مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

ریزساخت­ها، سیماهای سنگ­نگاشتی و روابط صحرایی نشان می­دهد که سنگ­های رسی دگرگون شده­ی مناطق بلندپرچین و پشتوک واقع در شمالغرب ایران تحت تاثیر یک دگرگونی چند مرحله­ای قرار گرفته­اند. مجموعه کانی­های دگرگونی در سنگ­های رسی دگرگون شده این دو منطقه با هم تفاوت دارند. شیست­ها در منطقه­ی بلندپرچین دارای گرافیت­اند و به­رنگ تیره دیده می­شوند. کانی­های با اوج دگرگونی در این سنگ­ها عبارتند از: گارنت، استارولیت، آلومینوسیلیکات­ها (آندالوزیت/سیلیمانیت)، بیوتیت، کلریت، مسکویت و کوارتز، در حالی­که سنگ­های رسی دگرگون شده در منطقه­ی پشتوک بدون گرافیت هستند و مجموعه کانیایی آن­ها شامل: گارنت، استارولیت، کلریتوئید، کلریت، مسکویت و کوارتز است که معمولاً به­صورت همزمان با یک فاز دگرگونی مجاورتی رشد کرده­اند. در سنگ­های منطقه­ی پشتوک ایزوگرادها شبیه سری دگرگونی بارووین نیستند ولی اولین ظهور کانی کلریتوئید در این سنگ­ها (ترکیبات غنی از آلومینیوم) رخ داده است. در این پژوهش معلوم شد که با وجود ترکیب سنگ مادر اولیه­ی یکسان و گرادیان زمین گرمایی مشابه در هر دو منطقه، آنچه سبب حضور مجموعه کانیایی متفاوت در این دو منطقه (بلندپرچین و پشتوک) شده است وجود و یا عدم وجود گرافیت و در نتیجه فعالیت متفاوت H₂O است، به­طوری­که در منطقه­ی پشتوک به­دلیل عدم وجود گرافیت و بالا بودن فعالیت  H₂O(8_/0 تا 1) کلریتوئید ظاهر شده است در صورتی­که در منطقه­ی بلندپرچین به­علت وجود گسترده­ی گرافیت و به­دنبال آن پایین بودن فعالیت  H₂O(5_/0) کانی­های آلومینوسیلیکات مانند آندالوزیت، کیانیت و سیلیمانیت رشد کرده­اند.