مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران

گستره­ی پی­جویی گزو، در فاصله­ی 65 کیلومتری جنوب ­شرق شهر طبس و در بخش جنوبی رشته­کوه شتری قرار گرفته ­است. نفوذ توده­های نیمه­عمیق (کرتاسه فوقانی؟) حدواسط با ترکیب مونزونیتی تا دیوریتی به ­داخل سنگ­های کربناتی سازند شتری به سن تریاس، عامل کانی­سازی مس در منطقه­اند. زون­های دگرسان شناسایی شده در توده­ها نفوذی عبارتند از: کوارتز- سرسیت± پیریت (مهمترین)، سیلیسی- سرسیتی، پروپلیتیک، سیلیسی- پروپلیتیک و سیلیسی­شدن شدید است. دگرسانی کوارتز- سرسیت± پیریت، واحد کربناتی در اطراف توده­ها تحت­تاثیر دگرسانی سیلیسی قرار گرفته و در بعضی نقاط اسکارنی شده­ است. کانی­سازی بیشتر به شکل­های داربستی و افشان و کمتر برش گرمابی دیده می­شود. رگچه­ها عبارتند از: کوارتز، پیریت، کوارتز - پیریت، کوارتز- کربنات- سولفید، کربنات- سولفید، و رگچه­های سولفیدی اکسید شده. تراکم رگچه­های حاوی کانی­های سولفیدی در بعضی نقاط، به بیش از 40 رگچه در متر­مربع نیز می­رسد. زون گوسان گسترده­ای در نتیجه­ی اکسایش کانی­های سولفیدی تشکیل شده است. دامنه­ی تغییرات عناصر در رسوب­های رودخانه­ای به صورت زیر است: مس 36 تا1200 گرم در تن، سرب 36 تا 125 گرم در تن و روی 62 تا 738 گرم در تن. همچنین دامنه­ی تغییرات عناصر در نمونه­های خرده سنگی منطقه گزو به­صورت زیر است: مس 100 تا 20000 گرم در تن، سرب 10 تا 400 گرم در تن و روی 50 تا 3000 گرم در تن. بیشترین میزان مس و روی در دگرسانی­های کوارتز- سرسیت±پیریت و سیلیسی­شدن شدید دیده می­شود. شواهد نشان می­دهد که کانی­سازی منطقه احتمالاً از نوع مس پورفیری و اسکارن وابسته به آن است.