مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

 در دامنه­ی شمالی البرز مرکزی و جنوب روستای کمربن، توده­ی نفوذی گابروی قلیایی برونزد دارد که در حواشی شامل ترالیت‌های ریزدانه بوده و به سمت مرکز به تشنیت­های درشت­دانه تر تبدیل می­شود. در تشنیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مورد بررسی کانی رونیت به همراه کلینوپیروکسن دیوپسیدی، ترکیب کانی‌شناسی اصلی سنگ را می­سازند. در این پژوهش حضور این کانی در سنگ‌های درونی البرز مرکزی گزارش شده و ویژگی‌های کانی‌شناسی، پاراژنز و ماگمای سازنده­ی آن بر اساس آنالیز نقطه‌ای و آنالیز کل سنگ بررسی شدند. ترکیب رونیت در تشنیت‌های کمربن (Ti, ^VIAl, Fe⁺³, Fe⁺², Mn, Mg)_5.99(Na, Ca)_1.97(Si, ^IVAl)_6.02O₂₂ است. سنگ­نگاری و آنالیز این کانی با ویژگی‌های منتشر شده در منابع علمی با رونیت همخوانی دارد. رونیت‌های مورد بررسی دارای مقادیر کم Na + ^IVSi و مقادیر بالای Ca + ^IVAl هستند که این مسئله می‌تواند نشانگر خاستگاه اولیه این کانی باشد. بررسی­های مختلف بیانگر وجود پاراژنز پایدار رونیت و کلینوپیروکسن غنی از Al است. از جمله فاکتورهای مهم مربوط به تبلور رونیت در ماگماهای اشباع شده، مقادیر بالای Al و Ti و تهی‌شدگی از Si دارد. این در حالی است که کلینوپیروکسن‌های همراه با کانی رونیت نیز غنی شدگی قابل توجهی از Al₂O₃ و TiO₂ و تهی شدگی از سیلیس را نشان می‌دهند. بنابراین با توجه به ویژگی‌های کانی‌شناسی و شیمیایی کانی رونیت و کلینوپیروکسن دیوپسیدی همراه، می‌توان نتیجه گرفت که کانی رونیت در تشنیت‌ها از یک ماگمای قلیایی تحت اشباع غنی از Al و Ti در فشارهای نسبتاً کم به وجود آمده است. وجود گابرو‌های قلیایی تشنیتی در جنوب کمربن، بیانگر حضور فاز پلوتونیسم تحت اشباع از سیلیس در یال شمالی البرز مرکزی است.