بنتونیتهای متورم شونده شمال افتر، به ضخامت متوسط 15 متر و طول حدود 10کیلومتر در یک توالی آذرآواری، سازند سمنان را در محیطی کم عمق تشکیل داده است. بر مبنای مطالعات میدانی، دادههای پراش پرتو ایکس، مطالعات میکروسکوپیکی و میکروسکوپ الکترونی روبشی، و شیمی، لایههای بنتونیتی حاوی زئولیتهای کلینوپتیلولیت و موردنیت، ژیپس، کلسیت، دولومیت، سلستین، اوپال، کوارتز، کریستوبالیت و آراگونیت همراه کانیهای رسی است. دادههای پراش پرتو ایکس کانیهای رسی در شرایط هوای خشک، اتیلن گلیکولی، و در دمای °C550، نشان میدهد که این کانیها عمدتاً از گروه رسهای متورم شونده (اسمکتیتها) و دو هشت وجهی، هستند. طیف فروسرخ FTIR، در توافق با دادههای تجزیه شیمیایی نشان میدهد که اسمکتیتهای مورد مطالعه از نوع مونتموریونیت وایومینگ (Swy-2) اند. واحد فرمول شیمیایی کانی رسی شاخص منطقه، بر مبنای 11 اکسیژن به صورت
2(OH)(10O015/4Si)(010/0Ti109/0Fe313/0Mg515/1Al)(030/0K270/0Na057/0Ca) است.
بر مبنای ترکیب توف و بنتونیتها، به نظر میرسد که بنتونیتها از تبدیل توفهای اسیدی (ریولیتی تا داسیتی) با سن ائوسن در محیط تقریبا قلیایی تشکیل شده است. اسمکتیت و زئولیتهای نسبتاً پایدار از طریق انحلال شیشه ناپایدار موجود در توفها به صورت درونزادی با تغییر شرایط در محیط قلیایی صورت گرفته است.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |