کانیشناسی رسی خاکهای قدیمی اطلاعاتی درباره تغییرات اقلیمی کواترنر و شرایط محیطی گذشته در اختیار میگذارد. کانیهای رسی در خاکهای قدیمی یک مخروط آبرفتی در شرق اصفهان با روش پراش پرتو ایکس مورد بررسی قرار گرفت. خاکهای قدیمی مورد بررسی روی سطوح زمینریخت قدیمی (Qf1،Qf2) قرار گرفتهاند. سطح زمینریخت Qf1نسبت به سطح Qf2 قدیمیتر بوده و در موقعیت توپوگرافی بالاتری قرار گرفته است. نتایج بررسی کانیشناسی نشان میدهد که خاک قدیمی روی سطح زمینریخت Qf1 دارای غالبیت کانی اسمکتیت در افق آرجیلیک و پالیگورسکیت در افق کلسیک است. کالکریت موجود در خاک قدیمی سطح Qf1 در اقلیم نیمه خشک گذشته تشکیل شده است. بهنظر میرسد که در دورههای مرطوبتر فرایندهای انتقال و افزایش کربناتها و کاهش تخلخل سبب افزایش فعالیت یونی و تشکیل اسمکتیتهای خاکساز در کالکریت شده است. طی دورههای خشکتر بعدی انتقال و تشکیل درجای کانی پالیگورسکیت رخ داده و وجود بلورهای کلسیت سبب حفاظت فیبرهای پالیگورسکیت شده است. مقایسهی افقهای آرجیلیک در سطوح زمینریخت نشانگر غالبیت کانیهای اسمکتیت و پالیگورسکیت بهترتیب در خاکهای قدیمی سطوح زمینریخت Qf1 و Qf2 است. با توجه به مواد مادری و زمینسانی یکسان، این امر میتواند ناشی از هوادیدگی بیشتر در خاک سطح Qf1 و تشکیل و حفاظت بیشتر پالیگورسکیت در افقهای آرجیلیک-کلسیک (Btk) خاک سطح زمینریختQf2 باشد. در مجموع استفاده از کانیشناسی رسی افقهای کلسیک، کالکریتها و افقهای آرجیلیک بهعنوان ابزاری مفید در پژوهشهای زمین ریختشناسی و شناسائی سطوح زمینریخت پیشنهاد میشوند.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |