آقای رامین محمدی نیائی، آقای نیما نظافتی، آقای منصور قربانی، آقای جمال شیخ‌ذکریایی، خانم فرحناز دلیران،
دوره ۳۰، شماره ۲ - ( ۳-۱۴۰۱ )
چکیده
کانسار فراگرمایی سرب و روی (نقره) آی قلعه‌سی در شمال‌غرب ایران و جنوب‌شرق تکاب واقع است. جایگاه ساختاری آن در برخوردگاه کمربند آتشفشانی ارومیه- دختر با پهنه سنندج- سیرجان است. براساس بررسیهای میکروسکوپی و تجزیه به روش ریزپردازش الکترونی، ترکیب این سولفوسالت‌ها از سری تنانتیت- تتراهدریت است. این کانی‌ها بیشتر در کانی‌های میزبان جایگزین شدهاند و نتایج ریزپردازش الکترونی نشان میدهد که ترکیب شیمیایی آنها وابسته به ترکیب کانیشناسی کانههای سولفیدی میزبان است. با نفوذ گنبدهای داسیتی نزدیک کانسار، سیالهای گرمابی با گریزندگی بالای گوگرد و آرسنیک و به‌طور فرعی آنتیموان تشکیل می‌شوند. فعالیت دوباره گسلها سبب برشی شدن کانههای سولفیدی اولیه شده و زمینه را برای نفوذ سیالهای گرمابی فراهم میکند. نفوذ و چرخش این سیالها در بخشهای برشی شده کانسار به‌دلیل گریزندگی بالای گوگرد و آرسنیک، شرایط ترمودینامیکی جدیدی را برای سامانه موجب شده که خود سبب ناپایداری کانی‌های سولفیدی می‌شود. در وضعیت جدید، خردههای برشی کانههای اسفالریت، کالکوپیریت و پیریت با این سیالها واکنش کرده و کانههای سولفوسالت سری تنانتیت- تتراهدریت را بوجود می‌آورند.
