مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

افیولیت بیاضه با سن پالئوزوئیک در حاشیه­ی شرقی بلوک یزد (ایران مرکزی) واقع شده است. این افیولیت شامل پریدوتیت­های سرپانتینی شده، متاگابرو، دایک­های اولترابازیک دگرگون شده، متاپیکریت، سرپانتینیت و متالیستونیت است. کانی­های تشکیل دهنده­ی متاپیکریت­های افیولیت بیاضه شامل الیوین (کاملاً سرپانتینی شده)، کلینوپیروکسن (دیوپسید، اوژیت)، فلوگوپیت، آپاتیت کدر (مگنتیت، ایلمنیت)، آمفیبول (ترمولیت، اکتینولیت، هورنبلند ترمولیتی)، کلریت (کلینوکلر، پنینیت) و پرهنیت است. بافت­های اصلی در این سنگ­ها گرانولار و پوئی کیلوبلاستیک می­باشد. ترکیب شیمیایی کلینوپیروکسن­های موجود نشان دهنده­ی تبلور کلینوپیروکسن­ها حین صعود ماگماست. بررسی ژئوشیمیایی متاپیکریت­های بیاضه نشان دهنده­ی مقادیر بالای MgO (8_/25 تا 0_/28) و مقادیر پایین SiO₂ (5_/37 تا 4_/39) (درصد وزنی) است که تاییدکننده­ی ماهیت اولترامافیک آن­هاست. حضور فلوگوپیت به عنوان یک کانی آبدار در این سنگ­ها همراه با ویژگی­های ژئوشیمیایی سنگ­های بررسی شده، وجود آمفیبول را در خاستگاه متاپیکریت­های بیاضه آشکار می­کند. مقادیر REEs، غنی شدگی از HFSEs و LREEs همراه با مقادیر بالای Mg# و Ni در این متاپیکریت­ها حاکی از غنی شدگی متاسوماتیکی خاستگاه گوشته­ای آن ها است. غنی­شدگی متاسوماتیکی این خاستگاه گوشته­ای می­تواند به وسیله­ی شاره­های وابسته به فرورانش پالئوتتیس ایجاد شده باشد. مشخصات ژئوشیمیایی متاپیکریت­های افیولیت بیاضه نشان می­دهد که این سنگ­ها از40% ذوب بخشی یک لرزولیت اسپینل­دار متاسوماتیک شده­ی گوشته­ی آستنوسفری ایجاد شده­اند.