطمه حسنی سوقی، خانم زهرا حسنی سوقی،
دوره ۳۱، شماره ۲ - ( ۳-۱۴۰۲ )
چکیده
منطقه خوینرود در ۲۵ کیلومتری شمال شهرستان ورزقان، استان آذربایجان شرقی و در منطقه فلززایی ارسباران قرار دارد. سنگ‌های میزبان رگه- رگچه‌های کوارتز دارای ترکیب کوارتزمونزونیتی و دیوریتی هستند. دگرسانی‌های قابل تشخیص پیرامون رگه- رگچه‌های کوارتزی شامل انواع سیلیسی، فیلیک، آرژیلی و پروپیلیتی هستند. رگه- رگچه‌های کوارتزی بافت‌های نواری، شانه‌ای، پرکننده فضای خالی، حفره‌ای و برشی دارند. کانه‌زایی طی دو مرحله درونزاد و برونزاد رخ داده است. کانی‌های درونزاد شامل کانی‌های سولفیدی (کالکوپیریت، پیریت و بورنیت) و طلا هستند که با کانی‌های برونزاد چون اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن (گوتیت، هماتیت و جاروسیت)، کربنات‌های مس (مالاکیت و آزوریت) و سولفیدهای ثانویه مس (کوولیت و کالکوسیت) همراهی می‌شوند. دماسنجی میانبارهای سیال دوفازی غنی از مایع در کانی کوارتز همزاد با کانی‌سازی نشان میدهد که شوری میانبارهای سیال بین ۸ تا ۲۰ درصد وزنی معادل نمک طعام و دمای همگن‌شدگی آنها در گستره ۱۴۰ تا ۳۸۰ درجه سانتی‌گراد قرار است. بر اساس یافته‌های دماسنجی، لیگاندهای مؤثر در حمل و نقل فلزها از نوع کلریدی و سولفیدی بوده و پدیده جوشش، سرد شدن و رقیق‌شدگی با سیالهای جوی مهمترین سازوکارها در نهشت کانسنگ‌ها هستند. بررسی یافته‌های زمین‌شناسی، دگرسانی، کانی‌شناسی، بافتی و میانبارهای سیال در رگه- رگچه‌های کوارتز نشان میدهد که کانه‌زایی در منطقه خوینرود شباهت بسیاری به ذخایر فراگرمایی نوع سولفیدشدگی پایین دارد.
