مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

مجموعه­ی تکاب به سن پرکامبرین از انواع سنگ­های دگرگون شامل متابازیت­ها، سنگ­های متااولترامافیک، سیلیکات­های آهکی و مرمرها از رخساره­ی شیست سبز تا رخساره­ی گرانولیت تشکیل شده است. سنگ­های دگرگون اوج طی بالا آمدگی پوسته به دلیل کاهش فشار، دما و تاثیر شاره­های غنی از آب به­صورت پسرونده دگرگون شده­اند. رخداد دگرگونی پسرونده در مرمرهای دولومیتی الیوین­دار باعث انتقال آن­ها از رخساره­ی گرانولیت به رخساره­ی آمفیبولیت شده است. برخی از شواهد کانی­شناسی و بافتی دگرگون پسرونده در مرمرهای دولومیتی تکاب عبارتند از: (a) شکل­گیری کانی­های دمای پایین و آبدار مانند ترمولیت، کلینوکلر، (±)تیتانیت و (±)اپیدوت، (b) تشکیل مجموعه کانی­های ترمولیت + دولومیت به صورت شبه ریخت حاصل از ناپایداری الیوین و (c) تیتانیت با بافت هاله­ای پیرامون ایلمنیت. دما و فشار دگرگونی پسرونده در مرمرهای دولومیتی با استفاده از ترکیب شیمی کانی­ها دگرگونی پسرونده و واکنش­های تعادلی به ترتیب در حدود C^◦25±650 و kbar5_/0±5_/6 محاسبه شد. به­دلیل نبود ترکیب شیمیایی مناسب در مرمرهای دولومیتی تکاب، ترمولیت پسرونده در شرایط دگرگونی رخساره آمفیبولیت پایدار بوده است. کلینوکلر پسرونده در دولومیت مرمرهای دارای ناخالصی Al₂O₃ در رخساره­ی آمفیبولیت با دما بالا ظاهر شده­اند.