تودههای نفوذی کم عمق منطقهی رچ در جنوب باختری بیرجند به درون مجموعهی افیولیت ملانژی کرتاسه فوقانی نفوذ کردهاند. این سنگها که دارای بافت غالب پورفیری با زمینهای ریزدانهایاند، در گسترهی دیوریت و مونزونیت پورفیری قرار میگیرند. فنوکریستها حدود 70 درصد سنگ را میسازند و شامل پلاژیوکلاز و هورنبلند سبزند. پلاژیوکلازها از نوع آندزین، حاوی ماکلهای آلبیتی، کارلسباد و دارای منطقهبندی مشخصی هستند که در بخشهای مرکزی به کربنات کلسیم دگرسان شدهاند. فنوکریستهای هورنبلند بهصورت موضعی به بیوتیت دگرسان شدهاند و دگرسانی پتاسیک ضعیفی را نشان میدهند. میانگین نسبت Ce/Yb در این سنگها برابر 40/25 است و نشان دهندهی وابستگی نمونهها به یک کمان ماگمایی حاشیه قارهای است. بیهنجاری منفی در عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) نظیر Nb, P و Ti که از ویژگیهای ژئوشیمیایی کمانهای ماگمایی است نیز در این سنگها مشاهده میشود. بالا بودن نسبتهای LREE/HREE، و Sr/Y با میانگین 14/38، و مقدار SiO2 همراه با نبود بیهنجاری فقدان آنومالی منفیEu نشان میدهند که این سنگها شباهت زیادی به آداکیتهای غنی از سیلیس دارند. افزایش نسبت Sr/Y ناشی از ذوب عمیق و در گسترهی ناپایدار شدن پلاژیوکلاز و پایداری گارنت تعبیر میشود. این ماگما میتواند از یک خاستگاه اکلوژیتی یا گارنت آمفیبولیتی، حاصل از دگرگونی ورقهی اقیانوسی فرورانده شدهی خاور ایران، سرچشمه گرفته باشد. سن این رخداد ماگمایی به روش زیرکن اورانیم _ سرب ، 7/. ± 1/39 میلیون سال (اواخرائوسن) برآورد شده است.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |