نهشته بوکسیتی- لاتریتی در شمال خاور ملکان (استان آذربایجان شرقی، شمال غرب ایران) به صورت افق بین لایهای در تشکیلات کربناتی سازند روته (پرمین میانی- بالایی) پدید آمده است. بر اساس مقادیر ترکیب عناصر اصلی در کانسنگها، این نهشته به رخساره سنگی مشخص، (1) لاتریت، (2) بوکسیت آهندار، (3) رس بوکسیتی و (4) بوکسیت سیلیسی تقسیم میشود. از نظر سنگ نگاری، کانسنگها بافتهای پلیتومورفیک، میکروگرانولار، نودولار، برشی دروغین، کلوفرم، اسفنجی، وکلومورفی- جریانی را نشان میدهند که دال بر یک منشاء برجازا هستند. بر اساس شواهد صحرایی و دادههای زمینشیمیایی، سنگهای بازالتی که هنوز بقایایی از آنها در محل کنتاکت با سنگهای بستر کربناتی وجود دارد، محتملترین پروتولیت این نهشته میباشند. مطالعات بافتی و زمینشیمیایی نشان میدهند که علاوه بر کاهش حجم پروتولیت و تغییرات فیزیکوشیمیایی (pH و Eh) محیط نهشت در طی فرایندهای هوازدگی، عواملی چون میزان دسترسی به لیگندهای کمپلکسساز، ناهمگنی پروتولیت، جذب سطحی، عملکرد سنگ بستر کربناتی به عنوان سد زمینشیمیایی، رسوبگذاری همزمان عناصر، حضور در فازهای کانیایی مقاوم، بوکسیتی شدن غیر مستقیم، شرایط مورفودینامیکی و هیدرودینامیکی، در نهایت تشکیل در یک محیط آبی آرام و غیر آشفته نقش بارزی در توسعه کانسنگهای بوکسیتی- لاتریتی در شمال شرق ملکان ایفا نمودهاند. ضرایب همبستگی بین عناصر نشان میدهند که عناصر جزئی در کانسنگها توسط بوهمیت، دیاسپور، روتیل، آناتاز، زیرکن، موسکویت، اکسیدهای منگنز، و زینوتایم تثبیت شدهاند.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |