خانم افسون اخشانی، دکتر محسن موید، دکتر نصیر عامل، دکتر امین اله کمالی، دکتر محمد فداییان،
دوره ۳۱، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۴۰۲ )
چکیده
منطقه مورد بررسی در شمالغرب ایران و در پهنه البرز غربی _ آذربایجان قرار دارد. سنگهای میزبان بیگانه سنگهای مورد بررسی از نوع آندزیت بازالتی و آندزیت هستند. بیگانه سنگهای موجود در سنگهای آتشفشانی شامل انواع گابرویی و دیوریتی هستند. کانیهای اصلی تشکیلدهنده بیگانه سنگها شامل پلاژیوکلاز، آمفیبول و کلینوپیروکسن و کانیهای فرعی بیوتیت، ارتوپیروکسن و کانیهای تیره هستند. بافت غالب بیگانه سنگها دانهای و ریزسنگی پورفیری است. براساس شیمی کانی، ترکیب پلاژیوکلاز، آمفیبول، پیروکسن و بیوتیت به ترتیب عبارتند از الیگوکلاز تا آندزین، چرماکیت تا هورنبلند، اوژیت و استونیت. آمفیبولهای بیگانه سنگها بر پایه مقدار AlIV (کمتر از ۵/۱ درصد)، در قلمرو کرانهی فعال قارهای وابسته به فرورانش قرار دارند. دما-فشارسنجی بیگانه سنگها با استفاده از مقدار کاتیونی آلومینیوم کل، نشان دهنده فشار ۶/۰±۵,۸ کیلوبار و دمای حدود ۸۰۲ درجهی سانتیگراد در محیط تبلور است. کلینوپیروکسنهای مورد بررسی با ترکیب نیمه قلیایی همخوانی خوبی با محیط زمینساختی کمان ماگمایی دارند. همچنین کلینوپیروکسنها در فشارهای کم تا متوسط تشکیل شدهاند که بیانگر تبلور آنها طی صعود ماگما و در اعماق متفاوت است. مقدار آهن سه ظرفیتی در کلینوپیروکسنها نشاندهنده گریزندگی بالای اکسیژن ماگماست. کلینوپیروکسنهای بیگانه سنگهای دیوریت-گابرویی در فشار ۱۲ کیلوبار و دمای حدود ۱۰۵۰ درجه سانتیگراد تشکیل شدهاند.