یکی از نواحی ایران که تحت تاثیر پدیدهی نو ظهور گرد و غبار به دلیل شرایط خشکسالیهای اخیر قرارگرفته، است استان خوزستان است. تداوم این توفانها سبب بروز اثرهای نامطلوب زیستی و بروز خسارتهای فراوان در زمینههای کشاورزی، صنعتی، حمل و نقل و سیستمهای مخابراتی شده است. با توجه به عدم شناخت کافی از ویژگیهای فیزیکی و شیمیائی ذرات تشکیل دهندهی گرد و غبار در ایران، لزوم یک بررسی جامع و سیستماتیک روی این پدیده در کشور کاملا احساس میشد. امروزه علاوه بر تعیین شاخصهای ژئوشیمیایی ذرات گرد و غبار به منظور تعیین خاستگاه احتمالی ذرات، استفاده از بررسیهای ایزوتوپی در تعیین خاستگاه توفانهای گرد و غبار نیز به طور چشمگیری افزایش یافته است. یکی از این روشهای ایزوتوپی روش ایزوتوپی سری U-Th-Pb میباشد. لذا در این تحقیق بهمنظور تعیین منشأ سرب موجود در گرد و غبار و نیز تعیین خاستگاه احتمالی مواد همراه دیگر، 26 نمونه از نمونههای گرد و غبار خوزستان به روش ICP-MS برای تعیین ایزوتوپهای سرب مورد بررسی قرار گرفتند. ترکیب ژئوشیمیایی سرب و ایزوتوپهای وابسته به آن نشان میدهد که میانگین سرب در نمونهها 95/10 ppm است که از استانداردهای موجود بالاتر بوده و مقدار ایزوتوپهای مختلف آن با ذرات در حد PM2.5 بیشتر است .همچنین مقایسهی نسبتهای ایزوتوپی سرب با میانگین این نسبتها در پوستهی فوقانی، ماهیت متفاوت این نسبتها در گرد و غبار خوزستان را با ترکیب پوسته نشان میدهد. به طور کلی از مقایسهی دادههای بهدست آمده در این پژوهش با دادههای دیگر سرب محیطهای طبیعی، نشان میدهد که یک ناهمانندی در نسبتهای ایزوتوپی گرد و غبار خوزستان با محیطهای یاد شده وجود دارد. این پیچیدگی میتواند احتمالاً به خاستگاه انسانزاد متفاوت دیگری از جمله فعالیتهای نفتی وابسته باشد.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |