آقای محسن جوان خوش خلق، آقای محمد علی آرین، آقای مرتضی رزم آرا، آقای حسین شیخی کاریزکی،
دوره ۲۸، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۹ )
چکیده
مجموعه آذرین ملک سیاه کوه، در حدود ۳۵ کیلومتری شمال شهر زاهدان و در میان روستاهای لار پایین، قرقروک و حرمک قرار دارد. بر اساس نتایج نمودارهای نامگذاری سنگها، سنگهای آتشفشانی مجموعه ملک سیاه کوه ترکیب آندزیت بازالتی و تراکی آندزیتی دارند و سنگهای آذرین نفوذی آن ترکیب گرانودیوریت و دیوریتی نشان میدهند. بر پایه بررسیهای صحرایی و
سنگشناسی، نقشه سنگشناسی منطقه تهیه شد. مهمترین کانیهای تشکیل دهنده سنگهای آذرین منطقه را پلاژیوکلاز، آمفیبول، کلینوپیروکسن، کوارتز و فلدسپات قلیایی تشکیل میدهند. از نظر سری ماگمایی، سنگهای آذرین منطقه ویژگی نیمه قلیایی از نوع آهکی قلیایی تا شوشونیتی نشان میدهند. اغلب سنگهای منطقه از عناصر سنگ دوست بزرگ یون (LILE)و عناصر خاکی نادر سبک (LREE) غنی شده و از عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) و عناصر خاکی نادر سنگین (HREE) تهی شدهاند. این
ویژگیهای تهی شدگی و غنی شدگی در عناصر نام برده در سنگهای منطقه، با محیط زمین دینامیکی شامل فعالیت ماگمایی پهنه فرورانش سازگار است. تودههای نفوذی ویژگی گرانیتهای نوع I، متاآلومین، منیزیمی و گرانیتهای نوع کردیلرایی را نشان میدهند. تعیین ویژگیهای خاستگاه ماگمای مادر بر اساس عناصر نادر و خاکی نادر نمونههای منطقه نشان میدهد که این سنگها از ذوب بخشی یک گوشته خاستگاه با ترکیب اسپینل لرزولیت تشکیل شدهاند. تودههای مورد بررسی در نمودارهای تعیین محیط زمینساختی در گستره قوس از نوع کرانه فعال قارهای و با ویژگی قوس عادی واقع هستند.