افیولیتهای موجود در کمربند کوهزایی زاگرس بخشی از افیولیتهای تتیسی هستند که به علت موقعیت جغرافیایی خود، افیولیتهای خاورمیانه و دیگر افیولیتهای آسیا (نظیر پاکستان و تبت) را به افیولیتهای مدیترانه (نظیر ترودوس، یونان و شرق اروپا) وصل میکنند. ماهیت افیولیتهای هرسین-صحنه (کرمانشاه) سبب درک نسبی از شاخهی جنوبی اقیانوس مزوزوئیک نئوتتیس و بقایای سیستم افیولیتی پری- عربی فرارانده شده بر سپر عربی (گندوانا) میشود که در اینجا مورد بررسی قرار گرفته است. شواهد سنگنگاری نشان میدهند که دنباله افیولیتی مورد بررسی متشکل از اجزای پوستهای و گوشته ای است. بهطور کلی سنگهای موجود در این دنباله شامل پریدوتیتهای هارزبورژیتی و لرزولیتی، گابروهای کومولهای، پگماتوئیدی، میلونیتی، همبافت دایکی و پیلولاواهای بازالتی است. شیمی کانی سنگهای مافیک هرسین حاکی از محیط جزایر قوسی برای این بخش از مجموعه بوده و ژئوشیمی سنگهای مافیک و اولترامافیک منطقهی صحنه ویژگی موربهای نوع P را به نمایش میگذارند. حضور ترکیبهای بازالتی مختلف موجود در منطقه را میتوان بهعنوان اثر متقابل بین استنوسفر MORB و OIA تفسیر کرد. روابط صحرایی و شواهد ژئوشیمیایی حاکی از آنند که افیولیتهای مورد بحث بخشی از یک حوضهی اقیانوسی کافت شده در زون انتقال قاره – اقیانوس بوده که در جنوب اقیانوس نئوتتیس شکل گرفته است. شکسته شدن پوستهی نئوتتیس و فرورانش آن به زیر خود در کرتاسه پایانی، منجر به توقف فرورانش نئوتتیس به زیربلوک سنندج - سیرجان و شکلگیری حوضهی قوس- پشت قوس و سنگهای وابسته به آن در افیولیتهای کرمانشاه شده است و ماگماتیسم مورب در پاسخ به عقب کشیده شدن زبانه فرورو در حاشیهی قارهای اوراسیا صورت پذیرفته است.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |