سنگهای آتشفشانی ائوسن جنوب اسدآباد واقع در شمال خاوری کوهپایه (استان اصفهان) تحت تاءثیر دگرگونی با درجه بسیار ضعیف (دگرگونی گرمابی) قرار گرفته و در درز و شکافهای آنها به ترتیب کانیهای پرهنیت، مالاکیت و آزوریت، زئولیت، کوارتز و کلسیت متبلور شدهاند. دو کانی کلریت (برونسویگایت) و آمفیبول (فرواکتینولیت) به صورت ثانویه در متن سنگ اصلی دیده میشوند. دادههای حاصل از تجزیه ریز کاوندهای و بررسیهای سنگ شناختی نشان میدهد که کانیهای اصلی تشکیل دهنده بازالتهای منطقه شامل اوژیت و لابرادوریت بوده و زنولیتهای مشاهده شده در آنها نیز دارای چنین ترکیبی هستند. شواهد صحرایی و میکروسکوپیکی نشان میدهد که در این منطقه تناوبی از ماگماتیسم اسیدی و بازیکی وجود داشته است. شرایط تشکیل کانیهای دگرگون با درجه بسیار ضعیف شامل PH خنثی تا اندکی قلیایی، CO2 پایین، دمای 200 تا 400 درجه سانتیگراد و فشار کمتر از 3 کیلوبار است. با توجه به محاسبات انجام شده روی فنوکریستهای کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز تشکیل دهنده ماگمای بازالتی در منطقه، معلوم شد که این کانیها در دمای حدود 1100 درجه سانتیگراد و فشار 17/3 کیلوبار متبلور شدهاند. این فشار معادل عمق حدود 11 کیلومتر است. بررسی شیمی کانیهای پرکننده درز و شکافها، و شیمی سنگهای آتشفشانی نشان میدهد که ترکیب این دو تقریباً به هم نزدیک بوده و هر دو از عناصر Ca، Si، و Al غنی و از عناصر Fe، Na، K، و Mn نسبتاً فقیر هستند. این مسئله نشان میدهد که سنگهای آتشفشانی موجود در منطقه، در ترکیب شاره ایجاد کننده کانیهای دگرگون، اثر داشتهاند. بر پایه بررسیهای ژئوشیمیایی و الگوهای ارائه شده برای محیطهای زمینساختی مختلف، بازالتهای منطقه در گستره زمینساختی بازالتهای قوس آتشفشانی (Volcanic Arc Basalts = VAB) قرار میگیرند. از نظر سری ماگمایی بازالتهای منطقه در سری ماگمای آهکی قلیایی قرار میگیرند.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |