مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

سنگ­های متابازیت می­توانند برخی از شواهد فرآیند­های تکتونیکی و ژئوشیمیایی مناطق فرورانشی را حفظ کنند. افیولیت­ها و متابازیت­های سبزوار که در شمال خرد قاره­ ایران مرکزی واقع هستند چنین شواهدی را حفظ کرده­اند. متابازیت­ها پوسته اقیانوسی فسیلی حوضه مرتبط به نئوتتیس می­باشند. متابازیت­ها شامل گلوکوفان ­شیست، آمفیبولیت و شیست سبز می­باشند. محتوای عناصر اصلی و فرعی این سنگ­ها نشان می­دهد که سنگ مادر شیست­های آبی و آمفیبولیت­ها، بازالت­های نوع مورب بوده است. عناصر نادر خاکی وجود دو نوع مورب غنی (E-MORB) و تهی شده (N-MORB) را نشان می­دهند. مجموع عناصر نادر خاکی (ΣREE) برای بازالت­های نرمال مورب 246 - 132 (ppm) و برای مورب غنی شده 744-617 (ppm) می­باشد. نسبت La/Yb از 43_/0 تا 79_/0 برای نرمال مورب و 1_/1 و 7_/8 برای مورب غنی شده در تغییر است. عدد منیزیم بین 27_/0- 24_/0، 24_/0 - 23_/0، 42_/0 و 38_/0 به ترتیب برای گلوکوفان شیست، گارنت آمفیبولیت، آمفیبولیت و کلریت شیست در تغییر است که نشان دهنده تفریق بلوری ضعیف در ماگمای اولیه می­باشد. سنگ­های دگرگونی فشار بالا در نتیجه فرورانش به سمت شمال شاخه­ای از نئوتتیس حوضه سبزوار بین خرد قاره ایران مرکزی و اوراسیا از کرتاسه بالائی تا ائوسن تشکیل شده­اند