مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

پالئوسل­های منطقه مورد بررسی که در فاصله­ی 50 کیلومتری جنوب شرقی آزادشهر قرار دارد، بخشی از زون البرز شرقی محسوب می­شود. این پالئوسل­ها در رخساره­های دشت سیلابی و دریاچه­ای سازند پادها با سن دونین قرار دارند. بر اساس شواهد صحرایی و بافتی دو افق اصلی پالئوسل به نام­های A وB شناسایی شدند. افق A از پالئوسل­های کالکریتی و غیرکالکریتی تشکیل یافته ­است و در رخساره­ی دشت سیلابی سازند پادها قرار دارد. افق B در رخساره­ی دریاچه­ای مشاهده می­شود و بیشتر کالکریتی است. کوارتز، کلسیت، دولومیت، میکروکلین، هماتیت، آلبیت، سریسیت، ایلیت، کلریت و مونتموریلونیت در پالئوسل­ها شناسایی شدند. تجزیه و تحلیل­های زمین­شیمیایی پالئوسل­ها بیانگر غنی­شدگی عناصر نامتحرک و تهی­شدگی عناصر متحرک است. بررسی شاخص­های هوازدگی شیمیایی و هوازدگی مؤثر شیمیایی دلالت بر هوازدگی متوسط در منطقه­ی مورد بررسی دارد. تظاهر پالئوسل­های غیرکالکریتی و کالکریتی پیشنهاد­کننده­ی تغییرات آب و هوایی از مرطوب به خشک در طول تشکیل خاک است. تلفیق داده­های بافتی، کانی­شناسی و زمین­شیمیایی نشان­دهنده­ی سنگ مادر بازالتی برای پالئوسل­های مورد بررسی است.