مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

سنگ­های آتشفشانی و توده­ی نفوذی بررسی شده در غرب شهرستان نیر در استان اردبیل و در جنوب آتشفشان سبلان قرار دارد. سنگ­های آتشفشانی در منطقه­ی مورد بررسی ترکیب  بازالتی تا تراکی­آندزیتی داشته و  بافت میکرولیتی پورفیری دارند. کانی­های اصلی تشکیل دهنده­ی سنگ­های بازالتی تا تراکی­آندزیتی عبارتند از پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن و الیوین. در اطراف این واحدهای آتشفشانی، توده­ی نفوذی میکروگابرویی تا میکرودیوریتی برونزد دارد. این سنگ­ها بافت دانه­ای داشته و در آن کانی­های پلاژیوکلاز، پیروکسن، الیوین و بیوتیت حضور دارند. نمودارهای چند عنصری بهنجار شده با کندریت و گوشته­ی اولیه نشان­دهنده­ی غنی­شدگی عناصر LREE و LILE و تهی شدگی HREE و HFSE مانند Ti، Nb و Ta در سنگ­های منطقه است. با توجه به نمودارهای عناصر کمیاب La_/Sm نسبت به La و Zr_/Nb نسبت به La_/Yb  ماگمای خاستگاه این سنگ­ها می­تواند از نرخ پایین ذوب بخشی یک گوشته­ی گارنت لرزولیتی زیر قاره­ای ایجاد شود. محیط زمین­ساختی پس از برخوردی این منطقه و شواهد ژئوشیمیایی عناصر کمیاب، بیانگر این است که ماگمای سازنده­ی سنگ­های منطقه از یک گوشته­ی دگرنهاد شده در اثر یک فرورانش قدیمی ایجاد شده است.