مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

نهشته­ی مس کالچویه در 110 کیلومتری شرق اصفهان، در پهنه­ی ایران مرکزی و در کمربند ولکانوپلوتونیک ارومیه- بزمان واقع شده است. سنگ میزبان این نهشته سنگ­های آتشفشانی با ترکیب پیروکسن آندزیت و توف­های ائوسن با سنگ­شناسی توف ماسه­ای و توف سنگی است. توف­های ماسه­ای سنگ میزبان اصلی این نهشته هستند. کانه­زایی به شکل رگه­ای و رگچه­ای بوده و کوارتز گانگ اصلی کانه­زایی است. کانه­های اولیه (هیپوژن) شامل دوفاز سولفیدی کالکوپیریت، گالن و فاز اکسیدی مگنتیت و کانه­زایی سوپرژن سولفیدی شامل کوولیت و کالکوسیت است. بررسی­های ریزدماسنجی شاره­های درگیر در کانی کوارتز نشان می­دهد که دمای همگن شدن بین 101 تا 312 درجه سانتی­گراد و درجه شوری از 7_/0 تا 3_/7 درصد وزنی معادل نمک طعام متغیر است. فرایند جوشش در شاره­های کانه­ساز در 400 متر زیر سطح قدیمی آب رخ داده است. این مطالعات بیانگر وجود محلول کانه­ساز با دمای کم تا متوسط، شوری پایین و قدرت کانه­سازی کم می­باشد. همچنین بررسی­های انجام شده حاکی از آن است که کانه­زایی فلزی کالچویه از نوع کانسارهای وراگرما با سولفیدی شدن پایین است.