TY - JOUR JF - ijcmir JO - www.ijcm.ir VL - 20 IS - 1 PY - 2012 Y1 - 2012/3/01 TI - Toye-Darvar A-type granitoid, southwest of Damghan: Constraints on the Paleotethyan extensional basin of Lower Paleozoic’s in Alborz TT - گرانیتوئید نوع A تویه‌دروار، جنوب‌باختر دامغان: نشانه‌ای از ماگماتیسم حوضه‌ی کششی پالئوتتیس در پالئوزوئیک زیرین البرز N2 - توده­ی­ گرانیتوئیدی تویه­دروار، واقع در جنوب­باختر دامغان، در دامنه­ی­ جنوبی زون البرز خاوری قرار دارد. این توده، علی­رغم ظاهر یکنواخت در صحرا، دارای طیف ترکیبی دیوریت، مونزودیوریت، مونزونیت، کوارتزمونزونیت و گرانودیوریت با برتری بخش مونزونیتی- کوارتزمونزونیتی است. برخلاف گزارش­های قبلی مبنی بر نفوذ این توده در سازند جیرود و سن دونین بالایی برای آن، یافته­های این پژوهش نشان می­دهند که توده­ی نامبرده در داخل سازندهای بایندر، سلطانیه، باروت، زاگون و لالون وابسته به پرکامبرین پسین- کامبرین، نفوذ کرده است. نبود دگرگونی همبری چشمگیر، حاکی از کمبود شاره­ها و طبیعت نسبتاً خشک ماگما، حجم کم توده و صعود دیاپیری آن در حالت نسبتاً جامد و سرد، در اعماق خیلی کم پوسته است. وجود رگه­های معدنی از اکسیدها و هیدرواکسیدهای آهن و منگنز، فلوریت، باریت، سرب و روی در سنگ­های میزبان، غالب بودن بافت­های دانه­ای ریزبلور واکنشی هیپرسالووس تا ساب­سالووس (پرتیتی، میرمکیتی، گرافیک و گرانوفیری)، طبیعت ماگمای قلیایی، غنی­شدگی از عناصر نادر خاکی سبک و ناسازگار (LILE)، مقادیر نسبتاً بالای عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) در مقایسه با دیگر گرانیتوئیدها، داشتنCaO و MgO پائین، مقدار بالای نسبت FeOT/MgO (غالب بودن کانی­شناسی مافیک غنی از آهن)، بالا بودن نسبت Ga/Al و قرارگیری در موقعیت گرانیتوئیدهای نوع A در نمودارهای تمایز محیط زمین ساختی، حاکی از آن است که این توده­ از نوع گرانیتوئیدهای ناکوهزایی زیرگروهA1 (وابسته به ماگماتیسم کافتی درون ورقه­ای) است. شواهد مختلف حاکی از وابستگی نزدیک توده­­ی گرانیتوئیدی تویه­دروار به ماگماتیسم محیط کافتی پالئوزوئیک زیرین (اردوویسین- سیلورین) در سرزمین یکپارچه­ گندوانایی ایران در آن زمان، در ارتباط با آغاز تشکیل حوضه­ی اقیانوسی پالئوتتیس است که در مناطق مختلفی از ایران، به­خصوص البرز و ایران مرکزی و نیز در کشورهای مجاور گزارش شده است. SP - 3 EP - 24 AD - KW - A-type granitoid KW - Paleotethys KW - Paleozoic KW - Damghan KW - Alborz. UR - http://ijcm.ir/article-1-391-fa.html ER -