TY - JOUR T1 - Mineralogy, geochemistry, and fluid inclusion studies in Zaveh copper mineralization occurrence, southeast of Torbat-e-Hydarieh TT - کانی‌شناسی، زمین‌شیمی و بررسی سیال‌های درگیر در رخداد کانه‌زایی مس زاوه، جنوب شرق تربت حیدریه JF - ijcmir JO - ijcmir VL - 27 IS - 1 UR - http://ijcm.ir/article-1-1221-fa.html Y1 - 2019 SP - 3 EP - 18 KW - Hydrothermal vein mineralization KW - silicate-cemented conglomerate KW - fluid inclusion KW - geochemistry KW - Zaveh KW - Torbat-e-Hydarieh. N2 - کانی­سازی مس زاوه در جنوب شرقی تربت حیدریه، در استان خراسان رضوی، و در پهنه فلززایی خواف- کاشمر- بردسکن قرار دارد. زمین­شناسی منطقه شامل سنگ­های رسوبی ژوراسیک و کرتاسه و واحدهای آتشفشانی ­آندزیتی تا ریوداسیتی ائوسن است. کانی­سازی کنترل ساختاری داشته و به شکل رگه-رگچه­­ای با امتداد شرقی- غربی در واحد جوش­سنگ سیلیسی ژوراسیک تشکیل شده­است. کانی­های اولیه شامل کالکوپیریت، پیریت و آرسنوپیریت و کانی­های ثانویه شامل مالاکیت، آزوریت، کالکوزیت، بورنیت، کوولیت، سولفات­های مس، واد (هیدروکسید منگنز)، هماتیت، گوتیت، ژاروسیت، لیمونیت و به مقدار کمتر کریزوکلا هستند. مهمترین کانی باطله همراه با کانی­سازی، کانی کوارتز است. کانی­های اولیه اغلب با بافت رگچه­ای و پراکنده دیده­ می­شوند و کانی­های ثانویه بیشتر دارای بافت رگه­-رگچه­ای و جانشینی ثانویه هستند. دگرسانی غالب همراه با کانی­سازی رگه­ای، سیلیسی شدن است. کانی­سازی دارای بی­هنجاری مس (با بیشینه 1/2 درصد)، آرسنیک (بیش از 1 درصد)، آنتیموان (حدود 105 گرم در تن)، سرب (4371 گرم در تن) و روی (با بیشینه 1/1 درصد) است. برپایه بررسی سیال­های درگیر دوفازی (LV) در کانی کوارتز، کمینه دمای تشکیل کانی­سازی بین 310 تا 387 درجه سانتی­گراد بوده و از محلولی شامل نمک­های CaCl2 و NaCl با درجه شوری بین 1/8 تا 8/15 درصد شکل گرفته­است. دو سیال هم­دما اما با شوری متفاوت در تشکیل کانی­سازی نقش داشته­اند. محلول کانه­دار با شوری بین 14 تا 16 درصد که خود برآمده از آمیختگی آب ماگمایی و آب جوی بوده، با سیال دیگری که دارای همین گستره دمایی اما شوری بسیار کمتر (بین 8 تا 9 درصد وزنی) است درآمیخته است. این کاهش دما می­تواند مهمترین عامل ته­نشست سولفیدها باشد. سنگ میزبان، کنترل ساختاری کانی­سازی، نوع دگرسانی و گسترش آن، دمای متوسط و شوری کم محلول کانه­دار و کانی­شناسی ساده منطقه زاوه مشابه کانسارهای رگه­ای گرمابی است. M3 10.29252/ijcm.27.1.3 ER -