TI - Petrography, geochemistry and tectonic setting of volcanic rocks in the Shah Soltan Ali area (Southwest of Birjand) PT - JOURNAL ARTICLE TA - ijcmir JN - ijcmir VO - 26 VI - 2 IP - 2 4099 - http://ijcm.ir/article-1-1104-fa.html 4100 - http://ijcm.ir/article-1-1104-fa.pdf SO - ijcmir 2 AB  - سنگ‌های آتشفشانی منطقه شاه سلطان علی در جنوب غربی بیرجند و در بخش شرقی پهنه لوت رخنمون دارند. براساس بررسی­های سنگ­نگاری، این سنگ‌ها بازالت تا آندزیت بوده و کانی‌های اصلی آنها پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، هورنبلند و بندرت بیوتیت و الیوین هستند. آپاتیت و زیرکن به عنوان کانی فرعی در این واحدها شناسایی شده­اند. واحدهای آندزیتی و آندزیت- بازالتی دگرسانی پروپلیتی ضعیف تا متوسط را نشان می­دهند. این واحدها متاآلومین هستند و در گستره سنگ‌هایی با ماهیت آهکی-قلیایی پتاسیم بالا تا شوشونیتی قرار می‌گیرند. برپایه داده‌های زمین­شیمیایی، منطقه مورد بررسی با پهنه فرورانش شرق ایران (پهنه افغان- پهنه لوت) در ارتباط است. اینکه از نظر زمین­ساختی، واحدهای منطقه در کمان قاره‌ای جای می‌گیرند، همچنین غنی‌شدگی از عناصر سنگ دوست بزرگ یون مانند K ,Ba ,Sr و Cs نسبت به عناصر با پتانسیل یونی بالا (Nb - Ti و Zr) همراه با ناهنجاری منفی Nb نشان­دهنده تشکیل ماگما در پهنه فرورانش است. خاستگاه ماگمای تشکیل­دهنده آندزیت و آندزیت- بازالت‌های منطقه، براساس نسبت Ta/Yb, Th/Yb ,Ba/La و Th/Nd گوشته دگرنهاد شده است و سیال‌های حاصل از فرورانش در غنی‌شدگی گوشته نقش بسزایی داشته‌اند. نسبت (La/Yb)N (90/4 تا 59/10) به همراه الگوی عناصر کمیاب نشان­دهنده وجود مقدار جزئی گارنت در خاستگاه است که الگوسازی‌های انجام شده نشان می‌دهد، که ماگمای مولد واحدهای سنگی از ذوب­بخشی 5 تا 20 درصد اسپینل گارنت لرزولیت حاصل شده است. CP - IRAN IN - Department of Geology and Research Center for Ore Deposits of Eastern Iran, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran LG - eng PB - ijcmir PG - 369 PT - Research YR - 2018