RT - Journal Article T1 - Mineral chemistry, thermobarometry, petrogenesis and tectonic setting of the Nokeh intrusion in the northern Semnan (Central Iran) JF - ijcmir YR - 2019 JO - ijcmir VO - 27 IS - 3 UR - http://ijcm.ir/article-1-1333-fa.html SP - 649 EP - 666 K1 - Granitoid K1 - mineral chemistry K1 - thermobarometry K1 - metaluminous K1 - I-type K1 - volcanic arc K1 - Nokeh K1 - Semnan. AB - توده نفوذی نوکه در شمال شهرستان سمنان رخنمون دارد. این توده با ترکیب مونزونیت-کوارتز مونزونیت و گرانیت-گرانودیوریت، درون توف­های آهکی ائوسن نفوذ کرده و براثر دگرگونی مجاورتی باعث تشکیل اسکارن آهن­دار (از نوع مگنتیت) درون آن­ها شده است. پلاژیوکلاز، ارتوکلاز، کوارتز، بیوتیت، آمفیبول و کلینوپیروکسن کانی­های سازنده توده نفوذی نوکه هستند. بافت اصلی این سنگ­ها دانه­ای است و بافت­های گرانوفیری و میرمکیتی نیز از بافت­های فرعی مهم در این سنگ­ها به شمار می­روند. از دیدگاه زمین‌شیمیایی، توده نفوذی نوکه متاآلومین تا پرآلومین بوده و از سری ماگمایی نیمه قلیایی و آهکی قلیایی و نوع I است. داده­های به دست آمده از تجزیه نقطه­ای نشان می­دهد که کلینوپیروکسن­ها از نوع دیوپسید، آمفیبول­ها از نوع ادنیت، بیوتیت­ها از نوع منیزیم­دار و پلاژیوکلازها از نوع الیگوکلاز تا لابرادوریت هستند. همچنین کلینوپیروکسن­ها در دمای حدود 1110 تا oC 1160، آمفیبول­ها در دمای حدود oC 700، بیوتیت­ها در دمای بالای oC 800 و پلاژیوکلازها در دمای کمتر از 700 درجه سانتیگراد تشکیل شده­اند. ماهیت آهکی قلیایی هر سه کانی کلینوپیروکسن، آمفیبول و بیوتیت، مقدار اندک عنصر تیتانیوم و غنی­شدگی از عناصر کلسیم و سیلیسیم در ترکیب کلینوپیروکسن و تشکیل آمفیبول در یک محیط با گریزندگی اکسیژن بالا، همه نشانگر تشکیل توده نفوذی نو که در محیط زمین ساختی کمان آتشفشانی کرانه فعال قاره هستند. بر پایه نمودارهای شناسایی جایگاه زمین­ساختی، نمونه‌های توده نفوذی بررسی‌شده در گستره کمان آتش‌فشانی برآمده از فرورانش سنگ­کره اقیانوسی نئوتتیس به زیر سنگ کره قاره­ای ایران مرکزی جای گرفته­اند. LA eng UL http://ijcm.ir/article-1-1333-fa.html M3 10.29252/ijcm.27.3.649 ER -