مقاله حاضر به بررسی ترکیب کانیشناسی و نحوه تشکیل بلورهای اسکاپولیت در ناحیه پنج کوه دامغان می پردازد. بر مبنای شواهد صحرایی و بافتی، دو نوع اسکاپولیت قابل تشخیصاند: نوع اول شامل اسکاپولیتهایی است که در اندازههای ریز تا درشتدانه در بخشهایی از توده نفوذی جایگزین پلاژیوکلازها شدهاند. به نظر میرسد که جریان شارههای گرمابی غنی از NaCl، از عوامل تشکیل این کانی هستند. بلورهای نوع دوم اسکاپولیت بهصورت رگچههای میلیمتری در داخل توده نفوذی و یا نوارهایی با ضخامت بیش از 5٠٠ متر در حاشیه توده نفوذی و حد فاصل آن با گستره کانسار آهن پنج کوه مشاهده میشود. رشد این درشت بلورها از طریق نهشت مستقیم از شاره گرمابی در رگههاست. حضور گسترده اسکاپولیت - آلبیت در داخل و بهویژه حدفاصل توده نفوذی با یک دنباله نهشتی- آتشفشانی که میزبان کانسار آهن پنج کوه است، نشان میدهد که تشکیل اسکاپولیت با یک دگرنهادی آلکالی همراه بوده و بخش عمدهای از سدیم و کلر مورد نیاز برای تشکیل این کانی از نهشتههای تبخیری موجود در این دنباله تأمین شده است.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |