TY - JOUR T1 - Petrology, geochemistry and origion of Rigmalak granite, southeast of Zahedan TT - سنگ شناسی، زمین شیمی و خاستگاه گرانیت ریگ ملک، جنوب شرق زاهدان JF - ijcmir JO - ijcmir VL - 27 IS - 4 UR - http://ijcm.ir/article-1-1367-fa.html Y1 - 2019 SP - 839 EP - 854 KW - Rigmalak granitoid KW - Sistan Suture Zone KW - calc-alkaline KW - I type granite KW - Zahedan. N2 - توده گرانیتوئیدی ریگ ملک در شرق آتشفشان تفتان، جنوب شرق زاهدان و در پهنه زمین درز سیستان قرار دارد. این توده به سن الیگومیوسن درون فلیش‌های ائوسن نفوذ کرده و در محل تماس، دگرگونی‌ مجاورتی ضعیفی را ایجاد نموده است. ترکیب سنگ­شناسی این توده از گرانیت، سینوگرانیت، مونزوگرانیت، گرانودیوریت، تونالیت، پگماتیت و دیوریت است. این سنگ‌ها از کانی‌های کوارتز، پلاژیوکلاز، ارتوکلاز، بیوتیت و هورنبلند تشکیل شده­اند و بیشتر دارای بافت‌های دانه‌ای و پگماتیتی هستند. شواهد سنگ‌­شناسی گرانیتوئیدی کوه ریگ ملک از جمله وجود کانی‌های بیوتیت و هورنبلند نشان می‌دهد که این توده مانند گرانیت زاهدان بیشتر از نوع I هستند. بررسی‌های زمین شیمیایی نشان می‌دهد که آن دارای ماهیت آهکی قلیایی تا کمی مایل به قلیایی و متاآلومین با خاستگاه I، غنی از عناصر خاکی نادر سبک (LREE) و عناصر سنگ دوست بزرگ یون (LILE)، فقیر از عناصر خاکی نادر سنگین (HREE) و عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) هستند. نمودارهای بهنجارشده نمونه­ها نسبت به گوشته آغازین و کندریت نشان می­دهد که نمونه‌ها در Eu تهی شدگی و اغلب الگوی مشابه دارند. ناهنجاری مثبت در عناصر Zr و Th و ناهنجاری­های منفی در عناصر Nb, Sr و Ti نمونه‌ها مشابه الگوهای این عناصر در مناطق فرورانش است. براساس نمودارهای زمین­ساختی ماگمایی، سنگ‌های گرانیتوئیدی ریگ ملک وابسته به محیط‌های برخوردی است. شواهد زمین­شیمیایی نمونه‌های سنگی گرانیتوئید ریگ ملک نشان داد که جدایش بلوری تنها فرآیند موثر در دگرگونی­های ماگمایی سازنده این توده نبوده، بلکه امکان وجود چند فاز یا ذوب­بخشی یک فاز با درجات متفاوت نیز وجود داشته است. به نظر می‌رسد که تشکیل این توده گرانیتوئیدی در پهنه زمین درز سیستان وابسته به برخورد قطعه‌های لوت و افغان باشد. M3 10.29252/ijcm.27.4.839 ER -