Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy
مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران
www.ijcm.ir
Basic Sciences
http://ijcm.ir
1
admin
1726-3689
2588-4719
10.61186/ijcm
fa
jalali
1385
7
1
gregorian
2006
10
1
14
2
online
1
fulltext
fa
بررسی کانیهای رسی در دنباله پارینه خاک -بادرفت منطقه پاسنگ
استان گلستان
Clay minerals in soil-loess sequences in Pasang area,
Golestan province
تخصصي
Special
پژوهشي
Research
<p> دنباله پارینه خاک-بادرفت منبعی سرشار از اطلاعات مربوط به آب و ،(Soil-Loess) هوای گذشته است. کشور ایران با قرار گرفتن بر کمربند بادرفتی کشورهای آسیایمیانه، دارای<br>
ضخامت زیادی از این خاکهاست. شاخصهایی برای بررسی تغییر اقلیم گذشته در بادرفتها وجود<br>
دارند و یکی از آنها کانیهای رسی است. به منظور بررسی نوع، مقدار و خاستگاه کانیهای رسی،<br>
خاکرخهایی در اراضی بادرفتی استان گلستان حفر شدند که پس از مطالعات اولیه، چند نمونه<br>
سیلت، ریز رس و درشت رس برای بررسی به روش پراش پرتو ایکس و میکروسکوپ الکترونی<br>
روبشی انتخاب شدند. نتایج نشان داد که ایلیت، کلریت، اسمکتیت، کائولینیت، کوارتز، و<br>
فلدسپارها از کانیهای غالب در این خاکها هستند. ایلیت، کلریت و کائولینیت در هر سه نمونه<br>
یاد شده دیده میشوند، کوارتز و فلدسپار کانی موجود در سیلت، و اسمکتیت در ریز رس و<br>
درشت رس وجود دارند. گرچه مقدار و نوع کانیهای رسی در خاکها وابستگی زیادی به مواد<br>
مادری )تهنشستهای بادرفتی( دارند، ولی تفاوتهایی نیز در مقادیر کانیها در طول خاکرخها دیده<br>
میشوند. با توجه به مطالعات نیمه کمی چنین استنباط میشود که گرچه اسمکتیت در این<br>
خاکها وجود دارد ولی هوادزدگی منجر به تبدیل کانی کلریت به اسمکتیت شده است. بیشترین<br>
تبدیل در پارینه خاک مدفون در عمق 1۱٠ تا 1۱٠ سانتیمتری مربوط به دوران گرم و مرطوب<br>
گذشته دیده میشود؛ جائی که هوازدگی روند سریعتری را دنبال کرده است. تفاوت در میزان<br>
هوازدگی با اندازهگیری آهن قابل استخراج با اگزالات و دایتیونیت به اثبات رسیده است.</p>
<p>Loess/soil sequences have been proven to be excellent<br>
paleoclimate indicators. Large areas of northern Iran are covered by loess<br>
deposits which provide a good condition to carry out research on<br>
paleoclimate, paleosols and discontinuities. The objectives of this research<br>
were to identify clay minerals of soil-loess sequences, to determine the role<br>
of climate change in clay mineral transformation and to estimate the relative<br>
ages of soil development based on archaeological information. Samples were<br>
analyzed by X-ray Diffraction (XRD) and Scanning Electron Microscopy<br>
(SEM). The results showed that kaolinite, illite, quarts and feldspar were<br>
dominant in the fine clay, coarse clay and silt fractions. The type and the<br>
quantity of clay minerals in soils are highly correlated with parent material.<br>
Semiquantitative estimation indicated that different clay minerals are<br>
quantitatively different in the profiles. This may be due to different<br>
weathering rates caused by cool/dry and wet/warm periods. A high degree of<br>
chlorite to smectite transformation was observed in deep soil horizon (130–<br>
170 cm) where a developed horizon was buried. Differences between soil<br>
layers development were confirmed by comparison of oxalate and dithionite<br>
extractable Fe.</p>
بادرفت, کانیهای رسی, تکامل خاک, آب و هوای گذشته, استان گلستان.
Loess, Clay minerals, paleoclimate, soil development.
395
412
http://ijcm.ir/browse.php?a_code=A-10-134-354&slc_lang=fa&sid=1
فرشاد
کیانی
10031947532846002316
10031947532846002316
Yes
دانشگاه صنعتی اصفهان
احمد
جلالیان
10031947532846002317
10031947532846002317
No
دانشگاه صنعتی اصفهان
عباس
پاشایی
10031947532846002318
10031947532846002318
No
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسین
خادمی
10031947532846002319
10031947532846002319
No
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان