مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

مجموعه­ی دگرگونی سلطان­آباد در شمال­شرق افیولیت­های سبزوار رخنمون دارد. در این مجموعه شیست­های آبی به صورت آمیزه­ی زمین­ساختی در یک زمینه­ی سرپانتینیتی دارای برونزدهای گسترده­ای هستند. بررسی­های صحرایی، سنگ­نگاری و محاسبات دما - فشارسنجی نشان داد که این سنگ­ها دستخوش دو فاز دگرگونی شده­اند. پاراژنز فاز اول دگرگونی شامل آمفیبول سدیک (گلوکوفان و ریه­بکیت)، اپیدوت، فنژیت­های جهت­یافته و گارنت­های نسل اول است که طی تدفین و فرورانش حاصل شده­ و شرایط فشار و دمای آن به ترتیب 11 تا 14 کیلوبار و 350 تا 420 درجه­ی سانتیگراد بوده است. دومین فاز دگرگونی که حاصل تزریق توده­های ترونجمیتی است سبب تبلور پورفیروبلاست­های درشت آلبیت، گارنت و اپیدوت نسل دوم و نیز تبلور آمفیبول­های کلسیک - سدیک در اطراف آمفیبول­های سدیک شده است. شرایط دگرگونی در این مرحله فشار 4 تا 7 کیلوبار و دمای 500 تا 580 درجه سانتیگراد به­دست آمده است. بنظر می­رسد برخورد صفحه عربستان با خرده قاره­ی ایران مرکزی و حرکت این خرده قاره به سمت شمال­شرقی، منجر به فرورانش حوضه­ی اقیانوسی سبزوار و ذوب­بخشی و نیز تشکیل توده­های ترونجمیتی در پالئوسن میانی شده باشد. همچنین در نتیجه تزریق این توده­ها، شیست­های آبی موجود در منشورهای بهم­افزوده، دستخوش دگرگونی برگشتی شده­­اند.