مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

در مجموعه­ی افیولیتی شمال تربت حیدریه سنگ­های دگرگونی بیشتر از آمفیبولیت، آمفیبول­شیست، گارنت­هورنبلندیت و به ندرت از رسوب­های تخریبی و شیمیایی دگرگون شده یافت می­شوند. محاسبات دما- فشارسنجی نمونه­های آمفیبولیت نشان­دهنده­ی دمای بالاتر از 800 درجه سانتیگراد و فشار کمتر از 5 کیلوبار است. شرایط دگرگونی نمونه­های آمفیبول­شیست و گارنت­هورنبلندیت فشار 5_/7 تا 13 کیلوبار و دمای 570 تا 770 درجه­ی سانتیگراد است. این شرایط دگرگونی تقریباً با دما و فشار محاسبه شده­ی نمونه­ی گارنت­شیست هم­جوار هم­خوانی دارد. با توجه به ترکیب شیمیایی آمفیبول، شواهد بافتی و کانی­شناسی، محاسبات دما- فشارسنجی و تغییرات گرادیان دگرگونی، نمونه­های آمفیبولیت محصول سیستم گرمابی (هیدروترمال) پشته­ی میان­اقیانوسی در نظر گرفته شده­اند در حالی که  نمونه­های دیگر به­واسطه­ی دگرگونی قاعده­ای در شروع فرورانش به­وجود آمده­اند. همزیستی متاپلیت با متابازیت­های قاعده­ای در مجموعه افیولیتی شمال تربت حیدریه موید آن است که فرایند شروع فرورانش و جایگزینی افیولیت مجاور یک حاشیه قاره­ای روی داده است.