۱ نتیجه برای تختگنبد؛ کمربند مس کرمان؛ کانیسازی؛ دگرسانی؛ میانبارهای سیال؛ مس پورفیری.
آقای محمد صالحی تینونی، آقای علی عابدینی، آقای علی‌اصغر کلاگری،
دوره ۲۹، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۰ )
چکیده
ذخیره مس تختگنبد در ۶۳ کیلومتری شمالشرق شهرستان سیرجان، جنوبشرق ایران واقع است. کانیسازی درونزاد در این ذخیره به شکل رگه-رگچهای داربستی و رگههای ضخیم کوارتزی رخ داده است که توسط توده میکروگرانودیوریتی الیگو-میوسن و مواد آذرآواری (به طور عمده توف با ترکیب حدواسط) ائوسن میزبانی میشود. رگه- رگچههای داربستی دربردارنده سه نسل کانیسازی (۱) کوارتز + مگنتیت ± کالکوپیریت، (۲) کوارتز + کالکوپیریت + پیریت ± مگنتیت و (۳) کوارتز + پیریت + کالکوپیریت هستند. دگرسانی فیلیک بیشتر در سنگهای دیواره پیرامون رگه- رگچههای داربستی گسترش یافته است. کانیسازی برونزاد در این ذخیره با جانشینی سولفیدهای آهندار توسط هماتیت و گوتیت مشخص میشود. همچنین، تشکیل مالاکیت، آزوریت و مس طبیعی در جریان تخریب سولفیدهای درونزاد آهن و مس در شرایط اکسایشی رخ داده است. بررسی میانبارهای سیال در بلورهای کوارتز موجود در رگه- رگچههای کوارتزی نشان داده که آنها بیشتر از نوع مایع+گاز+جامد (L+V+S)، مایع+گاز(L+V) و گاز+مایع (V+L) بوده و دارای دمای همگنی در گستره ۱۴۶ تا ۴۵۰ درجه سانتیگراد و شوری ۳۵/۰ تا ۸/۵۷ درصد وزنی معادل نمک طعام هستند. فازهای جامد شامل هالیت، سیلویت و کانیهای تیره هستند. میانبارهای سیال مورد بررسی در رگههای کوارتزی ضخیم از نوع L+V بوده و دارای دمای همگنی در گستره ۲۰۷ تا ۳۴۴ درجه سانتیگراد و شوری ۳۵/۰-۳۹/۳ درصد وزنی معادل نمک طعام هستند. بر اساس نتایج ریزدماسنجی میانبارهای سیال، جوشش سیالهای ماگمایی عامل مؤثر در نهشت کانیهای کانسنگی و باطله در رگه- رگچههای داربستی است. همچنین سردشدگی و آمیختگی سیالهای جوی و ماگمایی علت نهشت کانیها در رگههای ضخیم کوارتزی هستند. در کل، یافتههای به دست آمده در این پژوهش نشان میدهند که روند تشکیل و تکامل سامانه گرمابی تختگنبد بیشترین شباهت را به سامانههای مس پورفیری دارد.
